Kan bağışında büyük tehlike

1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla açıklama yapan Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Hayati Demirarslan, bazı kiÅŸilerin dışlanma korkusu ve sosyal güvencesi olmaması nedeniyle HIV testi yaptırmak yerine, hasta olup olmadığını öÄŸrenmek amacıyla kan bağışı yoluyla kan testi yaptırdığını ifade etti. Bu ÅŸekilde, HIV’li kanların, bağışlanmak üzere dolaşıma girdiÄŸini belirten Doç. Dr. Hayati Demirarslan, kan transfüzyonu ya da nakli konusunda dikkatli olunması uyarısında bulundu.

“Küçük de olsa ihtimal var”Öte yandan, kan bağışlarında HIV virüslerinin anlaşılmaması ihtimalinin düÅŸük olduÄŸunu vurgulayan Doç. Dr. Hayati Demirarslan, “Kızılay’da da özel kan bankalarında da gerekli tetkikler yapılıyor ama hastalar bunu yapabiliyor. Çünkü bazı hastalarımızdan, ‘Kan bağışı yaptık ve sonuçta HIV ya da Hepatit B çıktı’ gibi ifadeler duyuyoruz.” dedi.

Riskli cinsel iliÅŸkiden sonraki ilk 15 günde kan testi yapılmamalı…

 

 

HIV virüsü olan bireyin, kan testi yaptırdığı zaman diliminin önemli olduÄŸuna dikkat çeken Doç. Dr. Hayati Demirarslan, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

“Kullandığımız teknolojilerle kanda HIV enfeksiyonunu yakalama ÅŸansımız, o vücuda HIV enfekte olduktan sonraki süreç içinde yaklaşık 15 ile 25 güne kadar düÅŸmüÅŸ durumda. Dolayısıyla kiÅŸi, riskli bir cinsel iliÅŸkiden sonra 15 günden az bir süre içinde hastaneye gidip tetkik yaptırdığında ya da kan bağışında bulunduÄŸunda HIV’i tespit edememe durumu söz konusu. Kan bankalarında, kan bağışı yapılmadan önce kiÅŸiye verilen anketlerde, cinsel riskli davranışlara dair sorular bulunmaktadır. Bu soruları doÄŸru ve yalansız yanıtlamak gerekir. Riskli bir davranış söz konusu ise kan bağışı yapmak doÄŸru deÄŸil, çünkü tespit edilemeyen erken bir dönemde olduÄŸunda HIV’li kan baÅŸka birine enfekte edilmiÅŸ olabilir.”

Hastalar toplumda ayrımcılığa uÄŸruyorKan testi yaptırma yoluna giden hastalarda görüldüÄŸü üzere, HIV ya da AIDS’li hastaların en ciddi probleminin ayrımcılık olduÄŸunun altını çizen Doç. Dr. Hayati Demirarslan, hasta olduÄŸunu öÄŸrenen bireylerin psikolojik danışmanlık hizmeti alması gerektiÄŸini dile getirdi. Hastaların dışlanmasını büyük ölçüde, hastalığın bulaÅŸma yollarının bilinmemesine baÄŸlayan Doç. Dr. Hayati Demirarslan, “Aynı evde yaÅŸadığı insanlar tarafından tabağının, çanağının ayrıldığını duyduÄŸumuz hastalar oluyor. HIV, taşıyan kiÅŸinin aÄŸzında bir yara yoksa ya da içinde kan yoksa, hastalık tükürükle bulaÅŸmaz. Aynı tabağı, bardağı kullanmakla da HIV bulaÅŸmaz. Bu hastalarla ortak kullanılmayacak eÅŸyalar; tırnak makası, tıraÅŸ bıçağı, havlu gibi üzerine kan bulaÅŸabilecek eÅŸyalardır. Onun dışındaki eÅŸyaların ayrılmasının, psikolojik rahatlama dışında bir katkısı yoktur. Çünkü HIV kan ve cinsel sekresyonlarla bulaşır.” ifadelerini kullandı.

HIV/AIDS nedir?HIV (Human Immmunodeficiency Virus), Türkçe’de Ä°nsan Bağışıklık YetmezliÄŸi Virüsü olarak adlandırılan bir virüstür. Bu virüs insan bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve tedavi alınmadığı durumda tamamen da etkisiz hale gelmesine neden olur. Bağışıklık sistemi çöken vücut, normalde kolaylıkla direnç gösterebileceÄŸi hastalık etmenlerine açık ve savunmasız hale gelir. AIDS ise, HIV virüsünün neden olduÄŸu "Edinsel Bağışıklık YetmezliÄŸi Sendromu" olarak adlandırılan bir hastalıklar bütünüdür. Tedavi olanaklarından yararlanılmadığı durumlarda zamanla zayıflayıp savunmasız hale gelen Her HIV taşıyıcısı aynı zamanda AIDS geliÅŸimi de görülmüÅŸ kiÅŸi demek deÄŸildir. HIV tedavi edilmesi daha kolay olan ilk aÅŸamadır, bu hastalar ÅŸu anki teknolojiye göre ömür boyu ilaç kullanarak günlük yaÅŸamlarını sürdürebilir. Ancak AIDS ikinci aÅŸamadır ve ölümcül olarak bilinen AIDS hastalığıdır.