Sinemacılar, sektörü ayakta tutmaya çalışıyor

Taliban'ın Ağustos 2021'de Afganistan yönetimine gelmesinin ardından, sinema ve dizi sektörü, basın ve yayına yönelik getirilen ağır kısıtlamalar nedeniyle neredeyse durma noktasına geldi.

Sektörde kadınların çalışması yasaklanırken ulusal televizyonlarda yayınlanan dizi ve filmler de sonlandırıldı. Bununla birlikte, bu sektördeki birçok şirket kapandı ve çok sayıda kişi işsiz kaldı.

Ancak, tüm bunlara rağmen Afganistan'da faaliyet gösteren "Nema Resane" isimli şirket dizi çekmeye devam ediyor ve bunları YouTube üzerinden izleyicisine ulaştırıyor.

AA muhabiri, şirketin yaklaşık bir ay önce başkent Kabil'de çekimlerini başlattığı yeni dizinin setini ziyaret etti ve çekimleri izledi.

Daha önce birçok yapıma imza atıldı

Yaklaşık 20 yıldır sinema filmleri ve dizi çeken şirket, şimdiye kadar ülke genelinde önemli bir izleyici kitlesine ulaşan "Şahr Banu", "Sorh Sali" ve "Erguvan" gibi dizilerin yapımcılığını üstlendi.

Şirket son olarak, bir ay önce "Ve yukarıda Allah var" adında yeni bir dizinin çekimlerine başladı. Her biri 50 dakika olmak üzere 28 bölümden oluşacak dizinin çekimlerinin yaklaşık 8 ayda tamamlanması planlanıyor.

Dizi, iflas etmiş bir kişinin, zengin ve varlıklı bir tüccarın evinde hizmetli olarak istihdam edilmesiyle başlıyor. Dizinin konusu ise iflas etmeden önce varlıklı olan bu hizmetlinin onu işe alan tüccara karşı sadakatinin ne olacağını konu ediniyor.

Yaklaşık 50 kişi çalışıyor

Dizi için Kabil'in Kart-e Se bölgesinde 4 katlı lüks bir evde başlayan çekimler 3 ay sürecek ve böylece dizinin ana odağında bulunan lüks evdeki çekimler tamamlanmış olacak. Daha sonra ise sokak, iş yerleri, hastane ve okul gibi alanlardaki çekimlere başlanacak.

Dizinin ana oyuncu kadrosu yaklaşık 10 kişiden oluşuyor ve figüranlarla bu sayı 200'ü bulabiliyor.

Cuma günleri hariç haftanın 6 günü sabahtan akşama kadar, tüm ekip hummalı bir çalışmanın içine giriyor. Yönetmen ve oyuncular dahi fiziki güç kullanarak setin kurulumuna katkı sağlıyor.

Ekip, öğle saatinde hep beraber sofra kuruyor, yemek yiyor ve ardından çok kısa bir süre sonra çekimlere yeniden başlıyor.

Diziler YouTube üzerinden yayınlanıyor

Taliban öncesi Afganistan'ın ulusal kanallarında dizilerini yayınlatan şirketin adresi artık YouTube. Şirket dizilerini buradan yayınlayarak halkın beğenisine sunuyor.

Son olarak mayıs ayında 50 bölümlük "Gül Çehre" dizisinin, YouTube'a yüklenmesi tamamlandı.

Dizi, Taliban sonrası getirilen yasaklar nedeniyle televizyonlarda yayınlanamadı.

Yeni başlanan dizinin ise bir süre sonra YouTube'a yüklenmeye başlaması bekleniyor.

Şirketin bu dizileri paylaştığı YouTube hesabının halihazırda 70 bine yakın abonesi bulunuyor ve kimi videoların görüntülenme sayısı da 300 bine yaklaşmış durumda.

Çoğu izleyici, dizilere övgü dolu sözlerle yorum yapıyor.

Taliban çalışma izinlerini uzattı

Nema Resane şirketinin müdürü ve dizi yapımcısı Muhammed Taki Haydari, Taliban yönetiminin çalışma izinlerini uzattığını aktararak Afganistan'da daha uzun yıllar sinema alanında faaliyet göstermek istediklerini belirtti.

Taliban öncesi dönemde yoğun güvenlik endişesi içerisinde dizi çekimleri yaptıklarını ve Taliban ile ülke genelinde güvenliğin büyük oranda iyileştiğini kaydeden Haydari, buna karşılık sinema alanında ise önceki döneme göre daha kısıtlı bir ortam bulunduğunu ifade etti.

Sinema ve sanatın bir toplumun gelişmesi için önemli roller üstlendiğini kaydeden Haydari, Taliban'dan özellikle kadınlar ve dizi yayınına yönelik getirdiği yasaklamaları kaldırmasını istedi.

Şu an Afganistan'daki tek yapım şirketi olduklarını kaydeden Haydari şu şekilde konuştu:

"İki konu bizim için hayati. Biri kadınlara yönelik yasak. Bu yasak kaldırılmalı ve kadınlar sanatın her alanında aktif rol üstlenmeli. Diğeri de dizilerin televizyonlarda yayınlanmasına getirilen yasak. Her ne kadar sanat ve sinema açısından şartlar zorlaşsa da, çeşitli alanlardaki mevcut sorunlara rağmen çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şu an Afganistan kanallarında bu dizilerin yayınlanma imkanı sağlanmış değil. Bu kısıtlamalar kaldırılır kaldırılmaz yayınlanmaya hazır dizilerimizi Afganistan televizyonlarına sunacağız."

YouTube'dan elde edilen gelirin masrafları karşılamadığını kaydeden Haydari, buna rağmen uzun yıllar sinemaya verdikleri emek nedeniyle dizi çekmeye devam edeceklerini söyledi.

"Sanatçı, siyasetçinin gözü olabilir"

Yönetmen Kurban Mirzai de en çok kalifiye iş gücünde sıkıntı yaşadıklarını belirtti.

Afganistan'ın savaş mağduru bir ülke olduğunu kaydeden Mirzai, şikayet etmediklerini ve zorlukları aşmak için çalıştıklarını dile getirdi.

Her hükümetin sanatın ve sanatçının yanında olması gerektiğini kaydeden Mirzai, sözlerini şöyle tamamladı:

"Yönetim kademesinde olan hiç kimse sanatçıyı düşmanı olarak görmesin. Sanatçı, siyasetçinin gözü olabilir. Sanatçının görevi toplumu gözlemlemesi, toplumun yaralarını bulması ve böylece bunu siyasetçilere göstermesidir. Sanatçı hiçbir yönetimin düşmanı değildir."