Trump'ın Asya turuna Kuzey Kore'ye yönelik mesajlar damga vurdu

ABD Başkanı Donald Trump'ın 5 ülkeyi kapsayan 13 günlük Asya turunda gündeme Kuzey Kore'nin nükleer ve balistik füze tehdidine yönelik verdiği mesajlar damgasını vurdu.

Eski ABD Başkanı George H. W. Bush'un 1992'deki turundan sonra en uzun Asya turuna çıkan ABD başkanı olan Trump, 5 Kasım'da Japonya'dan başladığı turu kapsamında Güney Kore, Çin, Vietnam ve Filipinler'i ziyaret etti.

Trump'ın Asya turu kapsamındaki temaslarında gündemin ana başlığını, beklenildiği üzere Kuzey Kore'nin balistik füze ve nükleer silah geliştirme programı oluşturdu.

ABD Başkanı Trump'ın Pyongyang'a karşı güç gösterisi niteliğindeki Asya ziyareti, ABD'nin diğer ülkelerle yaşadığı "ticaret dengesizliği" sorununun aşılması için somut kazanımlar getirdi.

Japonya

Trump, Japonya programına ABD'nin Fussa şehrindeki Yokota Hava Üssü'nü ziyaret ederek başladı. Burada Washington ve Tokyo yönetimleri arasındaki güçlü müttefik ilişkisine vurgu yapan Trump, Pyonyang'a "Hiç kimse, hiçbir diktatör, hiçbir rejim ve hiçbir ülke ABD'nin kararlılığını küçümsememeli." sözleriyle mesaj gönderdi.

Hava üssünün ardından başkent Tokyo'ya geçen Trump, Başbakan Şinzo Abe ile görüşmesinde Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılması yönündeki kararlığını yineledi ve Kim Jong-un yönetimini "Uygar dünya için bir tehdit" olarak nitelendirdi.

Göreve geldiğinden bu yana Kuzey Kore'ye yönelik agresif söylemleri nedeniyle uluslararası kamuoyunun kendisine yönelik eleştirilerine yanıt veren Trump'ın "Bazıları söylemlerimin çok sert olduğunu söylüyor ama bakın son 25 yıldır yapılan hafif söylemlerle neler oldu." ifadesi, Asya turu kapsamında yapacağı temaslarda takınacağı genel tavrın habercisi niteliğindeydi.

Trump, Asya turundaki ikinci en önemli gündem maddesini oluşturan ticaret konularında ise Tokyo yönetimi ile karşılıklı "adil ve eşit" bir ilişki kurmak noktasında büyük yol aldıklarını vurguladı.

Güney Kore

Güney Kore programına Japonya'da olduğu gibi ABD askeri üssünü ziyaret ederek başlayan Trump, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile görüşmesinde Japonya'daki söylemlerini bir ton aşağı çekerek, "Umarım Kuzey Kore'ye karşı güç kullanmak durumunda kalmayız." ifadesini kullandı.

"Uygun şartlar altında Pyongyang ile diplomatik müzakere masasına oturabileceği" söylemiyle bilinen Moon ise "Kore Yarımadası'ndaki sorunları barışçıl yollardan çözmek için ABD'den destek bekledikleri" açıklamasını yaparak diyalog ve müzakereden yana olduğu mesajını yineledi.

Çin

Trump, Japonya ve Güney Kore ziyaretlerinin ardından Asya turunun en kritik ayağı olan Çin'e geçti. Çin ziyaretine "Yasak Kent" olarak adlandırılan tarihi imparatorluk sarayından başlayan ABD lideri, burada en uzun süre kalan ve yemek yiyen devlet başkanı oldu.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in ikinci dönem liderliğe seçildiği Çin Komünist Partisi (ÇKP) 19. Ulusal Kongresi'nin ardından bu ülkeyi ziyaret eden ilk devlet başkanı olan Trump'ın Pekin temaslarının gündeminde, Kuzey Kore'nin yanı sıra ikili ticaret konuları öne çıktı.

Kuzey Kore'ye yeteri kadar baskı uygulamamakla eleştirdiği Pekin yönetimini ikna çabalarını sürdüren Trump, söz konusu meselede "Çin lideri Şi ile aynı fikirde oldukları" açıklamasını yaptı.

Trump, Pekin'e yönelik eleştirilerinin bir diğer kaynağı olan "ticaret dengesizliği" konusuna ilişkin de "Çin'i suçlamıyorum. ABD-Çin ekonomik ilişkilerinin kontrol çıkması, eski ABD hükümetlerinin suçu." dedi.

Kuzey Kore sorununa ilişkin Pekin'den beklediğini bulamayan Trump, ticaret konusunda ise iyi bir başlangıç yaptı.

Vietnam

Trump, Asya turunun dördüncü ayağı olan Vietnam’da Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) ) zirvesine katıldı.

Vietnam ziyaretine ABD Asya-Pasifik ticari ilişkileri, Kuzey Kore’nin nükleer silah denemeleri ve Rusya ile imzalanan ortak bildirge damgasını vurdu.

APEC Zirvesi'nde üye ülkelere Kuzey Kore'nin nükleer silah tehditlerine karşı birlik çağrısında bulunan Trump, "Burada milyonların hayatından bahsediyoruz. Rusya ve Çin, Kuzey Kore konusunda bizlere daha çok yardımcı olsa bu konu çok daha çabuk çözülebilirdi.” ifadelerini kullandı.

Zirve sırasında görüştüğü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ABD seçimlerine müdahale edip etmediğini tekrar sorduğunu dile getiren Trump, Putin’in de müdahale olmadığını söylediğini belirtti.

Filipinler

Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Liderler Zirvesi’ne katılmak üzere Filipinler'i de ziyaret eden Trump, üç gün kaldığı ülkede çeşitli temaslarda bulundu.

ABD-ASEAN Zirvesi’nde yaptığı konuşmada birliğe yönelik sıcak mesajlar veren Trump, "ASEAN'ı, Güney-Doğu Asya ve daha geniş Indo-Pasifik bölgesinde barışı, refahı ve istikrarı 50 yıl boyunca teşvik ettikleri için tebrik etmek istiyorum. ABD bölgesel bir forum olarak ASEAN merkezi rolüne tamamen uyumludur. Bu diplomatik ortaklık, Amerikan halklarının ve tüm Hint Pasifik uluslarının güvenliğini ve refah seviyesini arttırıyor." ifadelerini kullandı.

ASEAN

Filipinler’in başkenti Manila, 31. Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği (ASEAN) Zirvesi'nin yanı sıra ülke ve bölgesel bazlı birçok toplantıya ev sahipliği yaptı.

Liderler, kuruluşunun 50. yılı kutlanan ASEAN toplantılarında uluslararası ilişkiler, bölgesel kalkınma, ekonomi ve siyasi istikrar konusunda ASEAN’ın katkı ve çalışmalarının önemine değindi. Toplantılarda egemenlik tartışmasılarına sahne olan Güney Çin Denizi ile Kuzey Kore'nin nükleer programı gündemin ilk sıralarında yer aldı.