Putin, Almanya'ya tuzak kuruyor

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-haber-ici'); });

Alman Dış Ä°liÅŸkiler Konseyi (DGAP) DoÄŸu Avrupa, Rusya ve Orta Asya Bölüm BaÅŸkan Dr. Stefan Meister, Ukrayna ve Polonya’yı baypas edecek Kuzey Akım-2 doÄŸalgaz boru hattı projesine iliÅŸkin, "Bu bir tuzak. Rusya bu tür projelerle bizim üzerimizde etkisini arttırmaya çalışıyor" dedi.

Meister,  Almanya’da bazı siyasetçilerin Rusya ile enerji ve ekonomide iÅŸ birliÄŸi yaparak Putin yönetimi üzerinde siyasi etkiyi artırmaya çalıştıklarını söyledi.

Bu stratejinin sonuç vermediÄŸine dikkati çeken Meister, "Enerji ve ekonomi projeleriyle siyasi etkiyi artırma stratejisi, Rusya’da ÅŸu anda söz sahibi elitler üzerinde etkili olmuyor. Bugüne kadar hep aksi oldu. Rusya bu tür projeleri, kendi kurallarını, ilkelerini, gayriresmi iliÅŸkilerini, yolsuzluklarını bizlere ihraç etmek için kullandı. Almanya’da lobi yapmak, Rusya yanlısı kamp üzerinde etkide bulunmak için suistimal etti" diye konuÅŸtu.

Meister, BaÅŸbakan Angela Merkel’in iktidarında koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) lideri Sigmar Gabriel ile partisinde bir kesimin, Rusya ile enerji ve ekonomi alanında daha yakın iliÅŸkiler yoluyla Moskova ile bir ölçüde yeniden güvenin inÅŸa edilebileceÄŸini, siyasi etkinin artırılabileceÄŸini düÅŸündüÄŸünü anlattı.

"BaÅŸbakan Merkel’in bu projeden memnuniyet duyduÄŸunu düÅŸünmüyorum" diyen Meister, hem iktidar partilerinde hem de muhalefetteki YeÅŸiller Partisi’nde Kuzey Akım-2 projesini ÅŸu anda doÄŸru bulmayanlar olduÄŸunu vurguladı.

Meister, "Bu bir ticari proje dolaysıyla devam etsin" yaklaşımının Alman siyasetinde çok olaÄŸan karşılandığını ancak projenin, Almanya’nın Rusya’ya yönelik politikalarında köklü deÄŸiÅŸim ifade ettiÄŸi yorumlarına katılmadığını aktardı.

 "Rusya ikili oynuyor"

Rusya’nın enerji projelerinde ikili oynadığını, konjonktüre göre farklı alternatifleri öne çıkardığını, bu yolla elini daha da güçlendirmeye çalıştığını savunan Meister, Moskova’nın Rus doÄŸalgazını Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya taşıyacak Kuzey Akım-2 projesi ile Karadeniz üzerinden geçmesi planlanan Türk Akımı projesi konusunda da benzer taktikleri uyguladığının altını çizdi.

Meister, şunları kaydetti:

"Rusya’nın Kuzey Akım-2 projesine hız vermesinin, Türk-Rus iliÅŸkilerinde yaÅŸanan son gerilime bir tepki olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Aynı ÅŸeyi daha önce de yapmıştı. Rusya, AB’yi baskı altına almak için daha önce Güney Akım’ı durdurmuÅŸ, Kuzey Akım’ı beklemeye almış, Türk Akımı projesine ağırlık vermiÅŸti. Ancak Türk-Rus iliÅŸkilerinde yaÅŸanan soÄŸukluk üzerine, stratejik olarak Kuzey Akım’a yöneldiler. Belki bu yolla Türkiye üzerinde de baskı oluÅŸturabileceklerini düÅŸünüyorlar. Ruslar bir yandan AB’ye karşı Türkiye kartını oynuyor diÄŸer yandan Türkiye’ye karşı da Kuzey Akım projesini koz olarak kullanmak istiyorlar."

 "AB’de bölünme derinleÅŸebilir"

Meister, Ukrayna ve Polonya’yı baypas edecek Kuzey Akım-2 projesinin, baÅŸta Polonya olmak üzere Rusya’yı tehdit gören AB ülkelerinin itirazlarına yol açtığına ve geliÅŸmelerin AB içinde bölünmeyi derinleÅŸtirebileceÄŸine iÅŸaret etti.

