Trump ABD'nin 'yeni İran stratejisini' açıkladı

ABD BaÅŸkanı Donald Trump, ABD'nin yeni Ä°ran stratejisini, Beyaz Saray'da yaptığı basın açıklamasıyla duyurdu.

ABD'nin Ä°ran'la nükleer anlaÅŸmadan ÅŸu aÅŸamada çekilmeyeceÄŸini kaydeden Trump, ilgili ülkeler ve Kongre ile daha yakın bir çalışma sürecine gireceklerini ifade etti.

"Çözüme ulaÅŸamazsak anlaÅŸma iptal edilecek"

Trump, "EÄŸer Kongre ve müttefiklerimizle bir çözüme ulaÅŸamazsak o zaman anlaÅŸma iptal edilecek. AnlaÅŸmanın incelenmesi devam ediyor ve herhangi bir zamanda bizim katılımımız BaÅŸkan olarak tarafımdan iptal edilebilir." ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Bugünden itibaren kendi yönetimiyle Kongrenin nükleer anlaÅŸma konusunda daha yakın çalışacağını vurgulayan Trump, "Temsilciler Meclisi ve Senato liderleri, Ä°ran'la nükleer anlaÅŸmayı düzeltecek bir tasarı üzerinde çalışmaya baÅŸladılar. Bu yolla Ä°ran'ın kıtalararası balistik füze geliÅŸtirmesine engel olunacak ve Ä°ran'ın nükleer aktiviteleri üzerindeki tüm kısıtlamalar ABD yasalarına göre kalıcı hale gelecektir." deÄŸerlendirmesini yaptı.

Beyaz Saray'dan ilk kez "onay" çıkmadı

AnlaÅŸmanın imzalandığından beri belli aralıklarla (3 ayda bir) Ä°ran'ın bu anlaÅŸmaya uyup uymadığının Kongreye bildirildiÄŸini hatırlatan Trump, "Ortaya koyduÄŸum gerçekler ışığında bu onayı vermeyeceÄŸimizi ve veremeyeceÄŸimizi bugün ilan ediyorum." dedi.

Bu ÅŸekilde ABD yönetimi 2015'ten bu yana ilk kez, "Ä°ran'ın anlaÅŸma koÅŸullarına uyduÄŸunu" kabul etmediÄŸini açıklamış oldu.

İran Devrim Muhafızları yaptırım listesinde

Trump'ın yeni Ä°ran stratejisindeki en dikkat çekici noktalardan biri de Ä°ran Devrim Muhafızları ile ilgili yaptırım kararı oldu.

Trump, "Stratejimizi uygulamaya, geç kalmış bir adım olan Ä°ran Devrim Muhafızları Ordusuna sert yaptırımlar getirmekle baÅŸlıyoruz. Hazine Bakanlığını, tüm Devrim Muhafızlarına daha ileri yaptırımlar getirmesi konusunda yetkilendiriyorum." açıklamasını yaptı.

Devrim Muhafızlarını, OrtadoÄŸu'da terörü yaymakla suçlayan Trump, "Bunlar, Suriye'deki diktatörü silahlandırma, bölgedeki sivillere saldırması için destekledikleri unsurlara füze ve silah temin etme ve Washington DC'deki bir restoranı bombalama planı yapma gibi unsurları içeriyor." ifadesini kullandı.

Trump'tan Ä°ran'a "terör destekçisi" suçlaması

Trump, sözlerine ÅŸöyle devam etti:

"Ä°ran diktatörlüÄŸünün agresifliÄŸi bugüne kadar devam etti. Rejim, dünyanın önde gelen terör destekçisi ülkesi olmaya devam ediyor ve El Kaide, Taliban, Hizbullah, Hamas ve diÄŸer terör ÅŸebekelerine destek saÄŸlıyor. Bu rejim, Irak'taki sekteryan ÅŸiddeti, Yemen ve Suriye'deki iç savaÅŸları körüklüyor. Ä°ran, Suriye'deki BeÅŸÅŸar Esed rejiminin katliamlarını destekledi; Esed'in, çocuklar da dahil masum sivillere yönelik kimyasal silah kullanmasına göz yumdu."

