‘KARARSIZ SEÇMEN ETKİLİ OLDU’

16 Nisan 2017 Anayasa DeÄŸiÅŸikliÄŸi Referandumu'nda yapmış olduÄŸu anket ile en yakın sonuçlardan birine ulaÅŸan ASARDA AraÅŸtırma ve Danışmanlık Åžirketi'nin Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ersin Öztürk ile seçim sonuçlarını konuÅŸtuk. ASARDA, Türkiye genelinde yüzde 51-52 aralığında 'evet', yüzde 48 oranında 'hayır', Konya'da ise yüzde 76 'evet', yüzde 24 'hayır' sonuçları ile en yakın sonuçlardan birine ulaÅŸtı. Sistematik olarak çalıştıklarını söyleyen ASARDA Åžirketi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ersin Öztürk, yapmış oldukları anket sonucunda neredeyse Türkiye ve Konya'da aynı olduÄŸunu belirtti. Referandum sonuçlarında kamuoyunun deÄŸerlendirmesinde  'evet' yönünde destekleyen partilerin oy vermediÄŸi söylentisine karşın, AK Parti seçmeninde 'hayır' yönünde kaymalar olduÄŸunu belirtti.

“EVET ASLA YÜZDE 53'Ü GEÇMEDÄ°”

Referandum sonuçları kamuoyu tarafından sürpriz olarak karşılandığını belirten Sosyolog Öztürk, " Kamuoyu daha yüksek bir 'evet ' sonucu bekliyordu. Ancak bu süreçte çıkan sonuçlar bizim için beklenen bir sonuçtu. Yani biz anket ÅŸirketi olarak Türkiye genlinde yüzde 51-52 aralığında bir sonuç bekliyorduk ki öylede oldu. Burada aslında beklemenin dışında araÅŸtırmalarımız da öyle gösteriyordu" dedi. Bazı araÅŸtırma ÅŸirketlerinin 'evet'i yüzde 55-60 aralığında gösterdiÄŸini söyleyen Öztürk, " Tahminler dışarısında aslında matematiksel rakamlar ile açıklamak gerekiyor. Rakamlar ile bakıldığı zamanda 'evet' asla yüzde 53'ü geçmedi. Yani yüzde 51'in altı gözüke bilirdi çünkü kararsız seçmen vardı bu süreçte. Ancak bu rakamın üstünde bir düÅŸünce olamazdı" ÅŸeklinde konuÅŸtu.

SEÇÄ°M BIÇAK SIRTIYDI

Öztürk, "Referandum sürecini doÄŸru okumak gerekiyor. Bu süreçte kararsız olan bir seçmen vardı. Kararsızları dağıtıp en negatif halde düÅŸündüÄŸünüzde ‘evet’in yüzde 50'nin altına düÅŸme ihtimali çok yüksekti. Bazı dönemler oldu bu, süreç içerisinde tam bıçak sırtı dönemlerdi. Son dönem yaÅŸanan hareketlilikler ile bu durum biraz da olsa yüzde 51-52 aralığında 'evet', yüzde 48-49 aralığında ise ‘hayır’ ÅŸeklinde oldu. Biz karalarımız verirken kamuoyunun üzerinde matematiksel açıklamaların yanında sosyolojik yani duygusal alana da baktık. Sonuçlara bakarken tabloyu çok iyi okumak gerekiyor. Tabloyu okurken de rakamlar ile hareket etmek gerekiyor " dedi.

EMANET OYLAR HAYIRA GÄ°TTÄ°

Bu referandum sürecinde AK Parti'nin kendi oylarından kayıplar yaÅŸadığını söyleyen Öztürk, "AK Parti'nin içerisinde yüzde 5 veya 6 puanlık bir kayıp görüyorum. Burada iyi bir araÅŸtırma yapmak gerekiyor.Çünkü burada 1 Kasım seçimlerinde ve 7 Haziran seçimlerinde oy verenlere bakmak gerekiyor. 1 Kasım ve 7 Haziran sürecinde emanet olarak gelen oyların mı gittiÄŸi yoksa kendi seçmenin mi gittiÄŸini iyi bir çözümlemek gerekiyor. Tabi kendisinden giden oyların olduÄŸu gibi farklı partiden oylarda geldi" ifadelerini kullandı.

‘MHP’DEN OY GELMEDİĞİ SÖYLENTÄ°SÄ° DOÄžRU DEĞİL’

MHP'den hiç oy gelmediÄŸi yönünde söylentiler olduÄŸunu belirten Öztürk," MHP'den gelen oylar var. Seçim sonuçları açıklandığından ÅŸimdiye kadar ki süreçte insanlar MHP'nin hiç bir katkısının olmadığı yönünde bir hava estiriliyor. CumhurbaÅŸkanı  akÅŸam yapmış olduÄŸu konuÅŸmada  diÄŸer partilerden oylar geldiÄŸinin altını çizdi.DiÄŸer partilerden gelen oylar ile özellikle GüneydoÄŸu halkının bu sistemi benimsediÄŸini vermiÅŸ olduÄŸu  oylarla  gördük.Sistemi genel anlamıyla deÄŸerlendirdiÄŸimizde AK Parti'nin içerisinde ki kayıplardan daha fazla, diÄŸer partilerden oy geldiÄŸini söyleye biliriz" dedi.