Kuzey Akım-2 projesi deÄŸerlendirilirken, küresel enerji piyasasında yaÅŸanan son geliÅŸmelerin de dikkate alınması gerektiÄŸini vurgulayan Meister, "Projeyi daha kapsamlı bir perspektiften de deÄŸerlendirmek lazım. Küresel enerji piyasalarında deÄŸiÅŸim yaÅŸanıyor. LNG’nin rolü artarken doÄŸalgaz fiyatları düÅŸüyor" tespitinde de bulundu.

"Büyük siyasi sonuçlar doÄŸurabilir"

Polonyalı düÅŸünce kuruluÅŸu DoÄŸu Çalışmaları Merkezi’nin (OSW) Enerji Uzmanı Agata Loskot-Strachota da Kuzey Akım-2 projesinin, Avrupa BirliÄŸi içerisinde görüÅŸ ayrılıklarını gün ışığına çıkardığına dikkati çekti.

Strachota, projeyi destekleyen bazı Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerinin, bunun ticari bir proje olduÄŸuna vurgu yaptıklarını hatırlatan Strachota, ÅŸu görüÅŸleri paylaÅŸtı:

"Bu ülkeler daha fazla Rus gazının AB’nin çıkarına olduÄŸunu söylüyorlar. Ayrıca bu yolla iliÅŸkilerin normalleÅŸtirilmesi arayışı içerisindeler. Ancak çoÄŸunlukla Orta ve DoÄŸu Avrupa ülkelerinden oluÅŸan ikinci bir grup ise siyasi amaçlı olmasa da projenin büyük siyasi sonuçları olabileceÄŸini vurguluyorlar. Bu ülkeler doÄŸalgaz tedarikinde enerji güvenliÄŸine vurgu yapıyor ve kaynakların çeÅŸitlendirilmesinin, enerji güvenliÄŸi için kilit önem taşıdığını savunuyorlar. Bu nedenle doÄŸalgazda Rusya’ya daha az bağımlı olunması ve iliÅŸkileri normalleÅŸtirme konusunda da temkinli olunması gerektiÄŸini düÅŸünüyorlar."

"AB hedefleriyle çeliÅŸiyor"

Strachota, projenin mevcut haliyle AB’nin oluÅŸturmaya çalıştığı enerji birliÄŸinin hedefleriyle çeliÅŸtiÄŸinin altını çizerek, "AB Komisyonu, enerji birliÄŸinin ana hedeflerinden birini, enerji güvenliÄŸi olarak belirledi. Bunu saÄŸlamanın yolu da kaynakları ve geçiÅŸ güzergahlarını çeÅŸitlendirmekten geçiyor. Ancak AB’nin enerji komiseri de yaptığı açıklamada, Kuzey Akım projesinin çeÅŸitliliÄŸe katkı saÄŸlamadığını söyledi. Dolayısıyla proje AB’nin kendi belgelerinde belirlediÄŸi ilkelerle de çeliÅŸiyor" ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Alternatifleri zora sokabilir

DoÄŸu Avrupa ülkelerinin, bu projenin Rusya’ya bağımlılığı arttırmakla kalmayıp alternatif projeleri zayıflatmasından endiÅŸe duyduklarına iÅŸaret eden Strachota, "Kuzey Akım-2 projesinin muhtemel etkileri konusunda ÅŸimdiden yorum yapmak zor ancak risklerden söz etmek mümkün. Kuzey Akım-2 projesi, AB’nin enerji kaynaklarını çeÅŸitlendirme imkanlarını azaltabilir. Böyle bir risk bulunuyor. Alternatif gaz alımı imkanlarını sınırlandırabilir ya da enerji kaynaklarını çeÅŸitlendirmeye dönük projelerin ekonomik cazibesini azaltabilir" uyarısını yaptı.

Strachota, Rusya ile siyasi gerilimlerin yaÅŸandığı bir dönemde stratejik projelerde iÅŸ birliÄŸi yapılmasının soru iÅŸaretlerine yol açtığını belirtti.

Kuzey Akım-2 gibi stratejik bir projenin, yalnızca enerji ÅŸirketleri düzeyinde kararlaÅŸtırılmasının yeterli olmadığını aktaran Strachota, projenin tüm artıları ve eksileriyle AB düzeyinde ele alınması gerektiÄŸini de sözlerine ekledi.

Kuzey Akım-2 projesi ile Rus doÄŸalgazının Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya ulaÅŸtırılması, daha sonra AB’ye dağıtılması öngörülüyor.

Almanya’yı AB’nin doÄŸalgaz üssüne dönüÅŸtürecek proje kapsamında, Baltık Denizi’nin altında toplam 55 milyar metreküp kapasiteli iki ayrı boru hattı döÅŸenmesi planlanıyor.