'İsmail Ağa Medresesi risk altında'

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü YakınçaÄŸ Ana Bilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin MuÅŸmal, yaptığı açıklamada, tarihi medresenin taç kapısının yağış suları yüzünden tehlike sinyalleri verdiÄŸi söyleri.

MuÅŸmal, “Medresenin taç kapısında çatı, saçak ve oluklarda su-nem ile ilgili yeterli önlemlerin olmayışı, cephelerde ıslanmaya karşı gerekli önlemlerin alınmaması gibi nedenlerden dolayı taç kapısı büyük oranda içine su-nem almıştır" dedi.Yağış sılarının yapı malzemeleri üzerindeki çatlaklardan veya boÅŸluklardan içeri girdiÄŸini aktaran MuÅŸmal, tarihi kapının büyük bölümünde de nemlenmeler meydana getirdiÄŸini vurgulayarak, "Bu nedenle taç kapıda hasarlar oluÅŸmaya baÅŸlamıştır. Su, içinde eriyebilen tuzlar cephelerde lekeler ve çiçeklenmelere neden olmuÅŸ ve hava kirliliÄŸi ile birlikte taÅŸ malzemelerdeki çözülmeyi artırmış olabilir. BilindiÄŸi gibi, yaÄŸmur suyu ve hava kirliliÄŸi etkileÅŸimi sonucu ortaya çıkan kimyasal oluÅŸumlar, malzemenin yüzeyinde veya içyapısında çeÅŸitli hasarlara ve bozulmalara neden olur. Medresenin taç kapısı birkaç mevsim boyunca benzer sorunları yaÅŸamaya devam ederse bütünüyle deforme olacak ve sanat özelliÄŸini yitirecek. Hatta zamanla yıkılacaktır. Tarihi mirasımızın nesillere aktarılabilmesi için yapı çatı ve cephelerindeki su-nem sorunların mutlaka giderilmesi gerekmektedir" ifadelerini kullandı.

1370 YILINDA Ä°SMAÄ°L AÄžA TARAFINDAN YAPTIRILDI

Doç. Dr. MuÅŸmal, halk arasında "TaÅŸ Medrese" olarak tanınan tarihi yapının Anadolu'daki Ä°lhanlı egemenliÄŸi sırasında, 1370 yılında, Ä°smail AÄŸa tarafından yaptırıldığının bilinmekte olduÄŸunu belirterek, “Ä°smail AÄŸa yöredeki emirliÄŸi süresinde, gerek BeyÅŸehir merkezinde gerekse BeyÅŸehir’e baÄŸlı bazı köylerde bir takım eserler yaptırmıştır. 1379 yılında vefat eden Ä°smail AÄŸa, Ä°lhanlıların Anadolu’ya tayin ettiÄŸi emirlerdendir. Ä°smail AÄŸa medresedeki türbesinde metfundur. Zamanla ziyaretgah haline gelen bu türbe yöre halkı tarafından ‘Süt Dede’ olarak anılmaktadır. Bu ismin sütü olmayan veya sütü kesilen kadınların türbeyi ziyaret ederlerse sütlerinin geleceklerine inandıklarından kaynaklandığı söylenmektedir. ArÅŸivlerden çıkardığımız atama kayıtlarından medresenin 20. yüzyıl baÅŸlarına kadar faaliyetini sürdürdüÄŸü anlaşılmaktadır. 1930’lu yıllardan itibaren yakın zamana kadar harap bir vaziyette olan medrese, Vakıflar Genel MüdürlüÄŸü tarafından kısmen restore edilerek yok olmaktan kurtarılmış, fakat porteli ve türbesi dışındaki kısımları orijinalliÄŸini kaybetmiÅŸtir. Bu sebeple kesme taÅŸtan yapılmış olan medresenin taç kapısı ve bazı bölümleri dışında kesin planı bilinmemektedir. Medresenin orijinalliÄŸini kaybetmesinin sebepleri zamanın yıkımı ya da yanlış restorasyonlar deÄŸildir. Ä°smail Hakkı Konyalının bildirdiÄŸine göre, 1928 yılında Abdünnafi ismindeki BeyÅŸehir kaymakamı medreseyi yıktırarak mermer sütunlarını halkevi (Bugünkü Beyazpark) yapımında kullanmıştır" ÅŸeklinde konuÅŸtu.