'Şekerde kota sistemi gözden geçirilmeli'

Åžekerli Mamul Sanayicileri DerneÄŸi (ÅžEMAD) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Åžemsi Kopuz, yaptığı yazılı açıklamada, günümüzde geleneksel üretim yöntemleriyle birlikte modern üretim teknolojilerinin de kullanıldığı sektörün gıda sanayi içinde büyük yer tutan, üretiminde kullanılan ham maddeler, yardımcı maddeler ve ambalaj materyalleri ile yan sanayi dallarını da geliÅŸtiren en önemli sektörlerden biri haline geldiÄŸini vurguladı.

Sektörün 1990’lı yıllarda büyük oranda ihracata yöneldiÄŸini ve bunun sonucunda geliÅŸtiÄŸi yıllar olduÄŸunu belirten Kopuz, dünyada ÅŸekerli mamul ihracatında ilk sıralarda Almanya, Belçika, Fransa, Ä°talya ve ABD’nin bulunduÄŸunu, Türkiye'nin de en çok ihracat yapan 20 ülke arasında yer aldığını aktardı.

Ä°hracatta ilk sırayı çikolata ve ÅŸekerlemelerin aldığını, bunu fırıncılık ürünlerinin takip ettiÄŸini bildiren Kopuz, ÅŸunları kaydetti:

"Türkiye ÅŸekerli mamuller sektörü, net ihracatçı konumundadır. Sektörün toplam ihracat içerisindeki payı yüzde 7-8 civarındadır. Sektörün ihracat amaçlı ürünlerde kullandığı ÅŸeker miktarı 2000-2001 pazarlama yılında 70 bin ton iken, 2013-2014 yılında 300 bin tona kadar çıkmıştır. Son dönemde hem iç pazarda hem ihraç pazarlarındaki talepte yaÅŸanan artış ve verimde yaÅŸanan düÅŸüÅŸ, sektörün en önemli ham maddelerinden olan ÅŸeker arzının yetersiz kalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle önceleri ÅŸeker konusunda kendine yeten bir ülke konumunda olan Türkiye, son iki pazarlama yılında ciddi miktarlarda ÅŸeker ithal etmek zorunda kalmıştır. Bunun yanında ülkemizde ÅŸeker fiyatlarının dünya piyasalarına göre ciddi oranda yüksek kalması, ÅŸekerli mamul üretici ve ihracatçılarının rekabet ÅŸansını baltalamaktadır."

"Kota uygulamasının sonlandırılması uygun olacak"

Åžemsi Kopuz, ÅŸekerli mamul sektörünün kullandığı ham maddelerin ÅŸeker pancarından üretilen sakaroz (sofra ÅŸekeri) ve türevleri ile temel olarak mısır niÅŸastasından üretilen glikoz ve fruktoz ÅŸurupları olduÄŸunu belirtti.

Türkiye ÅŸeker sektörünün girdileri olan ÅŸeker pancarı ve mısırın Türkiye'de çiftçiler tarafından üretildiÄŸini hatırlatan Kopuz, ÅŸunları kaydetti:

"Åžeker Kurumu verilerine göre, 2014 yılında 124 bin 354 çiftçi tarafından 287 bin 461 hektar alana ÅŸeker pancarı ekilmiÅŸ, 16,7 milyon ton pancar üretilmiÅŸtir. Aynı dönemde 658 bin 645 hektar alana mısır ekimi yapılmış, 5,9 milyon ton mısır üretilmiÅŸtir. Ülkemizde pancar ÅŸekeri üreten 25'i kamu, 8'i özel sektör olmak üzere 33 fabrika bulunmaktadır. Bu fabrikaların toplam üretim kapasitesi yıllık 3 milyon ton kadardır. Yıllık pancar ÅŸekeri üretimi 2,5 milyon ton ile en yüksek seviyesine ulaÅŸtığı 2009-2010 sezonundan sonra düÅŸüÅŸe geçerek, 2014-2015 pazarlama yılında 2 milyon tona kadar gerilemiÅŸtir. Burada, hava ÅŸartları ve hastalıklar nedeniyle pancarın ÅŸeker veriminde yaÅŸanan düÅŸüÅŸ etkili olmuÅŸtur. Fabrikaların yüzde 75'i kamuya ait olsa da üretimde kamunun payının giderek azaldığı da gözlenmektedir. Son dönemde pancar ÅŸekeri üretiminde kamunun payı yüzde 50'ler civarında seyretmektedir.

Mısır ÅŸekeri üretimi yapan fabrika sayısı ise 10'dur. Bunlardan 5'i kota dahilinde üretim yaparak ÅŸekerli mamul sektörü baÅŸta olmak üzere yurt içine ham madde saÄŸlarken, diÄŸerleri ise ihracata yönelik üretim yapmaktadırlar. Yurt içine arz izni olan fabrikaların üretim kapasitesi yıllık 1 milyon tondur. DiÄŸer fabrikaların toplam kapasitesinin ise 330 bin ton civarında olduÄŸu bilinmektedir."

ÅžEMAD'ın her zaman ÅŸekerde serbest rekabet ortamının savunucusu olduÄŸunu ve kota sistemine karşı çıktığını belirten Kopuz, "Kota sisteminin de gözden geçirilmesi ve kota uygulamasının sonlandırılmasının uygun olacağını düÅŸünüyoruz." ifadesini kullandı.