Siber saldırılar, insan yaşamını tehdit ediyor

BoÄŸaziçi Üniversitesi Yönetim BiliÅŸim Sistemleri Siber Güvenlik Merkezi (BÜSÄ°BER) Yöneticisi Doç. Dr. Bilgin Metin, siber saldırı durumunda iÅŸ ve hizmet kesintilerinin ortaya çıkmaması için stratejilerin ve felaket senaryolarının oluÅŸturulması gerektiÄŸini belirterek, "Siber saldırılar, uluslararası iliÅŸkilerin yanı sıra ekonomileri ve insan yaÅŸamını da tehdit etmekte." dedi.

Katar Resmi Haber Ajansının (QNA) internet sitesi ve sosyal medya hesaplarının siber saldırıya uÄŸramasının ardından, Suudi Arabistan baÅŸta olmak üzere bazı Arap ülkelerinin Katar'a siyasi ve ekonomik ambargo uygulamaya baÅŸlamasıyla siber güvenlik konusu ülkelerin gündemine tekrar oturdu.

BÜSÄ°BER Yöneticisi Doç. Dr. Metin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, QNA'in 23 Mayıs'ta internet sitesinde ve Twitter hesaplarında kısa süre yayınlanan yorumlar nedeniyle Suudi Arabistan, Mısır, BirleÅŸik Arap Emirlikleri ve diÄŸer birçok ülkenin Katar ile baÄŸlarını kısmen kestiÄŸini anlattı.

Metin, QNA'in, 23 Mayıs gecesi Katar Emiri Åžeyh Temim bin Hamad Al Sani'ye atfedilen "ABD'ye karşı ve Ä°ran'ı destekleyici" açıklamalar yayımladığını ve bu açıklamaların gündem olduÄŸunu aktararak, ÅŸöyle devam etti:

"Hackerlar, Katar'ın resmi haber ajansına yapılan bir siber saldırıdan sadece 10 gün sonra, geçici olarak Bahreyn DışiÅŸleri Bakanının Twitter hesabını da ele geçirdi. Katar Ä°çiÅŸleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, sistemleri inceleyen siber güvenlik ekibinin, saldırının QNA sitesinin bir açığı vasıtasıyla, yüksek teknoloji ve çok yeni yöntemler de kullanılarak gerçekleÅŸtirildiÄŸini tespit ettiÄŸi belirtildi. Ayrıca Katar'ın BaÅŸkenti Doha'da bulunan uluslararası yayın organı Al Jazeera, tüm sistemlerinde geniÅŸ çaplı olarak siber saldırıya uÄŸradıklarını açıkladı."

Metin, bu olayın ilk olmadığını, daha önce de Ä°ran nükleer programını yavaÅŸlatmak için "Stuxnet" adı verilen bir zararlı yazılım kullanıldığını, bu ortaya çıktığı zaman da yine büyük bir gerginlik yaÅŸandığını anlattı.

Stuxnet'in, "sıfır gün zafiyeti" denilen, iÅŸletim sisteminin gizli bir açığını kullanarak sistemlere sızdığını belirten Metin, "Burada da benzer bir zafiyetten faydalanmış olabilir siber korsanlar. Siber güvenlikte bir prensip vardır. Hacklenmeyen sistem yoktur, hacklendiÄŸi fark edilmeyen sistemler vardır. Bu ilke, siber güvenlikçilerin daima tetikte olmasını saÄŸlar. Sistemleri korumak kadar, koruyamadığınız durumda bunun farkına varmak da büyük önem taşır." deÄŸerlendirmesini yaptı.

