ÇİFTÇİ KAZANMIYOR MU?

Mazot fiyatları artışta.

Bir yıl önce litresi 8 lira civarında olan mazot,  bu aralar 28 lira civarında.

Elektrik fiyatları artışta.

Bir yıl önce tarımsal sulamada kullanılan elektriğin bir saatlik kullanım bedeli, 130 lira civarındaydı. Bu aralar 300-350 lira civarında. Özel kuyular dışında kalan fiyatı  sulama kooperatifleri belirliyor. Enerjiyi pahalı alıyorlar, pahalı satıyorlar. Yapılabilecek fazla bir şey yok.

Gübre fiyatları artışta.

Bir yıl önceki gübre fiyatları bugün üreticiye komik geliyor. Komik geliyor çünkü dövize bağlı sebeplerle gübre fiyatları uçtu, uçuyor. Akaryakıt ürünlerinde olduğu gibi, gübrede de dışa bağımlıyız. Dünyanın belli başlı tarım ülkelerinden olan Türkiye, tarımda önemli bir girdi olan gübre sorununu çözebilmiş değil ama bu başka bir konu.

Zirai ilaç fiyatları artışta.

Bir yıl önceki zirai ilaç fiyatları gübre örneğinde olduğu gibi bugün  üreticiye komik geliyor. Zirai ilaçta da dışa bağımlıyız. Döviz fiyatları arttıkça zirai ilaç fiyatları da artıyor.  Türkiye ihtiyacı olan zirai ilaç sorununu da çözebilmiş değil.

Tohum fiyatları yükselişte.

Her yıl belli oranlarda artış gösterir tohum fiyatları. Çiftçi buna alıştı, pek aldırmaz.

Tarım aletlerinin fiyatları yükselişte.

Böyle bir piyasada normal tarım aletlerinin fiyatlarının artması.

İşçi fiyatları artışta.

Böyle bir ekonomide de normal işçi fiyatlarının artması.

Geçen yıl günlüğü 100 lira olan tarım işçileri, bu yıl 250-300 liradan aşağı işe gitmiyor.

Fiyatların artışta dememizin sebebi, fiyatların neredeyse her gün artmasından ileri geliyor .Fiyatlar bir türlü stabil olamıyor.

Kritik soru..

Maliyet artışları sebebiyle çiftçi kazanmıyor mu?

Çiftçi üretim yapamaz duruma mı geldi?

Çiftçi battı mı, batıyor mu?

Tarım arazileri azalıyor mu?

Çiftçi sayısı azalıyor mu?

İlk sorudan başlayarak, cevaplayalım.

Çiftçi kazanıyor arkadaş.

Ova köylerinde çiftçinin en yoksulunun ekonomik durumu bile şehirde asgari ücretle çalışan bir insanın durumundan çok daha iyi.

Zengin çiftçilerin sayısı da giderek artıyor. 10-15 yıl önce 100-150 dönüm civarında tarlası olan ovalı çiftçilerin bugün  300-400 dönüm, kimilerinin de 1000-1500 dönüm civarında tarlası oldu. Klimalı, TV kanallı traktörler, biçer döverler  en iyi markasından araçlar. Her türlü konfora sahip köy evleri.  Aynı şekilde şehirde de konforlu daireler. Şehirde evi olmayan orta sınıf çiftçi sayısı da giderek azalmaya başladı.

Çifti üretim yapamaz duruma mı geldi?

Gelmedi.

Geçen yıl sezonda borsalarda ortalama ton fiyatı 150 dolar civarında olan buğdayın fiyatı bugün borsalarda 400 dolardan işlem görüyor. Bu fiyat artma eğiliminde üstelik.

Çiftçi batıyor mu?

Batanlar olabilir çünkü  alt/orta sınıf çiftçilerin harcamaları haddinden fazla.  Tüketim temelli ekonomi gereği istiap hadlerini zorluyorlar. Bu durumda olanlar şehirden yiyor, şehirden tüketiyor. Şehirde kullanılan teknolojik aletlerin en iyi markasını, en pahalısını kullanıyorlar. Bir çok ova köyünde 8-10 yaşındaki çocuklar  cep telefonu ve bilgisayar alınıyor. Aile büyükleri sahip oldukları özel araçlarla gerekli olsun/olmasın her gün denilebilecek sıklıkta şehre gelip/gidiyor.  Aralarında çay içmek, kahvede oyun oynamak için bile şehre gelip/gidenler bulunuyor.

 Tarım arazileri azalıyor mu?

E, azalan yerler var tabi. Ama bu çiftçi üretemediği için değil. Tarım arazilerinin azalması daha çok, tarım alanlarının statülerinin değiştirilmesinden ileri gelmekte. En başta da tarım arazilerinin imarı açılmasından dolayı tarım arazileri azalıyor. İl/ilçe merkezlerinin çeperlerinde yer alan konut ve işyerlerine bakınca bu görülecektir.

Çiftçi sayası azalıyor mu?

Bu doğru azalıyor. Ama üretim zorluğu sebebiyle bir azalma değil, bu azalma. Köylerin statüsünün değiştirilmesi ve şehir hayatının özendirilmesi azalmanın en önemli sebebi olmalı. Üretim için köy hayatının özendirilmesi gerekirken aksine şehir hayatı özendirilmekte.

Yazıyı bitirirken soru..

Çiftçi kazanmıyor mu?

Kazanıyor arkadaş.

O halde sorun ne?

İki temel sorun.

Soru üretimde plansızlık.

Sorun kazandığından çok harcamak.