İvriz'e turist ilgisinin artması bekleniyor

Bolkar DaÄŸları'nın karlı zirveleri, bol oksijenli yaylaları, buz gibi akan çayı, çayırlarında koÅŸan yılkı atları ve eÅŸsiz doÄŸasıyla Ä°vriz, bölgenin önemli turistik mekanları arasında yer alıyor. Ä°vriz Mahallesi'nde bulunan, milattan önce 8. yüzyıla tarihlenen Geç Hitit dönemi Ä°vriz Kaya Kabartması, bölgedeki turistik mekanların merkezini oluÅŸturuyor. Konya EreÄŸli Yüzey AraÅŸtırma Projesi (KEYAR) BaÅŸkanı, Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. ÇiÄŸdem Maner, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle EreÄŸli, Halkapınar, Karapınar ve Emirgazi ilçelerinde Tunç ve Demir çaÄŸları yerleÅŸimlerini araÅŸtırdıklarını söyledi. Bölgede yürütülen çalışmalar hakkında bilgi veren Maner, ''Ä°vriz'de yaptığımız ilk incelemede büyük hayal kırıklığına uÄŸradık. Anıta, doÄŸaya, çevreye verilen zararı üzüntüyle gözlemledik. Dünyada benzeri olmayan bu alanı, olaÄŸanüstü deÄŸerlere sahip bu kabartmayı ve bulunduÄŸu peyzajı dünya miras listesi sürecine hazırlamaya karar verdik. Çalışmalar sonucu geçici listeye girdik. Bundan sonraki amacımız UNESCO Dünya Miras Kalıcı Listesi'ne girmekle birlikte, alanın korunması, halkın korumacılık konusunda eÄŸitilmesi, sürdürülebilir bir kültür turizminin oluÅŸturulması ve gelecek nesillere aktarılmasıdır. En baÅŸta çevrede yaÅŸayanların buraya sahip çıkması, doÄŸayı ve arkeolojik alanları korumanın, çevreyi temiz tutmanın önemini anlaması gerekir ki ziyaretçileri de o konuda eÄŸitip yönlendirebilsinler” dedi.

SANATÇININ ADININ GEÇTİĞİ DÜNYADAKÄ° Ä°LK ESERLERDEN

Maner, "dünyanın ilk tarım abidesi" olarak nitelendirilen anıtın üzerinde iki kitabe bulunduÄŸuna iÅŸaret ederek, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü: "Luvice dilinde yazılmış kitabelerde kabartmanın Tuwanuwa kralı Warpalawas tarafından, fırtına tanrısı Tarhunzas'a adandığı anlaşılıyor. Altında, kabartmayı iÅŸleyen sanatçı Tiyarmatus'un adı ve kabartmayı kral Warpalawas için kazıdığı yazmaktadır. Kitabe bu açıdan da oldukça önem taşımaktadır. Sanatçının adının geçtiÄŸi dünyadaki ilk sanat eserlerinden biridir. Kayanın üzerine kabartma tekniÄŸiyle iÅŸlenmiÅŸ betimleme, tipik bir Geç Hitit devri anıtı olduÄŸunu gösteriyor. Anıtın 110 metre güneyinde bir kabartma ve sunak alanı bulunuyor. Ambarderesi mevkisinde Ä°vriz anıtının küçüÄŸü bulunuyor. Kabartmanın karşısında, halk arasında Kızlar ve OÄŸlanlar Sarayı olarak bilinen manastır, Bolkar DaÄŸları'nın yamacına konumlanmıştır."

"HÄ°TÄ°T VE BÄ°ZANS'IN KUTSAL MEKANI"

Halkapınar Kaymakamı Hakan Güner de yaklaşık 3 bin yıldır ayakta duran tarım anıtının dünyada tek olduÄŸunu vurguladı. Ä°vriz Kültürel Peyzajı'nın UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne girmesinin gurur ve heyecanını yaÅŸadıklarını dile getiren Güner, "Hititler için su kaynakları, dereler, nehirler, daÄŸlar ve maÄŸaralar kutsaldır. Hititler için Geç Tunç ve Demir çağında önemli bir su alanı olan bu bölge, kutsal bir mekan olarak Bizans döneminde de kullanılmıştır. Anıtın 3 kilometre güneyindeki Ambardere mevkisindeki Bizans dönemine tarihlenen Sannabadae Manastırı'nın, Hitit kabartmasının hemen karşısında yer alması, kutsal belleÄŸin devamına iÅŸaret ediyor" ifadelerini kullandı.

ON BÄ°NLERCE TURÄ°STÄ° AÄžIRLIYOR

Halkapınar Belediye BaÅŸkanı Fahri Vardar ise Ä°vriz'in mayıs-eylül döneminde on binlerce yerli ve yabancı turisti ağırladığına dikkati çekti. Bölgeye turist ilgisinin her geçen yıl arttığını belirten Vardar, ÅŸunları kaydetti: ''Kaya anıtının yanı sıra doÄŸal güzellikler ve tarihi dokusunun birlikteliÄŸiyle dünyaca tanınan bir mekanlar zinciri olan Ä°vriz'in, UNESCO tarafından listeye alınmasının bölge turizmine çok önemli katkısının olacağını düÅŸünüyorum. Bölgenin kalıcı listeye de gireceÄŸine inanıyorum. Ä°lçemiz ve bölge turizmi için hayırlı olsun. Tarihi kalıntıları, tarım anıtını, Ä°vriz doÄŸal kaynak suyu ve göletini, berrak ve buz gibi sularını görmek, yaz sıcağında serinlemek isteyenleri ilçemize bekliyoruz."