Hasan Ekici, TBMM’den ses yükseltti

Gelecek Partisi Konya Milletvekili Hasan Ekici, TBMM’de görüşülen “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” üzerine Gelecek-Saadet Grubu adına söz aldı.

“OLUMSUZ ETKİLERİ OLACAK”

Teklif ile tüketici kredisi ve konut finansmanı sözleşmelerinin elektronik yöntemlerle yapılmasına imkân sağlanacağını belirten Hasan Ekici, “Bu noktada, elektronik yöntemlerle yapılan sözleşmelerin özellikle dijital okuryazarlık kabiliyeti düşük tüketiciler açısından tüketici bilgilendirme ve anlama sorunları, tüketici haklarının ihlali, güvenlik ve gizlilik sorunları, müşteri hizmetleri ve destek eksiklikleri, dijital erişim eşitsizlikleri gibi olumsuz etkileri olacaktır” dedi. 

“CİDDİ GÜVENLİK RİSKLERİNİ BERABERİNDE GETİRECEK”

Hasan Ekici, tüketici eğitimi, güvenlik önlemleri, yasal destek, erişim kolaylığı ve dijital eşitliğin sağlanmadan mezkûr sözleşmelerin elektronik yöntemlerle yapılmasının sorunlara ve haksız uygulamalara yol açacağını da kaydetti. Ekici, ayrıca kullanıcıların etki edemediği ve denetleyemediği bir bilişim altyapısındaki işlemlerden dolayı sorumlu tutulmasının da ciddi güvenlik risklerini de beraberinde getireceğine dikkati çekti.

Siber güvenlik yazılım firması olan Crowdstrike şirketinin son güncellemesinin dünya çapında yazılım krizine neden olduğunu hatırlatan Ekici, bunun bankacılık uygulamalarını kapsayan bir dizi soruna yol açtığını belirtti. 

Gelecek Parti Vekili Ekici, yazılım krizi ortamında kredi sözleşmelerinin en başta yazılı olarak kurulması ve sonrasında işlemlerin müşterinin talebi halinde bilişim sistemleri üzerinden takip edilmesi gerektiğini ifade etti.

“YURTDIŞI İHRACAT KALEMLERİNİ VE HACİMLERİNİ AZALTICI ETKİLER DOĞURACAK”

Yasa teklifinde en çok eleştirilen konunun elektronik ticarete ilişkin düzenlemeler olduğunu söyleyen Ekici, şunları söyledi:

“Yapılan düzenlemeler, belirli şartları sağlayan e-ticaret hizmet sağlayıcılarına yatırım tutarları ve yurtdışı satışlarının 4 katına varan tutarda, lisans ücretlerinde indirim imkanı tanımaktadır. Söz konusu lisans ücretlerinin belirlenmesinde kullanılan eşik tutarlar, özellikle büyük çaplı elektronik ticaret firmaları için anlamlı tutarlara erişmekte olup mevcut haliyle büyük dijital platformların piyasayı domine edici şekilde büyümelerinin önüne geçilmesini amaçlamaktadır. Fakat getirilen teklif ile pazar payını giderek artıran dijital e-ticaret şirketlerinin yükümlülükleri azaltılarak daha da büyümelerinin önü açılmaktadır.  Mevcut düzenlemede lisanslama ücretinin belirlenmesine ilişkin net işlem hacminin belirlenmesinde e-ticaret hizmet sağlayıcılarının sadece elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan ihracat tutarları net işlem hacminden düşerken, getirilen teklif ile yurtdışı ihracatının 2024 yılı için 4 katı, 2025 yılı için 3 katı net işlem hacminden indirilmektedir. Bu durum söz konusu e-ticaret hizmet sağlayıcılarının yurtdışı ihracat kalemlerini ve hacimlerini azaltıcı etkiler doğuracaktır.”

“BU DÜZENLEMELERİN TEKLİFTEN ÇIKARTILMASI GEREKMEKTEDİR”

Ekici, öte yandan pazar payının yüzde 20’den az olması şartıyla yatırımların net işlem hacminden düşülmesinin yerinde bir düzenleme gibi gözükse de aslında piyasaya yıkıcı bir rekabet gücüyle girecek olan küresel ölçekteki büyük firmaların ilk girişte yerel firmalara karşı rekabet avantajı elde etmelerine yol açacağının da altını çizdi. Ekici, “Bu açılardan, büyük ölçekli yurtdışı e-ticaret hizmet sağlayıcılarına rekabet koşullarını yok edici teşvikler sağlanması anlamına gelen bu düzenlemelerin tekliften çıkartılması gerekmektedir. Dijital platformların getirdiği en büyük handikap, ticaret alanlarını büyütmeleri ile birlikte monopolleşme veya oligopolleşme riskleridir. Pazarda tek bir oyuncunun ya da az sayıda oyuncunun olması doğal olarak rekabeti azaltacak, bu da ürün ve hizmet kalitesinin düşmesine ve fiyatların artmasına neden olacaktır” dedi.

“BÜYÜK TEKNOLOJİ FİRMALARI DİJİTAL PİYASAYI DOMİNE EDİYOR”

Büyük teknoloji firmalarının günümüzde birçok dijital piyasayı domine etme eğilimi taşıdığını ve küçük rakiplerin piyasaya girişini zorlaştırdığını kaydeden Hasan Ekici, hükümetlerin dijital piyasaların daha rekabetçi olmasını sağlamak ve monopol güçlerin kötüye kullanılmasını önlemek için düzenleyici müdahalelerde bulunması gerektiğini belirtti. Ekici, antitröst yasalarının güncellenmesi ve dijital platformlara yönelik düzenlemelerin artırılmasının da önem arz ettiğini sözlerine ekledi.

“OLUMSUZ ETKİLERİN HAFİFLETİLMESİ İÇİN ETKİLİ DÜZENLEMELER VE POLİTİKALAR GEREKLİ”

“Kendi ulusal şirketi olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri Federal Ticaret Komisyonu (FTC) dünyanın önde gelen bir dijital pazaryeri platformuna karşı monopol gücünü yasa dışı bir şekilde sürdürmekle suçlayarak dava açmıştır” diyen Hasan Ekici, konuşmasını şu sözlerle noktaladı:

“Elektronik ticaretteki serbest rekabeti bozucu büyümeler Çin’de de yaşanmış ve Çin buna karşı önlem alma amacıyla dijital platformlarına yönelik olarak anti-monopol yasalarını güncelleyerek büyük teknoloji firmalarının birleşme ve satın almalarını daha sıkı bir şekilde denetlemeye başlamıştır. Bu kapsamda, Çin’in önde gelen bir dijital platformuna rekor cezalar verilmiştir. Elektronik ticaretin faydaları büyük olsa da monopolleşmenin getirdiği olumsuz etkilerin hafifletilmesi için etkili düzenlemeler ve politikalar gereklidir. Bu etkilerin azaltılması için KOBİ'lere yönelik destek programları, adil rekabet ortamının sağlanması, denetim ve gözetim mekanizmalarının güçlendirilerek yatırım verimliliğinin artırılması gerekmekte, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine uygun düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.”