HAYRA ŞER YOLLA GİDİLMEZ
10 Ocak 2025, Cuma 00:01Hayat, insanın sürekli bir seçim yapması gereken bir yolculuktur. Her an, bir kararın sonuçlarıyla karşı karşıya kalırız ve her karar, hayatımızda iz bırakır. Bu bağlamda, halk arasında sıkça dile getirilen bir deyim, büyük bir derinlik ve öğüt taşır: “Hayra şer yolla gidilmez.” Bu deyim, kötü yollarla hayırlı sonuçlar elde edilemeyeceği anlamına gelir ve hem toplumsal hayatta hem de dini öğretilerde derin bir yer tutar. İslam, bu öğretiyi ne kadar içselleştirdiğimizi anlamamız için bize yol gösteren bir kaynaktır. İslam’ın ahlaki ve manevi öğretileri, bu deyimin sadece halk arasında geçerli bir düşünce olmadığını, aynı zamanda dini değerlerle de örtüştüğünü gösterir.
"Hayra şer yolla gidilmez" deyimi, temel olarak kötü niyetli ve yanlış yollarla elde edilen bir şeyin, nihayetinde hayırlı olmayacağına işaret eder. Bu, sadece günlük hayatımızda karşılaştığımız basit bir gerçeklik değildir; aynı zamanda derin bir ahlaki ilkeye dayanır. İslam, yaşamın her alanında dürüstlük, adalet ve doğruluk gibi erdemleri yüceltir. Bir şeyin doğruluğu, sadece sonucuyla değil, aynı zamanda elde edilme şekliyle de ilgilidir. Bu, hem bireysel yaşamda hem de toplumsal düzeyde geçerlidir.
Örneğin, bir kişi zenginleşmek için haram yolları (rüşvet, hırsızlık, yalan söyleme, yolsuzluk gibi) seçerse, elde ettiği kazanç ne kadar büyük olursa olsun, bu kazancın ona gerçek anlamda hayır getirmesi mümkün değildir. İslam, haram yollarla elde edilen her türlü kazancı, geçici ve sonradan zarar verecek bir durum olarak görür. Kötü yollarla kazanılan mal ve servet, yalnızca dünyevi bir sürekliliğe sahip olabilir, ancak manevi açıdan bir boşluktan başka bir şey yaratmaz.
İslam, her işin temelinde niyetin önemini vurgular. Bir kişinin amelleri, niyetine göre değer kazanır. Bu da demektir ki, sadece dışsal davranışlar değil, o davranışların arkasındaki niyet de bir anlam taşır. Allah, insanların kalplerine bakar, niyetlerine göre hüküm verir. Doğru bir iş yapmaya niyet eden, yanlış bir yoldan gittiği takdirde, sonunda doğruya ulaşamaz. Çünkü İslam’da sonuçlar kadar süreç de önemlidir.
Kur’an-ı Kerim, insanların doğru yolda olmalarını emreder. Örneğin, Bakara Suresi'nin 188. ayetinde şöyle buyurulur:
"Ey iman edenler! Malınızı, aranızda haksızlıkla, birbirinizin malını yemeyin ve insanlar arasında rüşvetle hakkı gasp etmeyin."
Bu ayet, insanlara haram yollarla kazanç elde etmenin doğru olmadığını ve sonucunun hayırlı olmayacağını bildirir. Rüşvet, yalan söyleme, haksızlıkla mal edinme gibi yollar, kısa vadede kâr sağlamış gibi görünse de, uzun vadede hem dünyada hem de ahirette büyük zararlar doğurur. Kişi bu yollarla kazandığı parayla bir süre mutlu olabilir, ama sonunda bu kazanım ona hayır getirmez.
Hadislerde de benzer bir öğüt vardır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), doğru yolun önemini sıkça vurgulamıştır. "Dürüstlük, hayrı getirir" şeklinde birçok hadis, İslam’ın adalet ve doğruluğa verdiği önemin altını çizer. Peygamber Efendimiz’in hayatı, doğru ve dürüst bir yaşamın örneğiyle doludur.
İslam’da doğru yolda olmanın, sadece dışsal bir faydası yoktur. Doğru niyetle ve dürüstlükle yapılan her iş, insanın manevi gelişimine katkı sağlar. Kur'an-ı Kerim, insanın sadece bedensel değil, ruhsal olarak da temiz olmasını ister.
Enfal Suresi'nde, Allah, inananların kötülüklerden uzak durmalarını, hayır işlerinde yarışmalarını ister. Bu da demek oluyor ki, hayırlı sonuçlar elde etmek için sadece doğru yolda gitmek yeterli değildir; o yolun sonunda ne şekilde bir insan olduğumuz, ruhsal temizliğimiz de önemlidir.
Yani, İslam’da amacın doğruluğu kadar, bu amaca ulaşırken kullandığımız yolların da doğru olması gerekir. Kötü niyetli veya yanlış bir yolla ilerlemek, sonunda insanı hem dünyevi hem de manevi olarak huzursuz kılar. Çünkü İslam’a göre, hayır ve bereket, yalnızca helal ve doğru yollarla gelir.
İslam, bireylerin yalnızca kendi hayatlarıyla değil, toplumlarıyla da sorumlu olduklarını öğretir. "Hayra şer yolla gidilmez" deyimi, sadece bireysel değil, toplumsal düzeyde de geçerlidir. Eğer insanlar, toplumda haksızlık yaparak, adaletsiz bir şekilde kazanımlar elde etmeye çalışırlarsa, bu yalnızca o bireyi değil, tüm toplumu etkiler. Haksız kazançlar, toplumun adaletine, huzuruna ve barışına zarar verir.
Özellikle iş dünyasında, siyaset ve yönetimde, insanların rüşvet alıp vermeleri, yolsuzluk yapmaları, diğer insanları sömürmeleri gibi davranışlar, toplumu ve devleti zayıflatır. Bu tür yanlış yollarla yapılan işler, sonunda toplumsal yapıyı sarsar ve herkesin zarar görmesine neden olur. Oysa İslam, her bireyi sorumlu tutar ve bu sorumluluk, toplumun genel refahını da kapsar.
“Hayra şer yolla gidilmez” deyimi, İslam’ın öğretileriyle doğrudan örtüşen bir gerçeği dile getirir. Kötü yollarla hayır beklemek, ne dünya ne de ahiret adına anlam taşır. Hayır ve bereket, ancak helal yollardan, dürüst ve samimi bir şekilde elde edilebilir. Bu yol, bireyin ruhsal temizliğine, toplumsal adalete ve Allah’ın rızasına giden yoldur.
İslam, sadece dışsal davranışları değil, içsel niyetleri de gözetir. Bir kişinin yolu, niyetine göre şekillenir. Bu yüzden her zaman doğru yolu seçmek, hem kendimize hem de topluma en büyük hayrı sağlar.
Hayırlı bir hayat, doğru ve dürüst bir yaşamla mümkündür. Bunu gerçekleştirmek için, her adımda doğru niyetle ve helal yolda ilerlemek gerekir. “Hayra şer yolla gidilmez” deyimi, hem bireysel hem de toplumsal hayatımızda rehber olacak bir öğüttür.
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.