Çölleşme ve erozyon ile mücadele konusunda Konya’nın seçilmesinde farklı nedenler bulunuyor. Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı genel anlamda büyük çapta programlarını Konya’da yapıyor ve bu programlar aynı zamanda Konya’nın uluslararası alanda tanınırlığına da katkı sağlıyor.

‘ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELEDE KONYA ULUSLARARASI MERKEZ’

Türkiye’nin çölleşme risk haritasının çıkartıldığını ifade eden Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürü Hanifi Avcı, bu haritaya göre Konya’nın riskleri içinde barındıran bir alan olarak görülebileceğini söyledi. Konya üzerine bu konuda yoğunlaşıldığını aktaran Genel Müdür Avcı, çölleşme ile mücadelenin entegre bir konu olduğunu ve teknik bir olay olmadığını dile getirdi. Çölleşme konusunda ekonomik, sosyo-kültürel, ormancılık ve endüstri gibi farklı alanları içinde barındırdığını söyleyen Avcı, “Konya çölleşme konusunda önemli bir merkez durumunda. Aynı zamanda Konya tarımın, tarımsal makinelerin merkezi ve çokta hızlı gelişiyor. Türkiye’de çölleşme ile mücadele alanında Konya’ya uluslararası eğitim merkez olarak bakıyoruz. Yaklaşık 11 yıldır Konya’da eğitim düzenleniyor çünkü bu alanla ilgili Konya’da iyi örnekler var. Aslında çölleşme ile mücadele sadece devletin işi değil, halkın, çiftçilerin, birliklerin ve özel sektöründe katkı sağlaması gerekiyor. Konya’ya bakıldığı zaman hem çölleşme ile mücadelenin teknik, organizasyon, halkın benimsemesi, belediyelerin konuya çıkması ve özel sektörün elini taşın altına koyması durumu var. Suyun veya atık suyun kullanımı açısından da Konya’da çalışmalar var” dedi. Konya’nın sadece yapılan çalışmalar değil, kültürel bir başkent olduğuna dikkati çeken Avcı, Konya insanın da gelen insanlara yaklaşımının da bir model olduğunu vurguladı. Avcı, Türkiye’nin kalkınmış olmasının bir modelinin Konya’da görülebildiğini söyleyerek, 'Türkiye’nin kalkınmasında Konya’da ipuçları vardır’ dedi.

Dünyada çölleşme konusunda diğer ülkelere bakıldığı zaman birçoğunda Konya’daki özelliklerin görüldüğünü kaydeden Hanifi Avcı, bu durumun Konya özelinde olmadığını Konya kapalı havzası için geçerli olduğunu dile getirdi. Avcı, “Çölleşme ile mücadele alanında yarı kurak alan olarak Konya’yı yarı nemli alan olarak da Mersin’i düşündük ve zaten bu şehirler birbirine bitişik durumda. Dağlık, ova, tarım, orman, suyla sulanan, yağmur suyuyla sulanan ve kurak alanlar gibi çeşitli alanlar bu bölgede mevcut ve birbirine kısa mesafede yakın alanlar bunlar” dedi. Uluslararası eğitimlerde kısa zaman dilimlerinin ayrılabildiğini ve bunun içinde fonksiyonel alanların seçilmesi gerektiğinin altını çizen Avcı, bu açıdan Konya’nın model bir alan olduğunu söyledi. Çölleşme ile mücadele alanında orman yangınlarının da önemli bir yere sahip olduğunu belirten Avcı, orman, tarım ve mera alanlarındaki bozulmalarında çölleşme ile ilgili olduğunu sözlerine ekledi.

‘KONYA DURUMUN FARKINDA DEĞİL’

Çölleşmenin arazinin tahribata uğraması, verimliliğinin azalması ve ekosistemin değişmesi olduğunu söyleyen Avcı, bunun bir süreç olduğunu kaydetti. Bu sürecin durdurulması ya da geriye döndürülmesi gerektiğine dikkati çeken Avcı, birlikte çalışma, üretme ve paylaşılması gerektiğini söyledi. Konya’yı iklim ve ormancılık açısından değerlendiren Avcı, “Çölleşme ve erozyon konusunda Konya’nın su, iklim, ormancılık ve arazi şartları pek uygun değil. Buna rağmen 25 yıl içerisinde Konya’da orman varlığı yüzde 50 artmış, bu artış az bir rakam değil. Peki, bu yeter mi? Yetmez. Çünkü Konya geniş bir alana sahip ve böyle bir alanda daha çok yeşilliğe sahip olması gerekir. Yapılan çalışmalarda şunu görüyoruz, çalışma yapılacak yerler anlamında da bazı sıkıntılar var. Aynı zamanda yapılan çalışmaların sonuçlarını 15-20 yıl sonra görebiliyorsunuz. Konya bu durumun farkında değil ama zamanla bunun daha değişik bir şey olduğunu görecek. Ormancılık konusunda sadece devletin yaptıklarının görülmemesi gerekiyor, kent ormanları, köylerde yapılan çalışmalar ve yol boyu çalışmalarda Konya için bir yeşillendirmedir. Olaya orman olarak değil yeşillendirme olarak bakılmalıdır” diye konuştu. Meyve bahçeleri, rüzgâr perdeleri, tarla ve yol kenarlarındaki ağaçlandırmaları, şehir içindeki parkları ele alarak olaya geniş bir perdeden bakılması gerektiğini ifade eden Avcı, Konya’nın bu şekilde bakış açısına sahip olması gerektiğine vurgu yaptı.

