Seni dava ederim demeden önce iki kez düşünün

Mahkemelere baÅŸvurularda peÅŸin tahsil edilen gider avansı ve bilirkiÅŸi ücretlerinde tarifelerin yükselmesinin yanı sıra yargı harçlarındaki yüzde 10,11'lik Üretici Fiyatı Endeksi (ÜFE) zam nedeniyle 2015'te hak aramanın maliyetlerinde artış kaydedildi.Tüketici Sorunları DerneÄŸi (TÜSODER) Hukuk Komisyonu Üyesi Rıdvan Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hukuk devletinde vatandaÅŸların hakkını aramasının önemli olduÄŸunu, bu konuda Türkiye'de son yıllarda ciddi adımlar atıldığını söyledi.Ä°nsanları hak aramada zor durumda bırakan konunun maliyet olduÄŸunu dile getiren Yıldız, ÅŸöyle devam etti:"Mahkemelere baÅŸvuru esnasında peÅŸin tahsil edilen gider avansı ve bilirkiÅŸi ücretlerinde tarife artışının yanında, 2015'te yargı harçlarında Vergi Usul Kanunundaki düzenleme uyarınca ekimde açıklanan yüzde 10,11 oranında gerçekleÅŸen ÜFE artışı ile maliyetler yükseldi. Hak arayacak vatandaşın bir kez daha düÅŸünmesi gerekecek. KomÅŸusuyla kavga eden, kirasını ödemeyen kiracısını tahliye etmek isteyen, kıdem tazminatı ve iÅŸe iade davası gibi masrafı en az davalarda dahi avukatlık ücretiyle en az 2 bin 500 lirayı gözden çıkarmak gerekiyor. Davanın kaybedilmesi halinde ise vatandaÅŸ karşı tarafa vekalet ücreti de ödemek durumunda kalabilir."- Tüketici Mahkemelerine baÅŸvuruların maliyetiAvukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre, Asliye Hukuk Mahkemelerinde hükmedilecek minimum vekalet bedelinin bin 500 lira iken Tüketici Mahkemelerinde bunun 750 lira olduÄŸunu aktaran Yıldız, dava açanların bu masraflar dışında ayrıca 1 ila 3 yıl arası sürecek yargılama sürecini de göze alması gerektiÄŸini vurguladı.Yargı harçları ve yargılama giderlerinin zamlanmasıyla bugün bir dava açmak için vatandaÅŸların 400 lirayı gözden çıkarması gerekeceÄŸini bildiren Yıldız, "Dava aÅŸamasında çıkacak yeni masraflar ve avukatlık ücreti düÅŸünüldüÄŸünde masraflar 2 bin 500 lirayı bulabilecek hatta bu rakamı geçecektir" dedi.Tüketicilerin baÅŸvurularının harçtan muaf olduÄŸu bilgisini veren Yıldız, buna karşın "gider avansı" baÅŸlığı altında dava açılırken bu ücreti ödeyemeyenlerin hak aramaktan yoksun kaldığını anlattı. Yıldız, ÅŸunları kaydetti:"Tüketici Mahkemelerinde, bilirkiÅŸi ücreti 165 lira, keÅŸif ulaşım gideri 85 lira, tanık delili söz konusu ise 20 ila 40 lira arası bir ücret ödenmesi ayrıca taraf sayısının 5 katı tutarında tebligat gideri yatırılması gerekmektedir. Tebligat gideri davanın iki tarafı olduÄŸu düÅŸünüldüÄŸünde yaklaşık 90 lira olacaktır. Bunların dışında bir gider söz konusu olduÄŸunda dava açan tüketicinin 55 lira gider avansı yatırması gerekecektir."- "Adli yardım hizmeti geniÅŸletilmeli"Yıldız, yargı hizmetlerinin bu kadar pahalı olmaması ve uzun sürmemesi gerektiÄŸini belirtti. Ekonomik durumu iyi olmadığından avukatlık hizmeti alamayanların, haklı olsalar bile çoÄŸu zaman kendilerini etkin bir ÅŸekilde savunamadığına iÅŸaret eden Yıldız, ÅŸöyle konuÅŸtu: "Avukatlık hizmetine ulaÅŸamayan vatandaÅŸların maÄŸduriyetinin önlenmesi için adli yardım hizmetinin geniÅŸletilmesi gerekmektedir. Mevcut adli yardım sisteminden yararlanmak için fakirlik belgesi aranmaktadır. Fakirlik belgesi almak için hiçbir Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaydı bulunmamasının yanı sıra hiçbir mal varlığının da bulunmaması gerekiyor. Yani asgari ücretli iÅŸçinin dahi fakirlik belgesi alması mümkün olmadığından adli yardım hizmeti alamıyor. Adli yardım hizmeti için hiçbir gelir olmama ÅŸartı kaldırılarak her yıl açıklanan yoksulluk sınırı dikkate alınmalıdır." Kaynak: AA