Hz. Ali de bir tarlasına kuyu kazdırmış ve bol miktarda su çıktığı kendisine müjdelenince çok memnun olmuş ve Müs­lim gayri Müslim ayırımı, savaş ve barış zamanı ayırımı yapmadan, miras olmamak kaydıyla ebedi olarak vakfetmiş ve bu kuyuyu bu vasfından yani vakıflık özelliğinden çıka­ranlar için “Allah’ın, meleklerin ve bütün insanların lanetinin o insanlar üzerine olmasını dilemiş ve Allah, ne farz ne de nafile olarak kıldığı namazlarını kabul etmesin” diye beddua etmiştir.(1)

Buradan esinlenmiş olacaklar ki; İslâm âleminde kurulan birçok vakfın vakfiyesinde (senedinde), bu vakıfları iptal eden, vakıflıktan çıkaran, başka menfaat ve maksatlara tahvil eden (değiştiren) kimseler için bu ve benzeri beddu­alar ya­zılmıştır.

Yine Peygamber Efendimiz: “İhtiyaçtan fazla suyu yol­culardan esirgeyen kişinin kıyamet günü Allahın rahmetin­den mahrum kalacağını” bildirmiştir.(2)

Ayrıca insanlara ve diğer canlılara Allah rızası için su vermeyi hararetle teşvik etmiş, Ahirette de bunun ecrinin çok büyük olduğunu belirt­miştir. Bu Sebeple Hz. Peygamber, Rume kuyusunun alınma­sını teşvik ederek “Kim Rume kuyusunu kovalarıyla birlikte olmak üzere satın alır ve Müslümanlara bağışlarsa ona cennet vâdedilmiştir”(3)  buyurmuştur. Hz. Osman bu teşvik üzerine söz konusu kuyuyu satın alarak vakfetmiştir.

Şöyle rivayetler de vardır: Bu kuyunun Yahudi sahibi, Hz. Peygamberin bu temennisinden sonra Müslüman zenginlerin mutlaka kuyusunu alacaklarını bildiği için, değerinin çok çok üstünde bir meblağ istemiş, bunun üzerine Hz. Osman “o halde yarısını alayım, yani kuyu bir gün sana, bir gün bana çalışsın” teklifinde bulunmuş Yahudi de kabul etmiş. Kuyu bir gün Hz. Osman’a çalışıyor, Müslim gayri Müslim kim gelirse bedava suyu alıyor, ertesi günü Yahudi para ile satı­yor. Fakat şöyle bir mucizevî olay cereyan ediyor: Sıranın Hz. Osman da olduğu gün ne kadar çekilirse çekilsin su bit­miyor, Yahudi’ye geçtiği gün birkaç kovadan sonra su biti­yor. Bundan etkilenip Yahudi de Müslüman oluyor ve kuyu­nun tamamını Hz. Osman’a satıyor.

İşte ihtiyaç fazlası suyun ihtiyaç sahiplerine verilmemesi­nin veya para ile satılmasının haram telâkki edilmesi, ayrıca bütün canlılara su ikramının büyük ecrinin oluşunun bildiril­mesi... İslâm diyarında özellikle yol boylarının su hayratları ile dolmasına vesile olmuştur. Peygamber Efendimiz şöyle buyurur:

 “Şu yedi şeyi yapan öldükten sonra da devamlı sevap kazanır: İlmî bir eser yazan, çeşme yapan, su kuyusu açan, meyveli ağaç diken, cami yapan, Mushaf yazan, arkasında Salih bir evlât bırakın”(4) 

İslâm edep ve ahlak literatüründe bu kutsal ve mübarek suyun nasıl içi­leceği, nasıl kullanılacağı, nelere dikkat edile­ceği hususunda edepler de tezahür etmiştir.

Su cennet nimetlerindendir ve muttakilere cennette çok güzel evsafta sular ikram edileceği bildirilmekte Yüce Allah cennet ehlini tarif ve tavsif ederken şöyle buyurur:  “Üstle­rinde ince ve kalın ipekten yeşil elbiseler vardır. Gümüş bileziklerle süsleneceklerdir. Rableri onlara tertemiz bir içecek içirecektir.”(5) Cehennem ehli bunlardan mahrum oldukları için cennet ehlinden su isteyecekler ve şöyle diye­cekler: “Cehennemlikler de cennetliklere, ‘Ne olur, sudan veya Allah’ın size verdiği rızıktan biraz da bizim üzeri­mize akıtın’ diye çağrışırlar. Onlar, “Şüphesiz, Allah bunları kâfirlere haram kılmıştır” derler.(6)  Yine bu nimet­lerin en büyüğü olan Kevser suyu ve Havzı da Allah Resûlü ve ümmetine ikram edilecektir.(7)

Peygamberimiz hurma bulduğu zaman hurmayla, bulun­madığı zaman “su ile iftar edilmesini tavsiye etmiştir”(8)

Peygamber Efendimiz bazen ayakta zemzem içmiş ise de, suyun oturarak ve üçe bölünerek içilmesini, dibi görünmeyen kaptan su içilmemesini, su içerken içilen su kabının içine nefes verilmemesini(9) tavsiye etmiş ve “Böyle daha lezzetli, daha yarayışlı ve daha güzel oluyor” buyurmuştur.(10)

Dipnotlar:

1-Hilalürre’y, Kitabü’l-is’af Kahire 1320, s7; Küleynî, el –Kâfi, 9.

2-Buhârî, Müsâkât 5.

3-Buhârî, Müsâkât 12.

4-Müslim, Müsâkât 8, Tirmizî, Büyu 44; Naci Aslan, Su Medeniyeti Sempoz¬yumu KOSKİ Büyükşehir Bel. 2009 Konya, s. 432.

5-İnsan Sûresi, 21.

6-A’raf Sûresi, 50.

7-Kevser Sûresi, 1.

8-Tirmizî, Savm 10.

9-Sahih-i Müslim, c. 1, s. 334, hadis no 63.

10-Ebû Dâvûd, Eşribe 19.