Seçim kampanyası döneminden bu yana Ä°ran'la nükleer anlaÅŸmanın gördüÄŸü en kötü anlaÅŸmalardan biri olduÄŸunu belirten Trump, "Birçok kez söylediÄŸim gibi Ä°ran'la nükleer anlaÅŸma, ABD'nin katıldığı en kötü ve tek taraflı anlaÅŸmalardan biridir." dedi.

"Tüm bu paraların nereye gittiÄŸini merak ediyorum"

Ä°ran'ın 2015'teki anlaÅŸmayla "nefes aldığını" ve teröre destek vermeye devam ettiÄŸini savunan Trump, "Nükleer anlaÅŸma, Ä°ran'a siyasi ve ekonomik bir yaÅŸam alanı açmıştır ve yaptırımlar dolayısıyla içeride biriken baskının hafiflemesine imkan saÄŸlamıştır. Aynı zamanda rejime, terörü fonlayabileceÄŸi 100 milyar dolarlık bir finansal rahatlama getirmiÅŸtir. Rejim, aynı dönemde nakit olarak ABD'den uçakla 1,7 milyar dolar almıştır. Tüm bu paraların nereye gittiÄŸini merak ediyorum." deÄŸerlendirmesini yaptı.

Trump, yapılan teftiÅŸlerin çok zayıf ve yeterince kapsamlı olmadığını iddia ederek, "Sadece Ä°ran'ın nükleer silahlara sahip olmasına giden yol bir miktar geciktirilmiÅŸ oldu." ifadesini kullandı.

"İran rejimi anlaşmayı ihlal ediyor"

Ä°ran rejiminin birçok kez anlaÅŸmayı ihlal ettiÄŸini savunan Trump, bu ülkenin iki kez 130 metrik tonluk ağır hidrojenli su sınırını aÅŸtığını, ileri santrifüj operasyonlarında beklentileri karşılayamadığını ve uluslararası müfettiÅŸlerin kapsamlı teftiÅŸ yapmasını engellediÄŸini ifade etti.

Trump, Tahran yönetimini Kuzey Kore ile iÅŸ birliÄŸi yapmakla da itham ederek, "Birçok kiÅŸi Ä°ran'ın Kuzey Kore ile iÅŸ birliÄŸi yaptığını düÅŸünüyor." yorumununda bulundu ve bu tür rejimlere izin verilmemesi gerektiÄŸini söyledi.

Trump, sözlerini ÅŸöyle tamamladı:

"Ä°ran anlaÅŸması, kendi tanımı gereÄŸi, bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliÄŸe katkı saÄŸlayacaktı. Ancak, Ä°ran anlaÅŸmanın ruhuna baÄŸlı kalmadı. Buna karşılık yeni yol haritamızı açıklıyorum. Ä°lk olarak, rejimin istikrarsızlaÅŸtırıcı adımlarını ve teröre verdiÄŸi desteÄŸi engellemek için müttefiklerimizle birlikte çalışacağız. Ä°kinci olarak, terörün finansmanını engellemek amacıyla Ä°ran rejimine yeni yaptırımlar getireceÄŸiz. Üçüncü olarak, rejimin, bölgeyi tehdit eden füze ve silahlarının yaygınlaÅŸtırması konusuna yakından bakacağız. Ve son olarak, rejimin nükleer silaha sahip olabileceÄŸi tüm seçenekleri reddedeceÄŸiz."

Ä°ran ile P5+1 ülkeleri (ABD, Ä°ngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Almanya) tarafından 2015 yılında imzalanan nükleer anlaÅŸma, seçim kampanyası döneminden beri Trump'ın en çok itiraz ettiÄŸi konulardan biri olarak dikkat çekiyordu.

Göreve geldikten sonra da birçok konuÅŸmasında Ä°ran'la nükleer anlaÅŸmayı "ABD tarihinde yapılmış en kötü anlaÅŸmalardan biri" olarak niteleyen Trump, Tahran konusunda sert adımlar atacağı mesajını veriyordu.

Bazı Arap ülkelerinden ABD'nin "yeni Ä°ran stratejisine" destek

Suudi Arabistan, Bahreyn, BirleÅŸik Arap Emirlikleri (BAE) ve Yemen'in, ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın açıkladığı "yeni Ä°ran stratejisini" desteklediÄŸi bildirildi.

Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'nın haberinde, Suudi Arabistan'ın, Trump'ın duyurduğu yeni İran stratejisini memnuniyetle karşıladığı belirtildi.

