Sporda şiddetin önlenmesine ilişkin teklif yasalaştı

Eski Gençlik ve Spor Bakanları AK Parti Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak ve Samsun Milletvekili Çağatay Kılıç ile bazı AK Partili milletvekillerinin imzasını taşıyan Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.

Kanunla müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde toplandıkları yerler, müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergahları, takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlar ya da takımların kamp yaptığı yerler, "spor alanı" tanımına alındı. Böylece güvenliğin sağlanması bakımından müsabaka alanı dışındaki yerlerde de tedbir ve yaptırımlar uygulanabilecek.

Buna göre spor alanlarında güvenliğin sağlanması için müsabaka güvenlik amirinin yanı sıra yardımcı da görevlendirilecek. Saha içi ve saha dışında alınması gereken tedbirlerin takibi ve güvenliğin sağlanması bakımından güvenlik amirinin görevi paylaştırılacak. Müsabakanın önemine göre birden fazla yardımcı görevlendirilebilecek.

"Müsabaka alanı" tanımına, spor müsabakalarının yapıldığı yerin yanı sıra "sporcular ve görevlilere tahsis edilmiş yerler" de eklenecek. Böylece sporcu çıkış tünelleri, yedek sporcu kulübeleri, hakem odaları, soyunma odaları ve koridorları gibi seyircilerin girişinin yasaklandığı yerler de tanımın içinde olacak.

Kamu kurum ve kuruluşlarına ait alacaklar ile kulüplerle bankalar arasındaki yeniden yapılandırma işlemleri kapsamındaki tüm banka alacakları hariç olmak üzere merkezi pazarlama ve bilet satışından elde edilecek kulüplere ait federasyon veya yetki verdiği üçüncü kişiler nezdindeki gelirler, devir ve temlik edilemeyecek. Böylece kulüplerin daha fazla borçlanmalarının önüne geçilmesi hedefleniyor.

Düzenlemeyle müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde toplandıkları yerler, müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergahları, takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlar ya da takımların kamp yaptığı yerler, "spor alanı" tanımına alındı. Bu şekilde güvenliğin sağlanması için müsabaka alanı dışındaki yerlerde de tedbir ve yaptırımlar uygulanabilecek.

Spor kulüpleri yönetim kurulu üyeleri, aralarından bir kişiyi "stat güvenliğinden sorumlu yönetim kurulu üyesi" olarak belirleyecek.

Spor müsabakalarının yapıldığı alanlarda seyircilere tahsis edilen alanlar "seyir alanı", seyircilerin müsabakayı dijital ortamda seyretmeleri amacıyla il ve ilçe spor güvenlik kurulları tarafından belirlenen müsabaka alanı dışındaki geçici yerler "özel seyir alanı", takımların müsabakaya hazırlık çalışmalarını yaptıkları alanlar ise "antrenman alanı" olarak tanımlanacak. 

Yasayla elektronik bilet veya sahibine spor müsabakasına giriş hakkı veren belge "bilet" şeklinde tanımlanarak, elektronik bilet uygulaması olmayan maçlarda usulsüz seyirci girişine ilişkin fiillere de yaptırım uygulanacak.

Ayakta seyirciye Bakanlık karar verecek

Yasaya göre, seyircilerin ayakta seyredebileceği şekilde düzenlenen numaralı alanla ilişkilendirmek suretiyle de bilet satışı yapılabilecek. Bu uygulamayla ilgili kararı, federasyon ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Gençlik ve Spor Bakanlığı verecek. Seyir alanlarına kapasitenin üzerinde veya biletsiz seyirci alınamayacak.

Futbol dalında en üst lig ile bir altındaki ligde seyir alanlarına girişi sağlayacak biletler, elektronik sistem üzerinden, usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen şekilde elektronik olarak oluşturulacak.

Futbol dalında en üst lig ile bir altındaki ligde bulunan kulüpler, bilet sistemi ve spor alanlarında güvenliğin sağlanmasına ilişkin teknik donanımları kendi kullanımındaki müsabaka ve seyir alanlarında kuracak.

Basketbol, voleybol ve hentbol dallarındaki en üst ligde bulunan kulüplerin kendi kullanımındaki müsabaka ve seyir alanlarının güvenliğinin sağlanması bu kulüplerin sorumluluğunda olacak. Söz konusu spor dallarında elektronik kart ve elektronik bilete ilişkin hükümlerin uygulanmasına ilgili federasyonun görüşü alınarak Gençlik ve Spor Bakanlığınca, en üst iki futbol ligi dışındaki liglerde ise Türkiye Futbol Federasyonunca karar verilecek.

Spor müsabakaları için ilgili federasyon, spor kulüpleri ve yetkili diğer kişiler tarafından uygun görülen yerler ve görevliler dışında her ne suretle olursa olsun bilet satışı yapılamayacak.

İlgili federasyonlar, elektronik kart almak amacıyla verilen bilgileri kanundaki faaliyet alanıyla sınırlı olarak kulüpler adına paylaşabilecek. Bu bilgiler, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na aykırı işlenemeyecek ve kullanılamayacak.

