Hollanda seçimlerini Rutte kazandı, Wilders ikinci oldu

    Hollanda genel seçimlerini, 33 milletvekili çıkaran BaÅŸbakan Mark Rutte'nin liderliÄŸindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) kazandı, Ä°slam ve yabancı karşıtı aşırı saÄŸcı Özgürlük Partisi (PVV) ise ikinci oldu. Rutte, Avrupa BirliÄŸi'ni (AB) rahatlatan baÅŸarısına raÄŸmen 41 milletvekili kazandığı 2012 seçimlerinin gerisinde kaldı.

Bu sonuçlara göre, en az 4 partili bir koalisyon hükümeti kurulması bekleniyor.

 

Hollandalılar, ırkçı söylemler, Ä°slam karşıtlığı, yabancı düÅŸmanlığı ve Türk bakanlara yönelik skandal tavrın gölgesinde seçime gitti. Ülkede dün yerel saatle 07.30'da (TSÄ° 09.30) baÅŸlayan oy verme iÅŸlemi 21.00'de (TSÄ° 23.00) sona erdi. Bin 114 aday ve 28 partinin 150 sandalye için yarıştığı seçime katılım oranı, 2012 seçimlerindeki 74,6'yı geçerek yüzde 82 oldu.

"Beraber olup istikrarlı bir hükümet kurmamız lazım"

Seçimde, BaÅŸbakan Rutte'nin liderliÄŸindeki VVD, güçlü rakibi aşırı saÄŸcı PVV'yi geride bıraktı. Türk bakanlara yönelik skandal tavır ve aşırı saÄŸ söylemlerinin ardından son anketlere göre oyunu artırdığı görülen Rutte'nin partisi, 33 milletvekili ile birinci oldu. Buna karşın Rutte, yine de aldığı oyla, 2012 seçimlerinde elde ettiÄŸi 41 sandalyenin gerisine düÅŸtü.

Sonuca iliÅŸkin konuÅŸan Rutte, VVD'nin seçimlerden üçüncü kez en büyük parti olarak çıktığını belirterek, "Brexit ve ABD'de Trump'ın kazanmasından sonra Hollanda yanlış bir popülizme 'hayır' dedi. Artık kampanya bitti. Beraber olup istikrarlı bir hükümet kurmamız lazım" dedi.

"Rutte benden henüz kurtulmadı"

VVD'yi, 20 sandalyeye ulaÅŸan aşırı saÄŸcı Geert Wilders'in liderliÄŸindeki PVV takip etti. 2012'de 15 milletvekili çıkaran yabancı ve Ä°slam karşıtı PVV'nin gücünü artırması dikkati çekti.

Wilders, açıklamasında, "Rutte'yi yenmek isterdim ama ne yazık ki olmadı. Açıkçası daha çok oy bekliyordum ve daha çok olabilirdi" ifadesini kullandı.

Milletvekili sayısını artırarak kazanç elde ettiklerini söyleyen Wilders, "Teklif gelirse koalisyon için görüÅŸmelere açığım ve hazırım. DileÄŸimiz hükümette bulunmak ama gelmezse o zaman önümüzdeki dönem daha sert muhalefet edeceÄŸiz. Rutte benden henüz kurtulmadı" diye konuÅŸtu.

PVV'yi on dokuzar milletvekili ile AB yanlısı Demokratlar 66 (D66) ve son zamanlarda Ä°slam karşıtı söylemlerde bulunan Hristiyan Demokrat Parti (CDA) takip etti. Hem D66 hem de CDA, 2012 seçimlerine göre oylarını artırdı.

Jesse Klaver liderliÄŸindeki YeÅŸil Sol (GL) ise önemli bir çıkış yakaladı. Parti, güçlü kampanyasıyla 2012’de 4 olan milletvekili sayısını 14'e yükseltmeyi baÅŸardı. Sosyalist Parti (SP) de bir kayıpla mecliste 14 sandalye elde etti. 

Ä°ÅŸçi Partisinin kaybı büyük

Seçimde, hükümet ortağı Lodewijk Asscher liderliÄŸindeki Ä°ÅŸçi Partisi (PvdA) hezimet yaÅŸadı. 2012'de 38 milletvekili kazanan parti, 29 sandalye kaybederek 9'da kaldı. PvdA'nın gerilemesinde, savunduÄŸu kemer sıkma politikasının büyük etkisi oldu. Oy kaybındaki diÄŸer bir neden de hükümette olmasına raÄŸmen ırkçı ve Ä°slam karşıtı söylemlere karşı alternatif bir söylem geliÅŸtirememesi ve bu nedenle de göçmen kökenlilerin desteÄŸini yitirmesi gösteriliyor.

DENK 3 sandalye kazandı

PvdA'nın entegrasyon politikasına güvenoyu vermedikleri için ihraç edilen Türk kökenli milletvekilleri Tunahan Kuzu ve Selçuk Öztürk'ün kurduÄŸu DENK Partisi ise 3 sandalye elde etti. Son yıllarda Hollanda'da Müslüman ve Türk karşıtlığının giderek artması üzerine sesi duyulmayan insanların taleplerini dile getirebilmek için siyasi arenaya giren DENK'in katıldığı ilk seçimde milletvekili çıkarması önemli görülüyor.

Kuzu, ilk açıklamasında, "Selçuk Öztürk ile partiyi kurduÄŸumuzda hayalimiz vardı ve biz bunu ÅŸimdi gerçekleÅŸtirdik. Yabancı kökenliler birlik olarak bu baÅŸarıyı elde ettik. Hollanda'da artan Irkçılık ve Ä°slamofobiye karşı en güzel cevabı oylarınızla verdiniz. Hollanda hepimizin" yorumunu aktardı.

Avrupa'da hiçbir zaman yabancı kökenlilerden oluÅŸan bir partinin seçimlere katılmadığını ifade eden Kuzu, "Biz bu insanların sesini duyurmak için var olacağız. Bugün hep birlikte tarih yazdık" açıklamasını yaptı.

En az 4 partili koalisyon 

Sonuçlara göre, hiçbir parti tek başına hükümet kuracak çoÄŸunluÄŸa ulaÅŸamadı. En az 4 partili bir koalisyon bekleniyor. 21 Mart'ta resmi sonuçların açıklanmasının ardından koalisyon görüÅŸmeleri baÅŸlayacak. En fazla milletvekili çıkaran partinin diÄŸer partilere hükümet kurma teklifi götüreceÄŸi sürecin, günler, haftalar hatta aylar süreceÄŸi belirtiliyor.

Rutte liderliÄŸindeki liberal VVD'nin Hristiyan Demokrat CDA ve AB yanlısı D66 ile hükümet kurmak isteyeceÄŸine kesin gözüyle bakılıyor ancak gerekli 76 sandalyeye ulaÅŸabilmek için dördüncü bir partiye ihtiyaç duyuluyor. Bu durumda, GL, PvdA ve CU ile hükümet kurulması gündeme gelebilir.

Mark Rutte'nin hükümeti kuramaması durumunda, sol partiler GL, PvdA ve SP'nin CDA ve D66 ile bir araya gelerek 5'li koalisyon kurması da senaryolar arasında yer alıyor. Hiçbir partinin ırkçı Wilders'in partisi PVV ile hükümet kurmak istemediÄŸi biliniyor.