Haberde, Suudi Arabistan'ın daha önce de kitle imha silahlarının yayılmasının engellenmesinin zorunlu olduÄŸu inancından yola çıkarak ve Ä°ran'ın nükleer silah elde etmesinin engellenmesi için Ä°ran ile P5+1 ülkeleri (ABD, Ä°ngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Almanya) tarafından 2015 yılında imzalanan nükleer anlaÅŸmasına destek verdiÄŸi kaydedildi.

Ayrıca haberde, Suudi Arabistan'ın Ä°ran'ı, yaptırımların kaldırılmasından elde ettiÄŸi gelirleri özellikle balistik füzeleri geliÅŸtirme programı aracılığıyla bölgenin istikrarını sarsmak ve (Yemen'deki Husiler ile Lübnan'daki Hizbullah dahil) bölgedeki terörü desteklemek için kullanmakla suçladığı aktarıldı.

Bahreyn'den açıklama

Bahreyn DışiÅŸleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada da Bahreyn'in Trump'ın ilan ettiÄŸi yeni Ä°ran stratejisini desteklediÄŸi duyuruldu.

Bahreyn'in, Trump'ın Ä°ran ile nükleer anlaÅŸma ve Ä°ran Devrim Muhafızları konusunda açıkladığı yeni stratejisini memnuniyetle karşıladığı bildirilen açıklamada, ABD'nin bu tutumunun herkese terörle ve terörü destekleyenlerle mücadelenin önemini vurguladığına deÄŸinildi.

Açıklamada, Ä°ran'ın komÅŸu ülkelerin egemenliklerine saygı duyması ve uluslarası hukuk ilkelerine riayet etmesinin son derece önemli olduÄŸu belirtilerek, Bahreyn'in Ä°ran'ın nükleer silah elde etmesi ve bölgedeki radikal milislere finansman ve silah yardımı saÄŸlamasının önüne geçecek her adıma destek verdiÄŸi ifade edildi.

BAE'den "tam destek"

BAE DışiÅŸleri ve Uluslararası Ä°ÅŸbirliÄŸi Bakanlığından yapılan açıklamada ise ABD'nin yeni Ä°ran stratejisine "tam destek" verildiÄŸi bilgisi paylaşıldı.

Söz konusu stratejinin memnuniyetle karşılandığı aktarılan açıklamada, "bölgede ve dünyada aşırılığı destekleyen ve istikrarı yıkan Ä°ran siyaseti ve faaliyetleriyle mücadelede ABD ve tüm müttefiklerle çalışmaya baÄŸlı kalınacağı" vurgusu yapıldı.

"Ä°ran rejiminin, izlediÄŸi siyasetle kaos çıkarmaya çalıştığı" savunulan açıklamada, "Nükleer anlaÅŸma Ä°ran'a siyasetini güçlendirmesi ve uluslararası toplumla hareket etmesi için bir fırsat verdi ancak Ä°ran hükümeti, yayılmacı ve sorumsuzca siyasetini güçlendirmek için anlaÅŸmayı kullandı." deÄŸerlendirmesinde bulunuldu.

Yemen hükümeti de yayımladığı açıklamada, ABD'nin yeni stratejisine destek verdiklerini duyurdu.

Ä°ran'ın Husilere geliÅŸmiÅŸ silahlar temin etmekle suçlandığı açıklamada, "ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın kabul ettiÄŸi yeni Ä°ran stratejisi, Ä°ran'ın bölgede istikrarı sarsmak için Husileri 'kukla olarak' elinde oynattığını ifÅŸa ediyor." ifadesine yer verildi.

Ä°srail'den destek

Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu'nun basın ofisinden yapılan açıklamada, Trump'ın "Ä°ran'ın anlaÅŸma koÅŸullarına uyduÄŸunu" kabul etmediÄŸini açıklamasına iÅŸaret edilerek, "BaÅŸkan Trump'ı cesur kararından dolayı tebrik ederim. Nitekim Ä°ran terör rejimine, cesurca karşı çıktı." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, Trump'ın ilan ettiÄŸi ABD'nin yeni Ä°ran stratejisinin, "bu kötü anlaÅŸmanın reformu ve Ä°ran'ın teröre destek vermesiyle mücadele için bir fırsat olduÄŸu" kaydedildi. (AA)