DEPRESYON VE ETKİLERİ

Bu gün sıklıkla sorulan sorular ışığında depresyondan bahsedelim istedim. Öncelikle şunu belirteyim ki her hüzün depresyon değildir. Depresyon diyebilmemiz için; en az iki hafta, gün boyu süren mutsuzluk, zevk alamama, değersizlik-suçluluk hissi, iştah-uyku düzensizliği, unutkanlık, enerjisizlik, umutsuzluk ve intihar düşünceleri gibi belirtilerin bir arada bulunması gereklidir.Dünya sağlık örgütüne göre 2020 de en sık yeti yitimine neden olan hastalıklar içinde üçüncü sırada yer alacağı tanımlanan depresyonun ülkemizde de önemli bir sağlık sorunudur. Depresyon tedavi edilmediği zaman ortaya çıkan olumsuz sonuçlar ile ilgili bir çok çalışma yapılıyor. Son yıllarda depresyonlu bireylerin  beyinMR görüntülerinde sağlıklı bireylere göre bölgesel değişimler olduğu gösterilmiştir. Özellikle majör depresif bozukluğa sahip olan insanlarda, hafıza, öğrenme ve konumlandırma ve duygulanım gibi fonksiyonlarda önemli olan  hipokampüs hacminin kayda değer bir biçimde (1.24%) küçüldüğü kanıtlandı.İntiharların arkasında halen en sık nedenin depresyondur. Tedavi edilmezse depresyonun, ağır ve özellikle psikotik belirtiler eşlik ettiğinde, intihar yanın da cinnet olarak tanımlanan ve başkalarına da zarar vermeye neden olan durumlara neden olma ihtimali yüksektir.Tedavi edilmeyen depresyonlu bireylerde yaşamın her alanında gerileme olur. İş hayatında performansı düşer, ailesi ve sosyal çevresine ilgisi azalır, uyku ve iştah düzensizliğine bağlı bedensel sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Sonradan pişman olunacak yanlış kararlar alınabilir. Her gün acı veren bir karamsarlık, umutsuzluk ve enerjisizlikle günü edilgen bir şekilde yaşar.Depresyonu tedavi edilmeyen gebelerin çocukları etkileniyor.Hamilelik sürecinde annenin yaşadığı depresyon tedavi edilmez ise anneye olan erken doğum, kanmalar, gebelik tansiyonunda sıklık artışı gibi direk etkileri yanında bebekte de emmede azlık, büyüme geriliği, uyku düzensizliği, huzursuzluk gibi belirtilere yol açabilmektedir. Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesinde şu an gebelikteki depresyonun bebek beyin gelişimi ve yeme alışkanlığı gibi fizyolojik etkileri üzerine TÜBİTAK projeleri yürütülmektedir. Sonuçlarını önümüzdeki yıl paylaşacağız.Kim tedavi etmeli?Depresyon tedavi edilebilir bir bozukluktur. Nedenleri çeşitli olabilir. Bazenhormonal bir düzensizlik ya da bedensel başka hastalıklarındepresyon oluşumunda etken olabileceği gibi çoğunlukla tüm değerler normalken ortaya çıkar. Ayırıcı tanı için mutlaka bir hekim tarafından ve varsa bunun psikiyatrist olması gerekir.  Hekim olmayanların yasal olmayan ofislerde psikiyatrik bozuklukları tedavi etme çabasının gereksiz zaman kaybı, intiharlar ve başka sorunlara yol açabileceğini unutmamalıyız.Nasıl tedavi olur?Depresyonun nedeni, türü ve şiddetine göre farklı tedavi seçenekleri vardır. Hafif şiddettekilerde sadece psikoterapi yeterli olabilmekle birlikte, genelde antidepresan kullanılır. Psikotik özellikli, ağır ve intihar riski yüksek olanlarda hızlı etki amaçlı Elektro Konvulsif Terapi tercih edilebilir. Ortalama 4-6 haftada iyileşme belirgin hissedilir. Ancak ilaç kullanımı en az altı ay olmalıdır. Psikoterapi sürecinin kişinin ihtiyacı doğrultusunda 8-16 seans arasında değişebilir.İlerleyen dönemlerde farklı konularda kısa ve öz bilgilendirmelerim devam edecek. Sağlıcakla…