'Karadeniz'de balık stoku azalıyor'

Dünya genelindeki nüfus artışı, gıda ihtiyacı, kirlilik sorunu ve denizlerde av baskısı, Türkiye'de balıkçılığın geleceÄŸini tehdit ediyor. Her geçen yıl avlanan su ürünleri miktarı azalırken, Karadeniz'de artan kirlilik ve aşırı avlanma balıkçılığın da sürdürülebilmesi kaygısını beraberinde getiriyor. 2021'de Ã¶nceki yıla göre Türkiye'deki deniz ürünleri avcılığının yüzde 23 azaldığını belirten uzmanlar, kirliliÄŸe de dikkati çekip, yanlış avlanmanın önüne geçilmesini öneriyor.

'BALIKÇILIK 1 GÃœNE SIÄžACAK KAVRAM DEĞİL'

KTÃœ Sürmene Deniz Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Dr. Ahmet Åžahin, dünya genelinde 550 milyondan fazla insanın geçimini balıkçılıkla saÄŸladığını belirterek, "Bu kadar büyük bir iÅŸ gücüne sahip alanda; balık stoklarının yüzde 80'i ÅŸu an aşırı avcılık etkisinde. Balıkçılık 1 güne sığdırılacak bir kavram deÄŸil. Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) Sofya'da 2020’de yayınladığı raporda, su ürünleri yetiÅŸtiriciliÄŸinden elde edilen ürünlerin 55 milyon ton seviyesinde bir üretim olduÄŸunu görüyoruz. Buna eklembacaklılar ve kabukluları da eklersek, 85 milyon tonluk bir seviyeye çıkıyor" dedi.

'TÜRKİYE’DE AVCILIKLA ÜRETİM YÜZDE 23 DÜŞTÜ'

Dr. Ahmet Åžahin, dünya genelinde kültür balıkçılığının arttığına dikkati çekerek, "Önümüzdeki 10 yıl içinde bunun 200 milyon tonun üzerine çıkması öngörülüyor. Dünyada su ürünleri üretiminde akuakültürün payı, son yıllarda yüzde 45 seviyelerine yükseldi. Buna karşılık avcılığın payı, balık stoklarında aşırı avcılık ve çevre kirliliÄŸi nedeniyle biraz daha düşüyor. 2020 yılı TÜİK'in yayınladığı verilerde, ülkemizde 420 bin ton üretim yetiÅŸtiricilikten geliyor. 360 bin tonluk üretim de avcılıkla yapılıyor. Bu 360 bin ton üretimin sadece 290 bin tonu deniz balıklarının avcılığından geliyor. Ve bunun da 170 bin tonunu sadece hamsi oluÅŸturuyor. 2019 verilerine baktığımızda, 2020 yılında azaldığını TÜİK kendi raporlarında sunuyor. Bizim avcılıkla elde ettiÄŸimiz balıkçılık üretimimizin yüzde 23 düştüğünü gösteriyor" diye konuÅŸtu.  

'FIRSAT VERÄ°RSEK KENDÄ°NÄ° TOPARLAYACAKTIR'

Dünya genelinde denizlerde balık stoklarının sınırlı olduÄŸunu ve talebin her geçen gün arttığını, Karadeniz'de de balık stokları ve çeÅŸitlerinin azaldığını kaydeden Åžahin, şöyle konuÅŸtu:

"Belli alanlardan balık avlamaya çalışıyorsunuz. Buna karşılık artan talebi karşılamak için yeni üniteler ve tesisler kuruldu ve yetiÅŸtiricilikte bir artış var. Ãœlkemizde deniz balıkçıları avcılık konusunda özellikle Karadeniz Bölgesi kirliliÄŸin ve aşırı avcılığın etkisiyle gittikçe düşmekte, stoklarımız azalmakta. Karadeniz'i 30 yıldır ticari balıkçılık yönünden hamsi, istavrit, palamut destekliyor. Mezgit ise çok az düzeyde. Son dönemde buna çaça eklendi ve ticari avcılıkta çaça balığı ikinci sırada geliyor. Sadece ticari avcılık deÄŸil, biyolojik türlerde de çok kayıp var. Avcılık ve tüketimi olmayan ancak doÄŸada var olan biyolojik türlerin kirlilik etkisiyle özellikle kıyısal bölgede yaÅŸayan bu türlerin kaybı söz konusu. Eskiden ÇarÅŸamba, Kızılırmak ve Sakarya deltasında bolca avlanan mersin balığı ÅŸu an çok nadir olarak balıkçıların aÄŸlarına takılıyor. Bilinçli bir avcı kesimi oluÅŸtu ve bu tür balıkları denize bırakıyorlar. Kıyı levreÄŸi dediÄŸimiz eÅŸkina türleri de önceden tüm kıyı ÅŸeridinde bulunabilirken, ÅŸimdi belirli bölgelerde yoÄŸunlaÅŸmış halde. DiÄŸer türlerin de bulundukları bölgelerde de oranları düşüyor. Stoklarımızın kullanımı yönünden hunharca, bilinçsizce davranıyoruz. Yanlış avlanılma teknikleri var ama bence geç deÄŸil. Sonuçta doÄŸal bir organizma. Ona fırsat verirsek yeniden kendini toplayacaktır."