Dünya Kadınlar Günü’nde Kadın Haklarına Evrensel Bir Bakış

Uluslararası Kadınlar Günü ilk olarak yirminci yüzyılın başında ABD ve Avrupa'daki işçi hareketleri sonucu ortaya çıktı. 1908 yılında New York'ta hazır giyim işçisi kadın zorlu çalışma koşullarını protesto etmek için yapmış oldukları eylemlerin onuruna ilk olarak 28 Şubat 1909 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk olarak Ulusal Kadınlar Günü kutlanmıştır. 1917'de, Rusya'daki kadınlar, Şubat ayının son Pazar gününde (Gregoryen takvimine göre 8 Mart) "Ekmek ve Barış" sloganı ile kitlesel protesto yürüyüşleri ve grevler yapmışlardır. Bu hareket daha sonra Rusya'da kadınların oy hakkının yasalaşmasına yol açmıştır. 1945'te Birleşmiş Milletler sözleşmesi ile kadın ve erkek arasındaki eşitlik ilkesi kabul edilerek ilk uluslararası anlaşma olarak tarihe geçmiştir.

Ancak BM'nin ilk resmi Uluslararası Kadınlar Günü'nü kutladığı 8 Mart 1975’de kutlayarak bu günü Uluslararası Kadınlar günü olarak kabul etmiştir.  Daha sonra Aralık 1977'de Genel Kurul, Üye Devletler tarafından tarihi ve ulusal geleneklerine uygun olarak yılın herhangi bir gününde Birleşmiş Milletler Kadın Hakları ve Uluslararası Barış Günü ilan eden bir kararı kabul etmiştir. 1977'de Birleşmiş Milletler tarafından 8 Martın Dünya Kadınlar günü olarak kabul edilmesinin ardından 8 Mart Dünya kadın hakları günü olarak kabul edilerek uygulanması yönünde tavsiye kararı almıştır.

Bu gün toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesine ve kadınların güçlendirilmesine yönelik kaydedilen ilerlemeyi kutlamak, aynı zamanda bu başarıları eleştirel bir şekilde yansıtmak, dünya çapında cinsiyet eşitliğine yönelik daha fazla çalışmaların ivme kazanması olarak bir fırsat olarak görülmektedir. Dünya Kadınlar Günü tüm kadınların olağanüstü gücünü ve topluma olan yapıcı katkısını tanıma ve dünya genelinde cinsiyet eşitliğinin sağlanması için bir hatırlatma ve değerlendirme günü olarak kabul edilir. Bu yolla ülkeler ve toplulukların kadınların ve kızların dışlanmasına ve marjinalleştirilmesine son verilmesine ve bunun için tüm dünyada harekete geçilmesi gerekmektedir.

Bunun için, kaynakların ve gücün daha adil ve eşit dağılımının sağlanabilmesi için kadınların  her türlü karar alma mekanizmasında görev alması gerekir. Tarih boyunca kadının toplumda karar mercilerinde görev almasını engelleyen her türlü kültürel ve sosyo-ekonomik engellerin bir şekilde yıkılması gerekmektedir. Dünya genelinde kadınlar zor, tehlikeli işlerde çalıştırılmakta çoğu son derece savunmasız istihdam biçimlerinde olmak üzere, en düşük ücretli işlerde çalıştırılmaktadır. Yapılan son çalışmalar kadınların COVID-19 krizi sırasında işlerini erkeklerden neredeyse iki kat daha fazla kaybetmiş olduklarını göstermiştir.

 Son dönemde savaşlar, diğer doğal ve sosyal felaketlerin kadınlar için yoksulluk oranını çarpıcı biçimde artıracak erkeklerle kadınlar arasındaki uçurumu giderek artırmıştır. Bu nedenle kadınların geleceklerini değiştirebilecek kararlara daha derinden katılmaları toplumların ekonomik güvenliğe ve bağımsızlığa da katkıda bulunacaktır.

Tüm engellere rağmen, kadınlar, özellikle genç kadınlar, sosyal medyada ve sokaklarda çeşitli toplumsal hareketlerin ön saflarında yer almaya devam etmektedirler. Bunların arasında küresel iklim değişikliğine karşı tavır alma, yeşil bir ekonomi için savaşma ve kadın hakları için baskı yapmadaki lider rolleri önemli görülmektedir.

Küresel hedeflere ulaşılabilmesi için kadınları ve kızları geride tutan engellerin yıkılması ve kadınların toplumsal dinamiklerde önemli görevler almaları gerekmektedir. Bu nedenle Dünya Kadınlar Gününde daha eşitlikçi, daha kapsayıcı ve daha sürdürülebilir bir geleceğin gerçekleştirilebilmesi için kadın liderliğinin gücünden sonuna kadar yararlanmanın zamanının geldiğinin vurgulanması büyük önem kazanmaktadır.

 Saygılarımla.