65 Yıl önceki bir anım

Ramazan bayramına sayılı günler kaldı televizyonlarda bizim yaşta ki kişilere eski bayram anılarını anlattırırlar.  Bende 65 yıl önce Başarakavak köyümde bir anımı sizinle paylaşmak istedim.

O yıllarda Ramazan ayında oruç tutan büyüklerimizin yanında, aralıklarla oruç tutan çocuklar bayramı dört gözle beklerdik.

Bayram sabahı sabah namazı ile birlikte Babamla camiye gider çıkışta mahallemizde ki erkeklerle birlikte köy odamıza gelirdik.

Annemin ve komşularımızın bayram için  gücüne ve becerisine göre pişirdikleri yemekleri sinilerle odaya gönderirlerdi.

Büyükler ve çoçuklar sofralara ayrı ayrı otururlardı. Her yemekten çocukların sofrasına da bölünür hep birlikte yenildi. Çocuklar büyüklerin ellerini öperek odadaki herkes biri biriyle  bayramlaşırdı.

Çocuklar bayramlaşmak için oda oda gezerek büyüklerin ellerini öperlerdi. Çıkışta çoğunlukta birer adet kaba şeker (peynir şekeri)verilirdi. Ekonomik durumu iyi olan oda sahipleri akide şeker (sorma şeker) dağıtırdı bu odalar çoçukları arasında hemen duyulur o odaya muhakkak uğranırdı. Büyüklerin bayramını kutlamak için yaşça küçük olanlar her odayı ziyaret ederek bayramlaşırlardı.

Ekonomik sıkıntı içerisinde olan aileler çocuklarına şimdilerde olduğu gibi yeni elbise alması mümkün değildi. Annem her zaman giydiğimiz pantolonumuzu ve gömleğimizi tekne içinde tokaçla döverek yıkar çalıya asarak kuruturdu. Annem bakır büyük leğen içerisinde sırayla hepimizi bir gün önceden yıkar, bayram sabahı mis gibi sabun kokan eski elbiselerimizi yen’i alınmış gibi giyerdik.

Eski zaman bayramlarını anlatan çok kişiler babasının, annesinin aldığı bayramlık ayakkabıyı yatağımın baş ucuna koyar öyle uyur sabahın olmasını dört gözle beklerdim diye anlatırlar. O yıllarda köyde herkes kamyon tekeri hurdasından yapılan kara lastik (Ankara lastiği ) giyerdi.

Bazı bayramlar kara lastik ayakkabımız çok eskidiyse babam yenisini alırdı çok çok sevinirdik ama yatağımızın başına da getirmezdik çünkü yenisi de eskisi de lastik kokardı.

Günümüzde  çocuklarımıza, torunlarımıza bayramlık ADİDAS, NİKE, PUMA, SLAZENGER, CONVERSE, HUMEL, KİNETEİX gibi orijinal yabancı marka spor ayakkabıları alan aileler yanında aynı markaların daha ucuz taklidi ayakkabıları bir çok aile çocuklarına alabiliyor. ç

O yıllarda Anadolu'da yoksulluğun simgelerinden olan KARA LASTİK ayakkabı tezgahlarda hala yerini alıyor. Bu lastik ayakkabılar şehirde giyilmezse de köyde erkek, kadın, çocuklar  tarafından tarlada hala giyilmekte.

KARA LASTİK ayakkabı uzun yıllar yırtmadığınız müddetçe kolay kolay eskimez normal ayakkabılara göre çok dayanıklı su geçirmez özelliği var.

KARA LASTİK yıllarca Anadolu halkının en sadık dostu ve köylülüğün ve garibanların simgesiydi.

Kara lastik ayakkabıyı yaklaşık ben de 12 sene giydim güneşte petrol kokar, yapışırdı ayaklarıma yazın yakar kışın üşütürdür. Eskimeye başladığı zaman tabanı incelir, en büyük tehlikesi kumuş ağaç dalları, iğde dikenleri, ekin tarlasındaki anızların lastik tabanını delip ayağımıza batması sonucu çok acı çekerdik. Eski ayakkabı ile karda kaymak çok zevkli olurdu.

O yıllarda köy hayatı çok farklıydı fakirlik kol geziyordu elektrik yoktu aydınlatma için gaz lambası kullanırdık. Bayramda gaz lambası iyi aydınlatsın diye camı çok iyi temizlenirdi.

Evlerde kullanılacak suyu testilerle köy çeşmesinden Annem ve ablalarım sırtlarında getirirlerdi.

O yıllarda günümüzde olduğu gibi şehirlerdeki evlerin benzerleri yoktu toprak damlı evler yağmur yağdığı zaman içeriye akmaması için damdaki toprakta oluşan çatlakları kapatmak için taş yuvak ile yuvardık. Kar yağdığı zaman da toprak damın akmaması için hemen dama çıkılır kar kürekleri ile karı temizler sokağa atılırdı.

Benim 65 yıl önce köyde yaşadığım bayramları o yıllarda köyde yaşamış çocukların hatırlaması için anlatmaya çalıştım.

Bu anlattıklarım günümüz çocuklarının, torunlarımızın pek ilgisini çekmiyor olabilir çünkü hepsinin en az 3-5 ayakkabısı yanında bir o kadar da yeni elbiseleri vardır sanırım.

Allah hiç kimseyi gördüğünden yaşadığından geri koymasın.

Ramazn bayramınız mübarek olsun.