Federasyon ödemeleri doğrudan yapacak 

Kanunla federasyonlar ve spor kulüplerine özel güvenlik hizmeti satın alabilme imkanı tanınacak.

Bu durumda müsabakada görevlendirilecek özel güvenlik görevlilerinin kimlik bilgileri müsabakanın başlangıç saatinden en geç 48 saat önce ilgili kolluk birimine bildirilecek.

En üst profesyonel futbol ligi kulüplerinin müsabakalarında güvenliğin sağlanması amacıyla görevde olmayan genel kolluk görevlileri de görevlendirilebilecek. Bu görevlendirme, ilgili kulübün başvurusu ve federasyonun talebi üzerine, müsabakanın yapılacağı yerdeki yetkili kolluk birimince gerçekleştirilecek. Bu kolluk görevlilerine, görevlendirildikleri müsabakayla sınırlı olarak günlük harcırah miktarının üç katı kadar ödeme yapılacak.

Müsabaka güvenlik amirleri ile yardımcılarına, federasyon temsilcisine ödenen tutar kadar, gözlemci kolluk görevlilerine ise seyahat ve konaklama giderleri ile günlük harcırahı üç katı olarak ödenecek. Bu miktar, federasyon tarafından doğrudan kolluk görevlilerinin hesabına yatırılacak.

İl veya ilçe spor güvenlik kurulları tarafından belirlenen özel güvenlik görevlisi sayısının yarısını, yüksek riskli müsabakalarda ise üçte ikisini geçmeyecek sayıda ve bunların yerine genel kolluk görevlisi görevlendirilecek.

Güvenliğe ilişkin eş güdüm toplantısı yapılacak

Spor müsabakalarından önce müsabaka güvenlik amirinin başkanlığında müsabakanın güvenliğine ilişkin eş güdüm toplantısı yapılacak. Bu toplantının yapılacağı müsabakalar, toplantıya katılacaklar ve gerekli diğer hususlar, yönetmelikle belirlenecek.

Spor alanı tanımının genişletilmesi ve kanunda geçen cezai hükümlerin uygulama alanının net şekilde belirlenebilmesi amacıyla kanunda yasaklanan maddeler müsabaka, seyir, özel seyir ve antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara sokulamayacak.

Müsabaka, seyir ve antrenman alanlarında alkollü içecek sokulması, kullanılması ve satılmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili federasyonlar tarafından belirlenecek.

Müsabaka, seyir, özel seyir, antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçIara müsabaka öncesinde veya sırasında uyuşturucu veya uyarıcı madde veya alkollü içecek sokan kişi, fiili daha ağır bir cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde 30 gün adli para cezası ile cezalandırılacak.

Bulundurulması esasen suç oluşturan silahları müsabaka, seyir, özel seyir ve antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara sokan kişiler hakkında, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun'a göre ceza verilecek.

Ceza ve yaptırımlar

Kesici, ezici, bereleyici veya delici aletler ile patlayıcı, parlayıcı, yanıcı veya yakıcı maddeleri müsabaka, seyir, özel seyir ve antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara sokan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.

Bu alet veya maddeleri seyircilere temin etmek amacıyla müsabaka, seyir, özel seyir ve antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara sokan veya bu yerlerde seyircilere temin eden kişilere, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Bu alet veya maddeleri, müsabaka, seyir veya antrenman alanlarında kullanan kişi, bu suretle müsabaka veya antrenman düzeninin bozulması halinde, fiili daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.

Müsabaka, seyir veya antrenman alanlarına sokulması yasak olmayan maddeleri kullanarak müsabaka veya antrenman düzeninin bozulmasına sebebiyet veren kişi, fiili daha ağır bir cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde 100 gün adli para cezasıyla cezalandırılacak.

Müsabaka, seyir, özel seyir ve antrenman alanları ile takım veya taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara müsabaka öncesinde veya sırasında uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkollü içecek sokan kişi, fiili daha ağır bir cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde 30 gün adli para cezası ile cezalandırılacak.

Düzenlemeyle Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun'un 14. maddesinin "Hakaret içeren tezahürat" şeklindeki başlığı, "Tehdit veya hakaret içeren tezahürat" olarak değiştirildi.

Bu maddede düzenlenen suç tipinin kapsamı genişletilerek, hakaretin yanı sıra tehdit olarak algılanacak tarzdaki eylemler de suç kapsamına alındı. Suçla etkin mücadele etmek amacıyla suç için öngörülen cezalar artırıldı. Düzenlemeyle, failler hakkında 50 günden az olmamak üzere adli para cezasına hükmolunacak.

Spor alanlarında toplum kesimlerini din, dil, ırk, etnik köken, cinsiyet veya mezhep farkı gözeterek hakaret oluşturan söz ve davranışlarda bulunan kişi, fiili daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

Bu fiillerin, her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim aracıyla işlenmesi halinde de failler şikayet şartı aranmaksızın cezalandırılacak.

