ÇOCUK HAKLARINDA BİLMEMİZ GEREKENLER

Çocuk hakları deyince ilk aklımıza çocuğa ait özgürlükler, haklar geliyor. Dünyaya gelen her çocuğun sahip olduğu temel haklar vardır. Bu haklar onun gelişimini destekleyecek ortamların oluşturulması ve hayata mutlu bir şekilde başlayabilmesi için belirlenmiştir.

Örneğin çocuğun isteklerini, düşüncelerini rahatça ifade edebildiği, beslenme ve barınma ihtiyaçlarının tam olarak karşılandığı bir ortamda büyümesi onun gelişimini olumlu etkileyecektir. Bu gün konuşacağımız haklar çocuğun gelişimini güvence altına almayı amaçlar.

Çocuk haklarına dair ilk uluslar arası ortak karar 1924 yılında Milletler Cemiyeti tarafından kabul edilen Cenevre Çocuk Hakları Bildirisidir. 20 Kasım 1989 tarihinde daha geniş olan Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile değiştirilmiştir. Bu sözleşme BM üyesi ülkelerden ABD ve Somali hariç 193 ülke tarafından kabul edilmiştir. Ülkemiz 1971 yılında bu sözleşmenin tarafıdır. 54 maddeden oluşmaktadır.

Kültürler ne kadar farklı olursa olsun, çocukların gelişimlerini sağlayabilmesi için ihtiyaç duyduğu gereksinimler aynıdır. Bu sözleşme ile, hükümetlerin ve ailelerin çocukların gelişimleri için sağlaması ve yapması gerekenlere dikkat çekmiştir.

Yaşama Hakkı: Madde 6:Taraf devletler, her çocuğun temel yaşama hakkına sahip olduğunu kabul ederler. Çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için mümkün olan azami çabayı gösterirler.

Anne Babanın Sorumluluğu: Madde 18:Taraf devletler, çocuğun yetiştirilmesinde ve gelişmesinin sağlanmasında anne babanın birlikte sorumluluk taşıdıkları ilkesinin tanınması için her türlü çabayı gösterir.

Gelişime Destek Hakkı-Madde 27: Taraf devletler her çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaksal ve toplumsal gelişmesini sağlayacak yeterli bir hayat seviyesine hakkı olduğunu kabul ederler.

Bu maddeler hem devletleri hem aileleri hem de toplumu sorumlu kılıyor.

Çocuk haklarını düşündüğümüzde anne baba olarak yapmamız gerekenleri şöyle özetleyebiliriz:

Çocuğun yaşama hakkı için güvenli bir ortam sağlamak, bakım ve koruma sağlamak gerekir. Gelişime destek hakkı sağlamak, sevgi ve ilgi göstermek, farklı deneyimler yaşamasına fırsat vermek. Ayrıca anne baba olmanın sorumluluğunu yerine getirmek için onlara rehber olmak ve onu farklı bir birey olarak kabul edip yetenekleri, ilgileri için uygun yönlendirmeler yapmak gerekir.

Bir başka önemli nokta, tüm dünyadaki çocukların eşit haklara sahip olmasının yanı sıra kız ve erkek çocuklar da eğitim, sağlık, bakım, güvenlik gibi haklardan eşit olarak yararlanma hakkına sahiptir.