Su tasarrufu için yeni yönetmelik

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın hazırladığı “Sulama Sistemlerinde Su Kullanımının Kontrolü Ve Su Kayıplarının Azaltılmasına İlişkin Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayınlandı. Yönetmelik, sulama sistemlerinde sulama suyunun verimli kullanılması, su tasarrufunun sağlanması, kayıpların azaltılması ve izinsiz kullanımların önlenmesi ile sulama suyu temini, dağıtımı ve kullanım maliyetlerinin azaltılmasının sağlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlandı.

SULAMA TESİSLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yönetmelik hükümlerine göre sulama yatırımlarında, arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerinin birlikte yürütüldüğü projelere öncelik verilecek. Pompajlı sulama yatırımlarında rantabilite; iklim, toprak ve ürün özellikleri dikkate alınarak hesaplanacak ve sulama yatırımlarının önceliklendirilmesinde dikkate alınacak. Sulama tesisleri; mümkün olan en yüksek düzeyde su iletim, dağıtım ve uygulama randımanlarını sağlayacak şekilde projelendirilecek. Mevcut sulama tesislerine ilişkin yenileme ihtiyaçları, tesisin ekonomik ömrü, sulama oranı ve sulama randımanı dikkate alınıp su kullanıcıları tarafından belirlenerek gerekli yenileme talebi sorumlu kuruma iletilecek. Yenileme işlemleri sorumlu kurum tarafından tâbi olduğu mevzuat uyarınca değerlendirilerek gerçekleştirilecek. Su kullanıcı teşkilatlarının, sulama tesisini yenileme çalışmalarını kendi imkânları ile gerçekleştirmek istemesi durumunda, gerekli çalışmalar, sorumlu kurum ile işbirliği ve onayı ile yürütülecek.

TESİSLERİN BAKIMINDAN SULAMA TEŞKİLATLARI SORUMLU

Sulama tesislerini devralan su kullanıcı teşkilatlarının tesislerin işletme, bakım, onarım ve yönetim faaliyetlerinin sürdürülebilir nitelikte gerçekleştirilmesi amacıyla yeterli bütçe kaynağını sağlamasının şart koşulduğu yönetmelikte su kullanıcı teşkilatlarının sulama tesisinde yürütülecek işletme, bakım, onarım ve yönetim faaliyetleri amacıyla bütçelerinde yeterli ödenek bulundurup bulundurmadığı, sorumlu kurum tarafından denetlenecek ve gerekli tedbirlerin alınması sağlanacak. Sulama tesislerinin; su dağıtım, bitkisel üretim ve mali performansını artıracak tedbirler, sorumlu kurum, ilgili kurum ve su kullanıcı teşkilatının işbirliği ile alınacak. Belirtilen amaçla gerekli çalışmalar tesisin işletme, bakım, onarım ve yönetim sorumluluğunu yerine getiren su kullanıcısı tarafından yürütülecek

Su kullanıcı teşkilatlarının sulama tesisinde; işletme, bakım, onarım ve yönetim hizmetlerinin yürütülmesini sağlayacak gerekli sayıda ve yeterli vasıfta personel çalıştırmasını zorunlu tutan yönetmeliğe göre sulama faaliyetlerinin yönetilmesi amacıyla gerçekleştirilecek, yıllık sulama programı ve su dağıtım planı, bitki su ihtiyacının hesaplanması ve planlı su dağıtımının yapılması ve benzeri konularda temel eğitimin verildiği fakülte mezunu en az 1 (bir) teknik personel çalıştırılır.

Sulama tesislerinde; su kullanım hizmet bedellerinin belirlenmesinde hacim esaslı ölçüm yöntemleri kullanılacak, bu yöntemler sorumlu kurum, ilgili kurum ve su kullanıcı teşkilatları tarafından uygulanacak. Su ölçüm yapılarının bulunmadığı eski sulama şebekelerinde gerekli tedbirler alınıncaya kadar ise ürün-alan ve/veya sulama sayısı ve sulama süresine göre ücretlendirme yapılabilecek

Su kullanıcı teşkilatları, tesisin planlandığı şekilde faaliyetini sürdürmesi amacıyla gerekli işletme, bakım, onarım ve yönetim hizmetlerini zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirmesini öngören yönetmeliğe göre su kullanıcı teşkilatı tarafından bakım çalışmalarının yerine getirilmemesi veya getirilememesi durumunda gerekli çalışmalar, sorumlu kurum tarafından gerçekleştirilir ve maliyeti su kullanıcı teşkilatından, teşkilat olmayan yerlerde de su kullanıcılarından tahsil edilecek

Su kullanıcı teşkilatları, tesisin planlanan kapasitesi dâhilinde sulama sezonu öncesinde sulama beyannamelerini toplar, yıllık sulama programını yapar ve sorumlu kuruma iletecek. Sorumlu kurum hazırlanmış olan yıllık sulama programındaki su miktarını temel alarak, su kullanıcı teşkilatları ile su kullanım protokolünü imzalanacak.

BASINÇLI SULAMA TEŞVİK EDİLECEK

Yeni yönetmeliğe göre, uygun sulama usulünün seçilmesinde; su kaynağı ve sulama suyunun özellikleri, toprak özellikleri, arazinin topografik yapısı, iklim özellikleri, bitki özellikleri ve ekonomik durum dikkate alınarak en uygun sulama usulü belirlenip uygulanacak. Özel şartlar ve ürünler dışında, basınçlı sulama sisteminin seçilmesi teşvik edilecek ve sürdürülebilir kullanımı için izleme yapılarak gerekli tedbirler alınacak. Basınçlı sistemlerde gerekli tedbirleri ise sorumlu kurum, ilgili kurum ile su kullanıcı teşkilatı ve su kullanıcıları tarafından alınması öngörüldü. Hava sıcaklığı, bağıl nem ve rüzgâr hızı dikkate alınarak gece sulaması yapılması ile ilgili gerekli tedbirler alınması sağlanacak. (Murat GÜZEL)