Spor müsabakaları için ilgili federasyon, spor kulüpleri ve yetkili diğer kişiler tarafından uygun görülen yerler ve görevliler dışında bilet satışı yapanlar 6 aydan bir yıla kadar hapis ve 100 günden 2 bin güne kadar adli para cezası, değerinin üstünde bilet satışı yapanlar ise bir yıldan 3 yıla kadar hapis ve 250 günden 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.

Müsabakanın güvenliğini bozanlara 3 yıla kadar hapis

Kanunla müsabaka için seyircilerin kabulüne başlanmasından müsabaka sonrası tamamen tahliyesine kadarki sürede yetkisiz olarak müsabaka alanına, soyunma odalarına, odaların koridorlarına, sporcu çıkış tünellerine girenlere 20 günden az olmamak üzere verilen adli para cezası, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası olarak uygulanacak. 

Müsabakanın seyrini veya güvenliğini bozanlar hakkında 3 aydan 1 yıla kadar uygulanan hapis cezası ise 1 yıldan 3 yıla kadar olacak. 

Spor alanlarında kasten yaralama veya mala zarar verme suçlarının işlenmesi halinde şikayet şartı aranmaksızın Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre verilen ceza yarı oranında artırılacak.

1 yıl ve üzeri hapis cezası alanlar 5 yıl yönetime giremeyecek

Kimliklerini gizlemek amacıyla yüzlerini bez veya sair unsurlarla tamamen, kısmen kapatarak kanunda belirtilen suçları işleyenler hakkında verilecek cezalar yarı oranında artırılacak.

Kanunda tanımlanan veya atıf yapılan ilgili kanunlardaki suçlardan dolayı 1 yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkumiyet halinde, kişi, ayrıca TCK'nin ilgili hükümlerine göre, spor kulüpleri, federasyonlar ve bünyesinde sportif faaliyetler yürütülen tüzel kişilerin yönetim ve denetim organlarında görev yapamayacak. 

Yasaklama kararı hükmün kesinleşmesiyle yürürlüğe girecek. Mahkumiyet cezasına ilave olarak cezanın kendisi kadar bir süre daha hak yoksunluğu devam edecek ancak toplam uygulanacak hak yoksunluğu 5 yıldan fazla olamayacak. 

Kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla müsabaka, antrenman ve seyir alanlarına girişinin yasaklanması, seyirden yasaklanma anlamına gelecek.

Madde hükümleri, taraftar gruplarınca spor alanlarının dışında hakaretin yanı sıra tehdit içeren tezahürata da uygulanacak.

Alkol ve uyuşturucu etkisindekilere giriş yasağı

Spor müsabakalarını seyirden yasaklanan kişi, yasaklama kararını oluşturan fiilin işlendiği müsabakanın tarafı olan ve taraftarı olduğu takımın katıldığı spor müsabakalarının yapılacağı gün, müsabakanın başlangıç saatinde ve bundan 1 saat sonra bulunduğu yere en yakın genel kolluk birimine başvurmazsa, her bir müsabaka için 25 günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılacak.

Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisinde olduğu açıkça anlaşılan kişi müsabaka, antrenman ve seyir alanlarına alınmayacak.

Seyirden yasaklama cezası, ikinci kez verildiğinde ceza süresi 3 yıl, üçüncü kez karar verildiğinde ise ceza süresi 5 yıl olarak uygulanacak.

Bu kararlar cumhuriyet başsavcılığı veya mahkemelerce işlemi yapan kolluk birimine derhal bildirilecek, kollukça elektronik bilgi bankasına işlenecek. Bu yükümlülüğün takibi amacıyla kolluk birimlerince biyometrik yöntemler de kullanılabilecek.

Federasyon, kulüpler, ilgili diğer kurum ve kuruluşlar, kanun kapsamına giren suçlarla ilgili Gençlik ve Spor Bakanlığınca yapılacak idari inceleme veya soruşturmalarda görevlendirilen denetim elemanlarına, herhangi bir kanuni engel bulunmadıkça inceleme veya soruşturmanın gerekleri dahilinde, ilgili bilgi ve belgeleri ibraz edecek, bunların incelenmesine yardımcı olacak.

Şiddeti teşvik eden 1 yıl izleyemeyecek

Müsabakalarda özel güvenlik görevlisi bulundurmayan spor kulüplerine, eksik özel güvenlik görevlisi sayısı itibarıyla 100 lira olarak kesilen idari para cezası, eksik olan her bir özel güvenlik görevlisi sayısı itibarıyla 300 liraya çıkarılacak.

Spor müsabakalarında saha komiserleri de kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından kamu görevlisi sayılacak.

Sporda şiddeti teşvik edecek şekilde basın ve yayın yoluyla açıklamada bulunan kişiler, idari tedbir olarak 3 ay yerine yeni düzenlemeyle 1 yıl süreyle spor müsabakalarını seyredemeyecek.

Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nde üst üste 3 kez altın kemer kazanarak altın kemerin devamlı sahibi olanlara "devlet sporcusu" unvanı verilecek.

Teklifin kabul edilmesinin ardından TBMM Başkanvekili Celal Adan, birleşimi 9 Temmuz Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.