ÇÖLLEŞME VE EROZYONDA TÜRKİYE YÖNLENDİRİCİ KONUMDA

Türkiye’nin çölleşme ile mücadele ve erozyona küresel olarak baktığını söyleyen Avcı, tarihi ve gönül coğrafyasının Türkiye üzerine bazı sorumluluklar yüklediğini anlattı. Türkiye’nin uluslararası alanda çölleşme ile mücadelede lider ülke olduğunu kaydeden Hanifi Avcı, Birleşmiş Milletler Çölleşme Komisyonu Başkanlığı’nı da Türkiye’nin yürüttüğünü hatırlattı. Bilgi ve birikim konusunda Türkiye’nin örnek bir ülke olduğunu anlatan Avcı, “Biz bu misyon üzerine eğitimlere başladık. Bu hem Türkiye’nin tanıtımı açısından hem ülkelerin ihtiyaçlarını görmesi açısından hem de model olma açısından bir çalışma. Yaşadığımız şeyler küresel bir sorun ve sonuçlarını hep beraber görüyoruz. Buna hazır olmamız gerekiyor ve dünyadaki bütün bu konulardaki bilgi birikimini de görmek gerekiyor. Prensip olarak diyoruz ki dünyadaki bütün projelere ortağız. Dünyanın neresinde bilgi varsa paylaşacağız. Şuanda bunu en iyi takip etme yolu bu eğitimlerdir. Biz burada yaptığımız çalışmaları anlatırken aynı zamanda diğer ülkeleri de dinliyoruz ve bilgi paylaşımı meydana geliyor” diye konuştu. 54 Afrika ülkesinden 46’sına eğitim verildiğini, Orta Asya, Kafkasya ve Balkanlar’dan ülkelerinde eğitime dahil edildiğini anlatan Avcı, çölleşmenin merkezi olarak Konya’nın görüldüğünü söyledi. Afrika’nın çölleşme ile mücadele toplantısının da Konya’da yapıldığını hatırlatan Avcı, bu konularda Türkiye’nin yönlendirici olduğunu ve bu konuda dünya stratejisinin hazırlanmasında Türkiye’nin etkin olduğunu söyledi. 

KONYA’NIN SORUNU İKLİM ŞARTLARI

Çölleşme açısından Konya’nın en büyük sorununun iklim şartları olduğuna dikkati çeken Hanifi Avcı, Türkiye genelinde çölleşme kriter ve göstergelerinin belirlendiğini ve burada en önemli faktörün iklim olarak öne çıktığını söyledi. İklim içerisinde kuraklık sorunun ilk sırada yer aldığını aktaran Avcı, “Burada dikkat edilmesi gereken suyun verimli kullanılması konusudur. Bizler toprağı değil bitkiyi sulayan sistemleri ve buharlaşmayı önleyen sistemler kullanmamız gerekiyor. İkinci önemli husus ise toprağın verimini arttırıcı tekniklerin kullanılmasıdır. Konya’da tarım faaliyetleri açısından önemli bir merkez mutlaka burada tarımsal anlamda toprağı verimli kullanmamız gerekiyor. Konya bu konuda baya bilinçli ve bize düşen bu bilinci daha fazla yaygınlaştırmaktır. Tarla kenarlarında iklimi dengeleyici, rüzgar erozyonunu önleyici, rutubeti artırıcı rüzgar perdelerini kullanmamız gerekiyor. Biyolojik veya süne mücadelesi açısından mutlaka ağaçlandırma yapmamız gerekiyor. Ayrıca vatandaşlarımızın evlerinin önü yeşil olması gerekiyor. Suyu çok tüketme değil iklimi dengeleme açısından ağaç ekmemiz ve bunun içinde uygun ağaç türlerinin dikilmesi gerekiyor. Herkes fidan dikebilir ancak dikilmesinden ziyade bunun korunması daha önemlidir” sözlerini kullandı. Mera alanlarının kenarlarının ve toplulaştırma yapılan alanların ağaçlandırılması gerektiğini söyleyen Avcı, vatandaşların da dikilen ağaçların korunması için yardımcı olması gerektiğini belirtti. Konya için ağacın bir hedef olduğunu söyleyen Avcı, hayvansal gübrenin Konya’da kullanılmasının da önemli olduğunu söyledi.(Mustafa KARAKAYA)