Varsayılmış rıza sistemiyle organ bağışı artırılabilir

Türkiye Organ Nakli Vakfı BaÅŸkanı Eyüp Kahveci, kiÅŸinin aksi bir beyanı olmadıkça doÄŸuÅŸtan bağışçı kabul edilmesini öngören ve Fransa'da uygulanan "varsayılmış rıza sistemi"nin Türkiye'de de hayata geçirilmesiyle bağış oranlarının artırılabileceÄŸine dikkat çekti.

Kahveci, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, organ naklinin son yüzyılın en büyük tıbbi uygulaması olarak zirvedeki yerini koruduÄŸunu söyledi.

Organ nakli yapabilmek için ölüden ya da canlıdan bağışlanacak bir organa ihtiyaç olduÄŸundan, bu alanın tüm tıp disiplinlerinden keskin bir ÅŸekilde ayrıldığını vurgulayan Kahveci, bu nedenle konunun tıbbi boyutunun yanında hukuki, etik, dini ve toplumsal yönlerinin de son derece karmaşık olduÄŸu deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Kahveci, bir baÅŸka kiÅŸi için yaÅŸama ÅŸansı olan organ bağışının birtakım nedenlerden ötürü yeterli seviyede olmadığına ve bu nedenle hala önemli bir sorun teÅŸkil ettiÄŸine vurgu yaptı.

"25 bin hasta organ bekleme listesinde"

SaÄŸlık Bakanlığı verilerine göre, ekim ayı sonu itibarıyla 21 bin 570 hastanın böbrek, 2 bin 85 hastanın karaciÄŸer, 923 hastanın kalp, 282 hastanın pankreas, 60 hastanın akciÄŸer, 10 hastanın böbrek-pankreas ve 5 hastanın ince bağırsak olmak üzere yaklaşık 25 bin hastanın organ bekleme listesinde olduÄŸu bilgisini paylaÅŸan Kahveci, bu yılın 10 ayında tüm Türkiye'de yoÄŸun bakım ünitelerinde bin 662 vakada beyin ölümü tespitinin yapıldığını kaydetti.

Eyüp Kahveci, "Bu vakaların aileleri ile organ bağışı için yapılan görüÅŸmelerin sonucunda 459 aile, ölen yakınlarının organlarının baÅŸka hastaların hayata tutunması için kullanılmasına izin verdi. Bu rakamlar bize, ülkemizde organ bağış oranının yüzde 28 olduÄŸunu göstermektedir. 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4 artış olmasına karşılık, bu yılın 10 ayında geçen yıla göre bir artış görünmemektedir." diye konuÅŸtu.

"Ä°ngiltere de 'varsayılmış rıza sistemine' geçiÅŸ yolunda"

Organ bağış oranlarının artırılabilmesi için mutlaka toplumsal farkındalığın yükseltilmesi gerektiÄŸinin altını çizen Kahveci, bu kapsamda, lokal, bölgesel veya ulusal ölçekteki kampanyalar yapılması gerektiÄŸini söyledi.

Kahveci, "Özellikle gençler üzerinden organ bağışı konusunda kamu farkındalığını artırmak daha etkili bir yol olacaktır. Bunun dışında uzun yıllardır yüzde 30 seviyesinin altında seyreden bağış oranlarını deÄŸiÅŸtirmek için yasal deÄŸiÅŸiklik de bir avantaj saÄŸlayacaktır." dedi.

Fransa'nın bu yıl ocak ayında, kiÅŸinin aksi bir beyanı olmadıkça doÄŸuÅŸtan bağışçı kabul edilmesini öngören "varsayılmış rıza sistemi"ne geçtiÄŸini aktaran Kahveci, "Sisteme geçiÅŸle birlikte yılın ilk 6 ayında bağış oranları önceki yıllara göre yüzde 20 kadar arttı. Uzmanlar, yıl sonu itibarıyla önümüzdeki yıllarda bu artışın yüzde 50 seviyelerine çıkmasını beklemektedir." diye konuÅŸtu.

Kahveci, şunları kaydetti:

"Benzer ÅŸekilde 2 yıl önce Ä°ngiltere'nin Galler bölgesi de varsayılmış rıza sistemine geçti ve bağış oranlarını yüzde 35 artırdı. GeçtiÄŸimiz ay Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Theresa May, varsayılmış rıza sistemine geçilmesi için gerekli yasal deÄŸiÅŸikliÄŸin yapılması vaadini kamuoyuna verdi. Ä°ngiltere'nin tamamı, 2018 ocak ayında geçiyor.

Ülkemizde halen bilgilendirilmiÅŸ rıza ile ölen kiÅŸilerden organlar alınırken, yapılacak bir yasal deÄŸiÅŸiklikle varsayılmış rıza uygulamasına geçilerek, herkesin doÄŸuÅŸtan organ bağışçısı olduÄŸu bir sistem, kamuoyu farkındalığı ve yeterli organ temin ederek daha fazla hastanın hayata dönmesini saÄŸlamak açısından faydalı olacaktır."

Eyüp Kahveci, Ä°ran'da organ bağış oranlarının Türkiye'nin 2 katından daha fazla olduÄŸuna dikkati çekerek, bu alanda önde olan ülkelerdeki geliÅŸmelerin takip edilmesi ve uygulanabilirliÄŸi açısından deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸini belirtti.