‘KARARSIZ SEÇMENLER VARDI’

Konya konusunda yüzde 76'nın ÅŸirket olarak maksimum deÄŸerlendirmeleri olduÄŸunu söyleyen Öztürk," Yüzde 76 ÅŸirket olarak maksimum oyumuzdu. Kararlı olan insanların yanında bir de kararsız seçmenler vardı. Bizim anket sorularımız içerisinde kararsız seçmenlere bir sorumuz da oldu.Bu soru 'Kendinizi 'evet'e mi, 'hayır'a mı  yakın hissediyorsunuz?' diye. Konya'da bu sorudan sonra yüzde 74 gözüküyordu 'evetlerin' daÄŸlımı " dedi.

DAVUTOÄžLU ETKÄ°SÄ°

Konya'da AK Parti'nin oylarında düÅŸüsün bir sebebinin de eski BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu'nun sahada olmamasının etkisi olduÄŸunu söyleyen Öztürk, "Benim düÅŸüncelerimde Ahmet DavutoÄŸlu daha önce farklı bir alanda yapmış olduÄŸumuz ankette en beÄŸenilen siyasetçi olarak Konya'da seçilmiÅŸti. EÄŸer  DavutoÄŸlu sahaya inmiÅŸ ve çalışma yapmış olsaydı daha iyi bir sonuç elde edilebilirdi. Bu durumları hesapladığımız da Konya'da yaÅŸanan düÅŸüÅŸ kaçınılmaz oluyor " ÅŸeklinde ifadelerde bulundu.

AK Partinin Konya'da kendi içerisinde sorgulama yapması gerektiÄŸini düÅŸündüÄŸünü söyleyen Öztürk, "Konya'da yaÅŸanılan bir puanlık oy düÅŸümünü çok fazla bir düÅŸüÅŸ olarak görmüyorum. 'Evet' kanadında biraz daha pozitif bakmak gerekiyor.Kendi içlerinde kayan oyların diÄŸer partilerden gelenler ile tamamlandığı gözlemleniyor. Yani burada ki  'evet' noktasında ki ciddi propagandalarıyla AK Parti'nin kendi içerisinde sorgulamalar yapması gerekiyor" dedi.

“KARARSIZ SEÇMEN HAYIR’A YAKINDI”

Kararsız seçmenin duygusal davrandığını ifade eden Öztürk, "Kararsız seçmen dediÄŸimiz kesim daha çok 'hayır'a yakındı. YaÅŸanan siyasal süreçler bu seçmenleri ciddi manada etkilemiÅŸti. 15 Temmuz süreci, siyasal politikalar gerçek manada insanları korkutuyordu. Tabi burada birde ÅŸu taraf var; kararsız  seçmenlerin aslında kararsız olmadığı, anketlerde 'hayır'ı ifade edemediklerini, bunun nedenin de korku ve fiÅŸlenme olarak görmelerinden kaynaklandı.Özellikle bazı ÅŸirketlerin bu kısmını görmeden yapmış oldukları anketler de yanılmalara neden oldu. Fikrini net olarak söylemekten kaçınan seçmenin sandıkta 'hayır' dediklerini düÅŸünüyorum" diye konuÅŸtu.

MHP VE BBP’NÄ°N ETKÄ°SÄ°

AK Parti'nin yanı sıra Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Büyük Birlik Partisi (BBP)'nin de referandumda 'evet'i desteklediÄŸini hatırlatan Öztürk, "Partileri teker teker ele aldığımız da MHP'nin kendi içerisinde ciddi bir muhalif kanat vardı. Nereden baksanız yüzde 50'si muhalefet oldu. BBP'nin tabanın 'evet'i' etkilediÄŸini düÅŸünmüyorum.Taban da  çok fazla kesinlikle evet diyen bir kesim yoktu.Çalışma ve anketlerimizde biz  bu durumu gördük" dedi.MHP Genel BaÅŸkanı Devlet Bahçelinin eyalet açıklamasının etkisini anlatan Öztürk,"Referanduma iki gün kala eyalet tartışmaları ile yapılan açıklamalar  üzerine bazı seçmenlerin 'hayır’ yönünde kaymaları oldu. Özelikle medyayı takip edip, okuyanlar MHP'nin içerisinde lideri 'evet' dediÄŸi için 'evet' diyen kesimden, o sözünden sonra tamamı olmasa da bir kısmı 'hayır' demeyi tercih etti. Ertesi gün bu durumla ilgili Sayın Devlet Bahçeli'nin bir açıklaması olsa da tahmini olarak yarım puanlık bir etkileme yaÅŸandı” diye konuÅŸtu. (Aysun KARABAYIR)