Gebelik ve Anemi (1)

Anemi, hemoglobin düzeyinin 100 cc kanda 11 g’dan daha düşük olduğu durumdur. Gebeliğin 2. trimestirinden itibaren plazma hacminin artmasına bağlı olarak hemoglobin düzeyinde hafif bir azalma normal olarak kabul edilmektedir. Buna göre 2. trimestirden itibaren hemoglobin düzeyi 10.5g/100 cc altında kalan gebeler anemik olarak kabul edilmektedir.Kadınlarda en sık karşılaşılan anemi türü demir eksikliği anemisi. Demir, hemoglobinin ana yapısında bulunan bir element. Amerika Birleşik Devletleri’nde kadınların %10-30’unun anemik olduğu düşünülüyor. Kadınlar, erkeklere göre anemiye biraz daha eğilimli. Bunun temel nedeni adet kanamalarıyla birlikte düzenli ve sürekli olan kan kaybı. Ayrıca kadınların beslenme alışkanlıklarının erkeklerden farklı olması da anemiye olan eğilimi artırıyor. Dünyadaki tüm kadınların 1/3’ünden fazlasında da anemi vardır. Bu nedenle anemi kadın sağlığı ve gebe sağlığı açısından çok önemle ele alınması gereken bir sorundur. Ciddi anemi anne ölümlerinde 5 kat artışa yol açmaktadır.

Aneminin olası nedenleri:

*Demir eksikliği anemisinin en sık karşılaşılan nedeni yetersiz demir alımı

*Folik asit yetersizliği

*Basur ya da benzeri patolojiler nedeniyle kronik kan kaybı

*Gelişmekte olan bebeğin annesinin depolarını tüketmesi

*Travma, kaza gibi durumlarda ani ve fazla miktarda kan kaybı

*Diğer anemi nedenleri

Risk faktörleri:

*Çoğul gebelik

*Beslenme bozukluğu

*Sigara kullanımı

*Alkol kullanımı

*Sindirim sistemi hastalıkları

*Bazı ilaçların kullanımı

Kansızlık belirtileri:

Birçok olguda kişi, anemik olduğunun farkında değildir. Anemi birden değil de yavaş yavaş geliştiğinde vücut bu duruma tolerans geliştirir. Anemi sıklıkla rutin yapılan incelemeler sırasında anlaşılır.En sık karşılaşılan belirtileri şöyle sıralayabiliriz:

*Halsizlik

*Çabuk yorulma

*Soluk görünüm

*Çarpıntı

*Merdiven çıkma, yürüyüş gibi aktivitelerde hemen yorulma ve nefes nefese kalma

*Baş dönmesi, baygınlık

*Baş ağrısı

*Tırnak diplerinin soluklaşması

*Sarılık (nadir)

*Karın ağrısı (nadir) 

Bu belirtilerin büyük bir kısmının hamileliğin erken döneminde de normal olarak görülebilen yakınmalar olduğu gözden kaçırılmamalı.

Tanının konması:

Aneminin tanısı çok kolay. Yapılacak bir kan sayımıyla anemi varlığı saptanabilir. İlk kontrolde yapılacak kan sayımı hamilelik öncesi anemi varlığının anlaşılması açısından önemli. Hamilelik takipleri sırasında kan sayımı 24-28. haftalarda tekrarlanmalı.

Tedavi aşaması:

Demir eksikliği anemisinin tedavisi basittir. Genelde ağızdan alınan haplar ya da şurup şeklinde demir ilaçlarıyla tedavi yapılır. Nadiren enjeksiyon şeklinde demir alımı gerekebilir. Kansızlığın çok fazla olduğu durumlarda kan verilmesi gerekli olabilir. Hamileliğin başlangıcında anemi olmasa bile birçok kadında demir kullanılması önerilir. Bunun amacı demir depolarının desteklenmesi. Kan değerleri normal olan kadınlarda demir kullanımı 24 haftaya kadar geciktirilebilir. Demir ilaçlarının kabızlık ve mide bulantısına neden olabileceği, aynı zamanda dışkıyı siyaha boyadığı unutulmamalı.