Ruslarla olan asıl meselemiz ne?

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-haber-ici'); });

Haber 7 yazarı Mehmet Acet, önceki gün Suriye sınırımızda düÅŸürülen ve dünya gündemine oturan Rus uçağıyla baÅŸlayan krizin perde arkasını yazdı.Rusya, Suriye sınırımızı neden bu kadar önemsiyor? Türkmen bölgesinde ne yapmak istiyor? Ä°ÅŸte Mehmet Acet'in 'Ruslarla olan asıl meselemiz ne?' baÅŸlıklı yazısındaki önemli detaylar; 

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan 24 Kasım ÖÄŸretmenler Günü münasebetiyle BeÅŸtepe Külliyesi’nde verilen resepsiyonda ÅŸöyle bir açıklama yaptı:

 “Yakın zamanda Akdeniz-Cerablus hattında insani güvenlik bölgesi uygulamasını müttefik ülkelerle birlikte hayata geçireceÄŸiz”

ErdoÄŸan bu açıklamadan kısa süre sonra ABD BaÅŸkanı Obama ile Suriye konulu bir telefon görüÅŸmesi yaptı.

GörüÅŸme bittikten birkaç saat sonra da ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, “Suriye’deki dönüÅŸümün haftalar içerisinde baÅŸlayabileceÄŸine” dair ifadeleri de içeren beyanatlarda bulundu.

Åžimdi konumuzu iÅŸlemeye baÅŸlayalım…

Eylül ayından buyana görüntüde DAÄ°Åž’e, ama özünde Suriyeli muhaliflere yönelik hava saldırılarına baÅŸlayan Rusya, son bir haftadır Suriye Türkmenlerini ağır bir bombardıman eÅŸliÄŸinde yüzyıllardır yaÅŸadıkları bölgeden uzaklaÅŸtırmaya çalışıyor.

Havadan Rus uçak/helikopterleri, karadan rejim tankları/topları, 15 bin Türkmen, 20 bin Arap nüfusun yaÅŸadığı Türkmen Dağı Bölgesi’ni vuruyor.

Peki neden?

Ruslar, nefesi tükenmek üzere iken suni teneffüsle hayata döndürdüÄŸü Esat rejimi ile aslında ne yapmaya çalışıyor, neden Türkmenleri/Arapları vuruyor?

Sorunun cevabı, en baÅŸta aktardığımız açıklamalarda gizli.

Geçen hafta, yani tam da Türkmen dağının alev topuna döndüÄŸü günlerde, daha doÄŸuda, Halep’in kuzeyi, Cerablus’un Güneybatısı’nda bulunan Mare/Hercele hattındaki bazı köyler, içinde Sultan Murat Tugayları diye bilinen Türkmen gruplarında bulunduÄŸu Muhalif unsurlarca DAÄ°Åž’ten kurtarıldı.

Köylerdeki DAÄ°Åž militanlarının bazıları öldü, bazıları esir alındı, bazıları da kaçtı.

Bu, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın en baÅŸta iÅŸaret ettiÄŸimiz açıklamasına uygun düÅŸecek ÅŸekilde Türkiye ve ABD’nin bölgeyi DAÄ°Åž’ten temizleme projesinin ‘öncü haberi’ idi.

O halde Rusya/Esad/Ä°ran ittifakının Türkmen Dağı’na çullanarak Fırat’ın Batı Yakasını Akdeniz’e kadar temizleme projesine bir cevap verdiÄŸini söylesek ne dersiniz?

Åžöyle yapalım.

Meselenin daha iyi anlaşılması için, Suriye’nin Batısı’nda Cerablus ile baÅŸlayan Fırat’ın Batı Yakası olarak bildiÄŸimiz bölge ile ilgili tarafların pozisyonlarını anlatalım.

Türkiye, 98 km uzunluÄŸundaki bu bölgenin Rejim karşıtı muhaliflerin elinde kalmasını hayat/memat meselesi olarak görüyor. Ankara bu bölgeye PKK’nın Suriye kolu PYD’nin adım atmasını bile kırmızı çizgi olarak ilan etti, bazı giriÅŸimlerini de askeri güç kullanarak engelledi. Ankara ÅŸunu düÅŸünüyor: EÄŸer bu 98 km lik bölgede PYD’nin eline geçerse, Türkiye’nin OrtadoÄŸu ve Arap dünyasıyla iliÅŸkileri fiziki/fiili bir ÅŸekilde kesilmiÅŸ olacak. Kararlı tutumun gerekçesi bu.

ABD’nin görünürde Esad rejiminden bile daha öncelikli olarak DAÄ°Åž’i tehdit olarak belirlediÄŸi biliniyor. BaÅŸlangıçta bu bölgeye DAÄ°Åž’in yerine PYD’nin gelmesini arzu ettiklerini gösteren birden fazla söylem/eylemde bulunmuÅŸlardı. Ancak Ankara’nın kararlı tutumunu göstermesi ve AÄŸustos ayında varılan mutabakat neticesinde bu 98 km lik hatta PYD’nin yerleÅŸmesi fikri Washington açısından geri plana çekilmiÅŸ durumda. Åžimdi Türkiye ve ABD’nin, bu bölgenin geleceÄŸi konusunda ortak bir harekata giriÅŸecek kadar bir eÅŸgüdüm yakaladığı görülebiliyor.

Daha basit haliyle yazacak olursak ABD, Fırat’ın DoÄŸu yakasında PYD ile, Batı yakasında ise Türkiye ile iÅŸbirliÄŸi yapıyor diyebiliriz.

Ruslar’ın tutumuna gelince: Meselenin bam teli burası iÅŸte. Ruslar, bu bölgeyi doÄŸrudan PYD’nin yönetmesini istiyor. Eylül ayında Moskova’dan gelen açıklamalarda Suriye için“Kürtler dışında (bunu PYD olarak anlayabilirsiniz) herkesi terörist kabul ediyoruz”türünden ifadeler de kullanılmıştı.

Hedef aldıkları grupların özelliklerine baktığınızda bu yaklaşım zaten kendisini belli ediyor.

Ä°ÅŸin özü Ruslar, Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’nin güney sınırını boylu boyunca kapatan bir PYD yönetimi, daha aÅŸağılarda ise Rus varlığı ile tahkim edilmiÅŸ bir Lazkiye Devleti’ni görüp masaya öyle oturmak istiyor.

Sınırda düÅŸürülen Rus uçağına HDP yetkililerinin Duma’daki aşırı milliyetçi bir Rus hareketinin sözcüsü gibi tepki vermelerinin nedenlerini de buralarda aramak yanlış olmaz.

Öbür türlü birkaç önce gittiÄŸi Moskova’da aÄŸzına bir parmak bal sürülen Selahattin DemirtaÅŸ’ın “sıkıysa Putin’e de parmak sallayın” sözünü anlamlandırmak da zor olabilirdi.

Rus uçağının düÅŸürülmesi, bu kavga nedeniyle oldu demek yanlış bir hüküm olur elbette.

O pilotlar sabahın köründe belki de uyku sersemi olmaları nedeniyle 10 defa tekrarlanan o uyarıyı dikkate almış olsalardı böyle bir ÅŸey yaÅŸanmamış olacaktı.

Bu hadiseyi bir kenarda tutacak olursak Suriye özelinde son bir haftada olup bitenlerin ‘masaya kim güçlü oturacak’ kavgasının bir ürünü olduÄŸunu söylemek yanlış olmasa gerek.