Türkiye AB'yi zorluyor: Önemli adımlar yolda!

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-haber-ici'); });

Bugün Brüksel’de toplanan zirvenin sonucunda yayınlanması beklenen taslak metin bu konularda adımlar atılmasını öngörüyor.

Yalnızca bu sene 700 bin sığınmacının kapısına dayanması nedeniyle zor zamanlar geçiren Avrupa BirliÄŸi (AB) , mülteci krizini çözmek için 'anahtar ülke' olan Türkiye ile iliÅŸkilerini yeniden canlandırmak istiyor.

Bu amaçla BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu’nu Brüksel’de bir zirveye davet eden AB, mülteci krizinin çözümü için bir an önce külfetin paylaşımını öngören ‘ortak eylem planını devreye sokmak istiyor.

Bugüne kadar AB’nin ‘ahde vefa’ ilkesini bir çok kez çiÄŸnediÄŸini düÅŸünen Türkiye’nin ise baÅŸta iliÅŸkileri canlandırmak olmak üzere bazı talepleri var.

Bu talepler arasında vizesiz Avrupa sürecinin hızlandırılması, müzakerelerde yeni fasıllar açılması, düzenli ortak zirveler toplanması ve sığınmacı kriziyle baÅŸ edebilmek için yeni, sürekli ve taze mali kaynaklar var.

Zirvenin sonucunda yayınlanması beklenen taslak sonuç bildirgesinde bütün bu konulara atıf var. Ancak zirve taslak metni, Türkiye’nin talepleri doÄŸrultusunda deÄŸiÅŸebilir.

Vizesiz Avrupa 2016 sonunda olabilir

Taslak metinde, geri kabul anlaÅŸmasının uygulanması durumunda Ekim 2016'da Türk vatandaÅŸları için vizelerin kaldırılması önerisi var.

Türkiye ve AB, 2013 yılında vize serbestliÄŸi diyaloÄŸunu baÅŸlatmıştı. Buna göre, Avrupa’ya Türkiye üzerinden yasadışı yöntemlerle giden ve iltica talepleri kabul edilmeyen üçüncü ülke vatandaÅŸları, kendi ülkelerine gönderilmek üzere Türkiye’ye iade edilecek. Bu sürece geri kabul süreci deniliyor. Bunun uygulanmasına karşılık Türk vatandaÅŸları da vizesiz Avrupa’ya girecek.

Zirve metni taslağının 5. maddesinde göre  "AB-Türkiye Geri Kabul AnlaÅŸması Haziran 2016'dan itibaren tamamen uygulanabilir olacak." Geri Kabul anlaÅŸması uygulanırsa Avrupa Komisyonu vizesiz seyahatle ilgili Ekim 2016’da bir rapor yayınlayacak ve Türkler’in vizesiz Avrupa girmesini önerecek.

Ancak Türkiye, daha önce Avrupa Komisyonu’nun tavsiye kararlarının uygulanmaması gibi bir tecrübeye sahip. Türkiye’nin zirvede konuyla ilgili daha somut taleplerde bulunması beklenebilir.

Bununla birlikte Türkiye zaten vize muafiyeti saÄŸlanmazsa geri kabul anlaÅŸmasını altı ay içinde feshetme hakkına sahip.

Yeni fasıllar açılacak

Türkiye, AB ile iliÅŸkilerini canlandırıp, müzakerelerde yeni baÅŸlıklar açılmasını da istiyor. BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu da, zirve öncesinde yaptığı açıklamada, ‘Bugün katılım müzakerelerini canlandırmak için tarihi bir gün’ ifadesini kullandı.Zirve taslak metinde de "her iki tarafın Türkiye'nin AB üyelik sürecini hızlandırılmasına ihtiyaç duyulduÄŸu noktasında" hemfikir olduÄŸu belirtiliyor.