"Bilgi kirliliği oluşturmak da bir siber saldırıdır"

Siber güvenlikte teknolojinin yanında insan faktörünün de daima göz önüne alınması gerektiÄŸini vurgulayan Metin, ÅŸu bilgileri verdi:

"Kullanıcı farkındalığı eÄŸitimleri ihmal edilirse bilinmeyen kaynaktan gelen bir e-posta linkinin tıklanmasıyla tüm teknolojik güvenlik ürünleri aşılıp sisteme sızılabilir. Bunlara 'oltalama saldırıları' diyoruz. Teknoloji konusunda ise Katar ciddi yatırımlar yapmakta, hatta 2014 yılında Siber Güvenlik Strateji dokümanlarını da yayınlamıştır. Hatta yakın tarihte Pakistan ile bir iÅŸbirliÄŸi anlaÅŸması da imzalamıştır. Bu çok kapsamlı strateji dokümanlarından yola çıkarsak kendi yerli siber çözümlerini hayata geçirmekte yavaÅŸ kalmış olabilirler."

"Bilgi kirliliÄŸi oluÅŸturmak da artık bir siber saldırı olarak kabul ediliyor." diyen Metin, bunun en önemli örneÄŸinin ABD’deki baÅŸkanlık seçimlerinde yaÅŸandığını belirtti.

ABD'deki Demokrat Parti aleyhine çıkan haberlerin sürekli gündemi deÄŸiÅŸtirerek etkili bir seçim programının yürütülmesinin engellendiÄŸini kaydeden Metin, "GeçtiÄŸimiz günlerde Starwars adı verilen 350 bin Twitter hesabından oluÅŸan, yapay zekayla farklı yorumlarda bulunabilen bir sosyal medya ÅŸebekesi çökertildi. Böyle bir ÅŸebeke ile Twitter üzerinde sahte gündemler oluÅŸturmanız mümkün. Bu durum açıkçası bana soÄŸuk savaÅŸ dönemlerindeki güvensiz durumu hatırlatıyor. Bu psikoloji o dönemde bir nükleer silahlanma yarışı ile sonuçlanmıştı. Bugün de siber saldırıların hızla arttığını görüyoruz." diye konuÅŸtu.

Mobil teknolojilerin geliÅŸmesine baÄŸlı artan internet hızının siber saldırıların daha kolay yapılmasını saÄŸladığını aktaran Metin, "nesnelerin interneti" denilen yöntemle, teknolojide kiÅŸisel cihazlar, ev gereçleri ve kamera sistemlerinin de hacklenme tehdidiyle karşı karşıya kalacağına iÅŸaret etti.

NATO'nun, kara, deniz, hava ve uzaydan sonra siber güvenliÄŸi beÅŸinci boyut bir savaÅŸ alanı olarak gündemine aldığını ifade eden Metin, ÅŸöyle devam etti:

"Artık eskiden olduÄŸu gibi orduların karşı karşıya gelmesine gerek yok. Siber saldırılar kontrol edilemeyen yapıları sebebiyle 'doÄŸal felaket' statüsünde ele alınmalıdır. GeçtiÄŸimiz günlerde Wannacry fidye yazılımı yüzünden kullanılamaz hale gelen bilgisayarlar sebebiyle Ä°ngiltere ve Ä°skoçya'da birkaç gün boyunca acil servisler dahil saÄŸlık hizmetleri aksadı. Ülkemizde bir otomobil fabrikasında iÅŸler iki gün boyunca durdu. Siber saldırı durumunda iÅŸ ve hizmet kesintilerinin ortaya çıkmaması için stratejiler ve felaket senaryoları oluÅŸturulmalıdır. Siber saldırılar uluslararası iliÅŸkilerin yanı sıra ekonomileri ve insan yaÅŸamını da tehdit etmekte."

Doç. Dr. Metin, BÜSÄ°BER'in, Ä°stanbul Kalkınma Ajansı destekli proje olarak faaliyetlerine devam ettiÄŸini, siber güvenlikte yetiÅŸmiÅŸ insan gücünün, kamu siber direncinin artmasını ve siber güvenlikte yerli milli çözümlerin sesini duyurmayı hedeflediklerini kaydetti.