Geçmiş Olsun ; Konya Depremlerden Muaf mı? ​​​​​​​

Gene depremin acı yüzü ve yapı stokumuzun gerçekleriyle uyandık; Allah yardımcımız olsun; can kaybının az olması ve yaraların çabuk sarılmasını umut ediyorum; ateş sadece düştüğü bölgeyi değil hepimizin yüreğini dağladı zira biz birlikte Türkiye’yiz.

Türkiye Deprem Haritası 2018 yılında güncellendi; ikametinizin yakınlarından fay hattı geçip geçmediğini e-devlet veya MTA haritasından da görebiliyorsunuz. Ülkemin her bölgesi deprem üretebilecek konumda maalesef ancak bir de risk haritamız mevcut. Buna göre;

İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt Birinci Derece Deprem Riski Taşıyan Bölgeler.

Tekirdağ, İstanbul, Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak, Zonguldak, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya,  Uşak, Ağrı, Çorum İkinci Derece Deprem Riskli İller.

Edirne, Sinop, Şanlıurfa, Mardin, Kilis, Gaziantep, Sivas, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Nevşehir, Konya ve Mersin Üçüncü Derece Deprem Riskine sahip İller.

En az riskli İller Dördüncü ve Beşinci gruptaki  Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Edirne, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman. Bazı illerimiz Konya dahil birden fazla grupta zira  il sınırındaki bazı bölgeler daha riskli konumda.

Konya tarihsel dönemde bir çok kez deprem yaşadı. Kayıtlarda 3.5 ve üzeri depremlere baktığımızda 6 Temmuz 1903 tarihinden başlayarak 3.5 şiddetinde, 28 Ağustos 1964 tarihinde 4.4; 15 Mayıs 1971 tarihinde 4.6; 18 Eylül 1976 tarihinde 3.8 gibi depremlere rastlıyoruz. Özellikle Akşehir bölgesi depremlerinin yıkıcı etkileri tarihte  yer alıyor.. Emirgazi ve Obruk çevresinde 1900 yılından günümüze en büyüğü 5.7 olmak üzere 29 adet 4 ve üzeri şiddette  deprem olmuştur. 23 Şubat 2020 saat 01.26’da 4.5 büyüklüğündeki depremin Derebucak Göynem köyü arası fay kökenli olduğu açıklandı. 10 Eylül 2009 tarihinde 4.5 şiddetinde Sille yakınlarındaki depreme tanıklık ettik. Konya Jeoloji Mühendisleri Oda Başkanı Sn. Prof. Dr. Fetullah Arık 9 Kasım 2021 tarihinde “Konya’da 6 ve 6.5 büyüklüğünde bir depremin oluşabileceği” açıklaması ve uyarısında bulundu. 8 Kasım  2021 tarihinde saat 20.43’de Meram İlçesi Kızılören Mahallesi merkez üssündeki 5.1 büyüklüğündeki depremden sonra en büyüğü 3.9 olmak üzere 40 artçının meydana geldiğini ve 66 yapıda hasar oluştuğunu unutmamalıyız. Bu deprem Konya tarihinin merkezde en büyük depremi olarak kayıtlara geçti. Bu depremi üreten Sultandağı-Akşehir fay hattının güney kesiminde genç fay kırığının üzerinde az çalışılan bir fay olduğu da hocamızın açıklamaları arasında yer alıyor. Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Dekanı Deprem ve Tsunami Uzmanı Sn. Prof. Dr. Şükrü Ersoy “Konya çevresinde herhangi bir deprem riski yok algısı tamamen yanlış. Burada da deprem oluşturabilecek faylar var. Konya Fayı, Tuz Gölü Fayı basit örnekler. Kör faylar da deprem üretir. Konya çevresindeki depremler özellikle zemin kötüyse çok etkiler. Unutmayın Türkiye’de her bölge deprem bölgesidir” açıklaması dikkate alınması  gereken bir uyarı yöneticilerimize ve bizlere.  TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası raporu “Konya Kent Merkezi, Doğanhisar, Akşehir İlçe Merkezleri ile 26 mahallemizin doğrudan diri fay hatları üzerinde “ olduğuna dikkat çekiyor. Konya zonunun Konya’nın hemen batısında 500 Evler ile Dikmeli arasından geçen ve ova içinde yaklaşık 50 kilometrelik uzunluğa sahip olduğu da rapordaki açıklamalardan. Rapor sonunda Konya’nın gelecekteki bir depremi en az zararla atlatabilmesi için uyarılarda bulunuluyor. “ Gerekli bilimsel araştırmaların gerekliliği, Konya İli tamamında fayların geçtiği yerlerin ve deprem karakteristiklerinin tam olarak belirlenmesi, obruk oluşumu görülen/görülebilecek alanların tespiti ve olası bir depremde obruk kaynaklı zararların azaltılabilmesi için çalışmaların yapılması, Deprem Master Planı hazırlanması ve bu plan paralelinde kentin gelişim ve yerleşim stratejilerinin belirlenmesi gerekliliği yanı sıra aktif fay hatlarının çevre düzeni haritalarına işlenmesi ile bu alanları ile çevrelerinin 1. Derece Doğal Eşik Değerleri arasına alınması, bina türü yapılarda sınırlama zorunluluğu” öneriler arasında yer almaktadır.

Felaketler sonrası kurtarma çalışmalarında ve yaraları sarmada çok başarılıyız ancak afet öncesi tedbir almada maalesef tüm çabalara karşın almamız gereken çok ders var. İçimizi acıtan deprem sonrası gene kamu binalarını, “depremin değil çürük binaların öldüreceği gerçeğini”,  yaşam ve çalışma alanı  içindeki depremde düşme sonucu can kaybına neden olabilecek eşyaları  sabitlememe konusunu, acil durumlarda eğitimsizliğimizi, depremde toplanma noktaları eksiği ve tıkanan yolları konuşacağız ve sonra yeni bir depreme kadar konular gene hafızalarımızdan silinecek.

Konya’m ve yıkılan bina denilince aklıma maalesef unutulamayacak Zümrüt apartmanı ve merkeze yakın konumdaki yağmurda yıkılan bahçe içindeki iki katlı ev geliyor. Yapı stokumuzdan emin miyiz? Millet Bahçeleri ve devasa sayılabilecek parklar Allah korusun afet sonrası toplanma noktalarımıza yetecek mi? Yollarımız kaçışa yetecek mi ve biz o yolları kullanırken sakin ve birbirimize saygılı kalabilecek miyiz? Okullarımız başta depreme ne kadar hazırız? Kamu binalarımız ..Kentimde en eski apartmanlarınız Hayat ve Kibrit apartmanları dahil tüm Zafer Meydanı çevresi konutlarda cephe giydirme ile güzelleştirme yapılıyor ancak 30 yıllık Büyükşehir Belediye Binamız ve 15 yıllık Yaka Meram Kültür Merkezimiz güvensiz oldukları gerekçesiyle yıktırıldı. Endişelerimi biraz rahatlatan Büyükşehir Belediye Başkanımız Sn. Uğur İbrahim Altay’ın İnşaat Mühendisi olması. Umarım Üniversitelerimiz fay hatları dahil bu konuda kamu ve yetkililerle işbirliği içinde çalışmalara devam eder de deprem riskinden muaf olmayan kentim bu hayati konuda güvenli bir kent haline gelir. Afetsiz ve sağlıklı-mutlu günler diliyorum. Hepimize geçmiş olsun.