TSK'nın 'kahraman köpekleri', önce parkurda sonra arazide eğitiliyor

Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde, Askeri Veteriner Okulu ve EÄŸitim Merkez Komutanlığı'nda görev yapan Köpek Ãœretim ve EÄŸitim Tabur Komutanlığı'nda, 1963 yılından bu yana köpek üretim ve eÄŸitimi yapılıyor. Gemlik'teki merkezde üretilen ve yetiÅŸtirilen zerdava, akbaÅŸ, Kangal, Kars çobanı, Aksaray malaklısı ve Türk tazısının aralarında olduÄŸu 6'sı yerli, 12 farklı ırktan köpek, 8 branÅŸta zorlu eÄŸitim alıyor. Köpeklerin 3 aylıkken baÅŸlayan eÄŸitim süreci ortalama 14-17 ay sürüyor. 'Bomba arama', 'mayın arama', 'narkotik madde arama', 'devriye', 'iz takip', 'keÅŸif', 'arama' ve 'ceset arama' branÅŸlarında eÄŸitilen köpeklerin hangi eÄŸitimi alacağına ise bir heyet tarafından karar veriliyor.

MÄ°ZAÇLARI VE Ä°LGÄ° ALANLARI BRANÅž SEÇİMÄ°NDE ETKÄ°LÄ° OLUYOR 

Irk, cinsiyet, mizaç, cesaret, ilgi alanı gibi genel hususlarda pek çok kritere göre deÄŸerlendirilen köpeklerin, hangi branÅŸta eÄŸitileceÄŸinde karakteristik özellikleri etkili oluyor. 'Bomba' ve 'narkotik madde arama' için meraklı, araÅŸtırmacı ve oyuncaklarla oynamayı seven, 'devriye' ve 'keÅŸif' için saldırganlık ve koruma içgüdüsüne sahip, 'iz takip' ve 'mayın arama' köpekleri için araÅŸtırma ve odaklanma duyusu yüksek, sakin mizaçlı köpekler tercih edilirken, 'arama' için yükseklik korkusu ve diÄŸer hayvanlar ile insanlara agresyonu bulunmayan, hedefe odaklanma içgüdüsü yüksek, atletik yapıdaki köpekler seçiliyor.

Köpeklerin bu özelliklerinin tespiti için yavru köpekler, değişik ortamlarda gözlemlenip, birçok farklı teste tabi tutuluyor. Bu şekilde eğitileceği alan belirlenen köpekler, zorlu eğitim sürecinin ardından eğiticisiyle birlikte görevlendirildiği askeri birliklere gidip, hem yurt içinde hem de sınır ötesinde etkin rol alıyor.

Henüz yavruyken, karakter özelliklerine göre seçilen köpeklere, 3 aylıkken sosyal hayata alıştırma parkurlarında ortalama 6 ay süreyle eğitim veriliyor. Bu eğitim döneminde yavru köpekler, insana, emir almaya, çevre ve arazi koşullarına alıştırılıyor.

Cesaret ve kondisyon parkurlarında ise öz güven oluÅŸturulması, av dürtülerinin ve koku alma duyularının geliÅŸtirilmesi, yaradılışında var olan araÅŸtırma güdüsünün güçlendirilerek branÅŸ eÄŸitimine hazır hale gelmeleri saÄŸlanıyor. 'Sosyalizasyon' ve 'branÅŸ' eÄŸitimleri alan köpeklere, detaylı bir 'itaat' eÄŸitimi de veriliyor. Askeri disiplinin temelini oluÅŸturan, 2 ay süren temel ve ileri itaat eÄŸitiminde, komut almayı ve davranışlarını eÄŸiticisinin emirleri doÄŸrultusunda kontrol etmeyi öğrenen askeri köpeklerin kullanımı böylece tamamen eÄŸiticisinin kontrolü altına giriyor.

ARAZÄ°DE GERÇEÄžE YAKIN EĞİTÄ°M ALIYORLAR 

EÄŸitimleri tamamlanan köpekler, açılan kurslarda kullanıcı personeliyle eÅŸleÅŸtirilip, askeri köpek timi olarak baÅŸta komando birlikleri olmak üzere, TSK'nın çeÅŸitli birliklerindeki ilk görev yerlerine sevk edilmeden önce, eÄŸiticileriyle, arazide gerçeÄŸe yakın eÄŸitim faaliyeti de gerçekleÅŸtiriyor. Her türlü hava, arazi ve muharebe koÅŸullarında görev yapabilecek üstün nitelikli eÄŸitilmiÅŸ askeri köpekler, bu faaliyetlerde, 'arama', 'mayın arama', 'bomba arama' ve 'keÅŸif' görevlerini birebir icra edip, eÄŸitimlerini pekiÅŸtiriyor. 

Güç, cesaret ve çeviklikleriyle ön plana çıkan, genelde Belçika Malinois ve Alman çoban köpeklerinden seçilen, yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarda etkin rol oynayan keşif köpekleri, 'Duruma Dayalı Eğitim'de, senaryo gereği, bir mağarada saklanan terörist ya da düşman unsurlarını etkisiz hale getiriyor. Eğiticisiyle birlikte sarp kayalıklardan ipe bağlı şekilde araziye inen köpek, eğiticisinin komuta ve kontrolünde girdiği mağarada, saklanan teröristi de yakalıyor.

'Bomba arama' köpeÄŸi, Duruma Dayalı EÄŸitim'de, araziye yerleÅŸtirilen patlayıcıyı tespit edip oturarak iÅŸaret verirken, 'mayın arama' köpeÄŸi de operasyon faaliyeti senaryosuna dayalı olarak, birliÄŸin intikali sırasında önden giderek patlayıcıları tespit edip, yine oturarak iÅŸaret veriyor.

'SESSÄ°Z KAHRAMANLAR' ENKAZDAN 78 KİŞİNÄ°N KURTARILMASINI SAÄžLADI 

Gemlik'teki Askeri Veteriner Okulu ve EÄŸitim Merkezi Komutanlığı Köpek Ãœretim ve EÄŸitim Tabur Komutanlığı'nda üretilip eÄŸitilen köpekler, sadece yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarda deÄŸil doÄŸal afetlerde de etkin rol oynuyor. Ä°lk olarak 17 AÄŸustos Marmara Depremi'nde enkazda aktif olarak görev alan askeri köpekler, son olarak 11 ili etkileyen KahramanmaraÅŸ merkezli depremlerin ardından bölgedeydi. 

Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı birliklerle Gemlik'teki Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı'ndan deprem bölgesine sevk edilen 28 arama köpeği ile 1 ceset arama köpeği, 78 kişinin enkazdan kurtarılmasını sağladı. Canlı tespiti yaparak arama-kurtarma ekiplerini yönlendiren 29 askeri köpekli timin, enkazda işaretledikleri noktalardan açılan yaşam koridorlarıyla yüzlerce kişi de yeniden hayata tutundu.