Kuzey Irak petrolü sahibini arıyor

Irak Kürt Bölgesel Yönetiminin (IKBY) Ceyhan üzerinden dünya piyasalarına ulaÅŸtırmaya çalıştığı petrolün satışı, ABD mahkemesinden çıkan "el koyma" kararının ardından daha da belirsiz bir hal aldı. Kuzey Irak petrolünü taşıyan gemiler ise alıcı bulamamaları nedeniyle denizlerde dolaÅŸmaya devam ediyor. IKBY'nin mayıs ayında uluslararası piyasalara çıkardığı petrol, merkezi Irak hükumetinin satışları durdurmak amacıyla konuyu uluslararası tahkime taşıması ve hukuki yaptırımları gündeme getirmesi nedeniyle alıcı bulmakta zorlanıyor. Ceyhan'dan yola çıkan petrol yüklü 4 gemiden bugüne kadar sadece 1'i yükünü alıcısına ulaÅŸtırabildi. Bu satıştan elde edilen 93 milyon dolarlık gelir ise Halk Bankası hesabına yatırıldı. IKBY tarafından yaptırılan boru hattı ile Ceyhan'a ulaÅŸtırılan petrolün ilk yüklemesi mayısta 'United Leadership' adlı tankere gerçekleÅŸtirildi. Meksika Körfezi'ne doÄŸru yola çıkan tanker, merkezi Irak hükümetinin karşı çıkması üzerine Atlas Okyanusu'nda rotasını deÄŸiÅŸtirdi. 1 milyon varillik ham petrol yükü ile açık denizlerde dolaÅŸmaya baÅŸlayan gemi, daha sonra Fas'ın Atlantik kıyılarına yöneldi. Fas'ın Muhammediye limanına yanaÅŸan gemi, liman yetkililerinin uyarısı üzerine yükünü boÅŸaltmadan ülke sularını terkederek uluslararası sulara açıldı. Gemi halen Fas açıklarındaki uluslararası sularda bekliyor. "United Emblem" bilmecesi Ä°kinci yüklemenin hangi gemiye yapıldığı ve bu geminin akıbetine yönelik bilgilere ise ulaşılamıyor.  Üçüncü yükleme ise haziranda 1 milyon varil ile 'United Emblem' adlı gemiye yapıldı. Uluslararası basında, Filipinler'e doÄŸru yola çıkan söz konusu geminin yükünü Malta'da 'SCF Altai' adlı bir gemiye aktardığı ve SCF Altai'n da yükünü Ä°srai'in AÅŸkalon limanına boÅŸalttığı yönünde bilgiler ileri sürüldü. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ise, söz konusu haberlere iliÅŸkin, Türkiye'nin bu satışın detaylarına yönelik tasarrufunun olmadığını açıklamıştı. IKBY ise Ä°srail devletine doÄŸrudan satış yapmadıklarını ve ikincil satışlarla bunun mümkün olabileceÄŸini duyurmuÅŸtu. United Emblem isimli geminin ÅŸu anda Singapur açıklarında seyrettiÄŸi belirtiliyor. 'United Kalavrvta' Dördüncü ve son 1 milyon varillik yükleme ise haziran ayının sonlarında 'United Kalavrvta' adlı gemiye yapıldı. Temmuz ayının başında Cebelitarık'a uÄŸradıktan sonra ABD'ye yönelen ve Texas'ın Galveston limanında yükünü boÅŸaltmak üzere bekleyen gemi, ABD mahkemesinin, " petrol satışınınIKBY tarafından Irak merkezi hükumetinin onayı olmadan yapıldığı, bu nedenle geminin yüküne el konulacağı" yönündeki kararı üzerine uluslararası sulara çekildi. ABD yetkilileri uluslararası sularda bekleyen geminin, kendi karasularına girmesi halinde mahkeme kararının uygulanacağını açıkladı. Merkezi Irak hükümeti ile IKBY arasında petrol satışları konusunda uzun süredir sorun yaÅŸanıyor. Gemilere yüklü petrol, limandan hareket etmeden bildirilen ilk müÅŸterilerin yanı sıra yola çıktıktan sonra ikinci bir alıcıya da satılabiliyor. Bu satış ikincil alıcılar tarafından da tekrarlanabiliyor. Ham petrol ticaretinin son alıcıya kadar takip edilmesi, sık el deÄŸiÅŸtirebilmesi, paravan ÅŸirketlerce alınıp satılabilmesi gibi nedenlerle çok zor bir süreç haline geliyor.