HİPOTİROİDİ VE BESLENME

Bu hafta sizlerle son zamanlarda fazlaca karşımıza çıkan tiroid hastalıklardan biri olan “Hipotiroidi” hakkında konuşacağız.

NEDİR BU HİPOTİROİDİ?

Tiroid bezi, boynun ön kısmında yer alan, kelebek şeklindeki salgı bezidir. Metabolizma üzerindeki etkisi oldukça büyüktür. Fazla ya da az çalışması sonucu vücutta çeşitli rahatsızlıklara neden olur.

En çok görülen tiroid hastalıklarından biri olan Hipotiroidi, tiroid bezlerinin olması gerekenden daha az çalışmasıdır. “Halsizlik, vücut yorgunluğu, konsantrasyonda güçlük çekme, konstipasyon(kabızlık), hızlı bir şekilde üşüme, soğuğa karşı tahammülsüzlük, ciltte kuruma, ince ve kırılgan tırnak, saç dökülmesi, kandaki kolesterol seviyesinin yükselmesi” genel belirtileridir.

Hipotiroidinin oluşmasında sıklıkla karşımıza çıkan etken “Haşimato”dur. İlk olarak Guatr ile başlayan bu hastalıkta zamanla küçülen tiroid bezi hormon salgılayamaz hale gelir. Geçen haftaki yazımda konuştuğumuz iyot mineralinden eksik beslenme de hipotiroidinin oluşmasına neden olabilir.

Tek başına sağlıklı beslenme, tedavi için yeterli olmaz. İdeal olanı alanında uzman bir doktor ve diyetisyen eşliğinde uygulanan ilaç ve beslenme tedavisinin birlikte devam etmesidir. Böylelikle hastanın yaşam kalitesi yükselir, görülen semptomlar minimum düzeye indirilir.

KİLO VERMEYE ENGEL OLUR MU?

Metabolizmanın çalışma hızını kontrol eden tiroid hormonu, aynı zamanda sağlıklı kilo vermede etkin rol oynar. Vücut, metabolizma hızıyla doğru orantılı şekilde kilo kaybeder. Hipotiroidi hastaları ise daha yavaş bir metabolizmaya sahiptirler. Sağlıklı bireylere göre biraz daha yavaş olsa da gayet güzel bir şekilde kilo kaybedebilirler. Asla Kilo Vermeye Engel Olmaz.

NASIL BESLENMELİYİM?

Tiroid için herhangi bir besin tek başına faydalı olmaz. Aksine fazla tüketimi olumsuz etkilere neden olabilir. Bu nedenle en önemli kural, yeterli ve dengeli şekilde beslenerek bireyin sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamaktır. Buna yönelik yapılan birkaç yaşam tarzı değişikliği kilo kaybını beraberinde getirecektir.

• Günlük 2,5 – 3,0 litre su tüketilmelidir. Özellikle tiroid hastalarında sıklıkla görülen ödemden kurtulmanın en kolay yolu yeterli miktarda su içmektir. Kök tarçın, top karabiber, elma, limon, maydanoz gibi çeşitli besinleri suya karıştırarak su içmeyi daha eğlenceli ve cazip hale getirebilirsiniz.
• Badem, ceviz, fındık gibi E vitamini yönünden zengin olan besinleri günlük olarak tüketmek iyodun emilimini arttırır.
• Karaciğer, kırmızı et, tavuk, hindi, balık, deniz ürünleri, süt ve yumurta çinko içeriği açısından tiroid hastalarının beslenmesinde oldukça önemlidir. Her gün 1 bardak süt, 1 yumurta ve kişinin enerji ihtiyacına göre en az 23 köfte büyüklüğünde et mutlaka tüketilmelidir.
• Selenyumdan eksik beslenme kandaki T3, T4 ve THS dengelerini bozar. İyot eksikliği ile birleşince hastalığın seyrini olumsuz yönde ilerletir. Dolayısıyla balık vb deniz ürünleri, yumurta, mantar, ay çekirdeği, tam tahıllar ve mantarı ihmal etmeyin, günlük beslenmenizde mutlaka yer verin.  
• Çay, kahve gibi kafein oranı yüksek olan besinlerin tüketimi kısıtlanmalıdır.
• Kabak, soya fasulyesi, brokoli, turp, ıspanak, lahana çeşitleri iyot seviyesi açısından yüksektir. Fakat bireyin hayatından tamamen çıkarmasına gerek yoktur. Az miktarlarda da olsa tüketilebilir. Yanlızca; kahve, tofu, soya fasülyesi, soya sütü veya sosu hormon tedavisinde kullanılan ilaçların etkisini azaltır. Dolayısı ile bu besinler, ilaç alınan öğünde tüketilmemelidir.
• Özellikle konstipasyon (kabızlık) yaşayan hastalar diyet lifi(posa) tüketimine dikkat etmeli, günlük en az 34 porsiyon taze sebze meyve tüketmelidir. Ne var ki fazla posa tüketiminin de dışardan alınan tiroid hormonun emilimini engellediği unutulmamalıdır.
• Beyaz ekmek yerine Tam tahıllı ekmek tercih edilmeli, fakat kansızlık yaşayan bireyler beyaz ve tam tahıllı ekmeği birlikte tüketmelidir. Yalnız başına tam tahıllı ekmek bağırsaklarda demir emilimine engel olarak kansızlığı arttırabilir.

Sağlıklı ve Mutlu Günler Dilerim.