Taslakta 15 Aralık 2015'te, Ekonomik ve Parasal Politika baÅŸlığının açılacağı söyleniyor. Oysa Türkiye daha fazla fasıl açılmasından yana.

Türkiye “Yargı ve Temel Haklar” baÅŸlığıyla  “Adalet, Özgürlük ve Güvenlik” baÅŸlığının da müzakerelere açılmasını istiyor.  Türkiye’nin açmaya hazır olduÄŸu diÄŸer üç baÅŸlık ise, enerji; eÄŸitim ve kültür; dış güvenlik ve savunma politikaları.

Taslak metinde Türkiye’nin açılmasını istediÄŸi bu baÅŸlıklardan söz edilmese de "Komisyon, üye ülkelerin pozisyonlarına baÄŸlı olmaksızın, 2016'ın ilk çeyreÄŸinde bazı fasılların açılması için çalışmalarını tamamlayacak" deniliyor.

Buradaki ‘üye ülkelerin pozisyonlarına baÄŸlı olmaksızın’ tanımı önemli. Çünkü, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Türkiye’nin açılmasını istediÄŸi bütün bu fasılları bloke ediyor.

Yeni mali yardımlar

Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için finansman saÄŸlanması da taslak kararlarda yer alıyor. Belgede, "AB, baÅŸlangıç olarak 3 milyar avro kaynak saÄŸlayacak" deniliyor. Yük paylaşılması olarak nitelenen desteÄŸe dair geliÅŸmeler ışığında yeni deÄŸerlendirmeler yapılacağı ifade edilen taslakta, böylece daha fazla fona da kapı aralanıyor.

Ancak bugüne kadar sığınmacılara 7 milyar Euro harcayan Türkiye, taslakta metinde sözü edilen fonunun yalnızca bir yıl için olmasını ve yenilerinin ne zaman geleceÄŸinin de bilinmesini istiyor. 

Ortak zirveler tamam

Türkiye için AB’nin ikili iliÅŸkilerde siyasi angajmana girmesi de önemli. Ankara’ya göre bunun göstergelerinden biri de düzenli olarak yapılacak zirveler. Zira 2004’den beri Türkiye ve AB arasında bu zirveler yapılmıyor.

Taslak metin, bu konuda Türkiye’nin taleplerini karşılıyor. Zira taslak metinde "Bugüne kadar tam olarak anlaşılamayan, daha sık üst düzey diyaloÄŸun AB-Türkiye iliÅŸkisinin geniÅŸ potansiyelini keÅŸfetmek açısından gerekli olduÄŸu hususunda tarafların görüÅŸ birliÄŸi içinde olduÄŸu" ifade ediliyor.

"Düzenli görüÅŸmeler ile güvenlik ve dış politika konularındaki iÅŸbirliÄŸinin terörizmle mücadeleyi de içine alacak ÅŸekilde zenginleÅŸtirilmesi gerektiÄŸi" vurgulanıyor ve ÅŸöyle deniliyor:

"Bu çerçevede, her iki taraf senede iki kez uygun formatlarda zirve yapmayı kararlaÅŸtırdı.”

"Bugüne kadar tam olarak anlaşılamayan, daha sık üst düzey diyaloÄŸun AB-Türkiye iliÅŸkisinin geniÅŸ potansiyelini keÅŸfetmek açısından gerekli olduÄŸu hususunda tarafların görüÅŸ birliÄŸi içinde olduÄŸu" ifade ediliyor. "Düzenli görüÅŸmeler ile güvenlik ve dış politika konularındaki iÅŸbirliÄŸinin terörizmle mücadeleyi de içine alacak ÅŸekilde zenginleÅŸtirilmesi gerektiÄŸi" vurgulanıyor veve ÅŸöyle deniliyor:

"Bu çerçevede, her iki taraf senede iki kez uygun formatlarda zirve yapmayı kararlaÅŸtırdı.”

Kaynak : AyÅŸe Karabat - Al jazeera