Muharrem Ayının ve Aşure Orucunun Fazileti (1)

Hicrî yılbaşınızı, muharrem ayınızı ve aşure gününüzü tebrik ederim. Yüce Rabbimden nice mübarek gün ve gecelere hepimizi sağlık ve afiyetle eriştirmesini niyaz ederim. Bizi bu mübarek aya ve faziletli günlere ulaştıran Yüce Rabbimize sonsuz hamdü senalar ve şükürler olsun.

Bize bu ayın ve aşure gününün önemini bildiren Sevgili Peygamberimize (sav) de sonsuz salat ve selam olsun.

9 Ağustos pazartesi günü itibariyle muharrem ayına girmiş ve yeni hicrî yıla kavuşmuş bulunuyoruz.

MUHARREM AYI VE AŞURE GÜNÜ ORUCU

Muharrem ayı, hicri yılın ilk ayıdır. Sözlükte “haram kılınan, yasaklanan; kutsal olan, saygı duyulan”

anlamlarındaki muharrem savaşmanın haram kabul edildiği dört aydan birinin adıdır (M. Kamil

Yaşaroğlu, "Muharrem", DİA, c. 31, s. 5).

Kur’ân-ı Kerîm’de muharrem kelimesi ay ismi olarak geçmemekle birlikte saldırıya uğrama durumu hariç savaşın haram olduğu aylardan söz edilerek bu aylara saygı gösterilmesi emredilmiştir (elBakara 2/191, 194, 217; el-Mâide 5/2, 97; et-Tevbe 9/5, 36).

Resûl-i Ekrem (sav) haram ayları zilkade, zilhicce, muharrem ve receb olarak açıklamıştır (Buhârî, “Tevhîd”, 24; Müslim, “Kasâme”, 29).

İbn Abbas’tan, Fecr sûresinde üzerine yemin edilen “fecr”den (89/1) maksadın muharrem ayı olduğu şeklinde bir yorum rivayet edilmiştir.

Bazı âlimlere göre Fecr Suresinin 2. ayetinde üzerine yemin edilen "on gece", muharremin ilk on gecesidir. Muharremin 10. günü demek olan aşure gününün de fazileti çok büyüktür.

Aşûrâ gününde Câhiliye Arapları da oruç tutardı. Hz. Peygamber risâletten önce ve Medine’ye hicretinden sonra bu günde birkaç defa oruç tutmuş, müslümanlara da tutmalarını emretmiş, ramazan orucunun farz kılınmasıyla birlikte bu orucu isteğe bırakmıştır.

Âşûrâ, Hz. Mûsâ ve kavminin, Firavun’un zulmünden kurtulduğu ve yahudilerin oruç tutmakla mükellef olduğu bir gündür. Âşûrâ, Hz. Nûh’tan itibaren bütün Sâmî dinlerde mevcut olan ve Câhiliye devri Araplar’ı arasında da Hz. İbrâhim’den beri önemli görülüp oruç tutulan bir gündür.

Bu görüş, Hz. Âişe ile Abdullah b. Ömer’in rivayetlerine dayanır. Hz. Âişe’nin rivayeti şöyledir:

“Âşûrâ Kureyş’in Câhiliye devrinde oruç tuttuğu bir gündü. Resûlullah da buna riayet ediyordu. Medine’ye hicret edince bu orucu devam ettirmiş ve başkalarına da emretmişti. Fakat ramazan orucu farz kılınınca kendisi âşûrâ gününde oruç tutmayı bırakmış, bundan sonra müslümanlardan dileyen bu günde oruç tutmuş, dileyen tutmamıştır” (Buhârî, “Savm”, 69; Müsned, VI, 29-30).

Abdullah b. Ömer’in aynı konudaki rivaveti de şöyledir:“Âşûrâ Câhiliye devri insanlarının oruç tuttuğu bir gündü. Fakat ramazan orucu farz kılınınca Resûlullah’a âşûrâ konusu sorulmuş, o da, ‘Âşûrâ Allah’ın günlerinden bir gündür, dileyen bu günde oruç tutsun, dileyen tutmasın’ buyurmuştur” (Müsned, II, 57, 143).

Ashap arasında ilimleriyle temayüz etmiş bu iki sahâbînin rivayetlerinden, âşûrânın Câhiliye devri Araplar’ınca önemli sayıldığı açıkça anlaşılmaktadır.

Hz. Âişe’nin âşûrâ gününde Kâbe örtülerinin değiştirildiğini anlatan diğer bir rivayeti de bunu desteklemektedir (Müsned, VI, 244).

Araplar’ın, âşûrâ günü doğduğu rivayet edilen ve Kâbe’yi inşa eden ataları Hz. İbrâhim’in hâtırasına hürmeten bu günü yaşatmış olmaları uzak bir ihtimal değildir.

Muharrem ayında tutulan orucun sevabı çoktur. Değer itibariyle bu oruç ramazan orucundan sonra gelmektedir. Peygamber Efendimiz (sav) muharrem orucunun fazileti hakkında şöyle buyurmuştur:

“Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan muharremde tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.”(Müslim, Sıyâm 202, 203).

Peygamber Efendimiz'e bir adam geldi ve dedi ki: Ramazandan sonra hangi oruç daha faziletlidir?

Peygamberimiz (sav) :

"Sizin Muharrem adını verdiğiniz Allah'ın ayındaki oruç" buyurdu (İbn Mace, Sıyam 43).

Bu hadis-i şerife göre ashâb-ı kirâmdan biri Peygamber Efendimiz’e ramazan orucundan sonra en

faziletli orucun hangisi olduğunu sordu. Resûl-i Ekrem de bu soruya cevâben, muharrem ayında tutulan orucun çok sevap olduğunu söyledi.

Muharrem ayının değerini anlatmak için de ondan “Allah’ın ayı” diye söz etti. Şüphesiz bütün aylar Allah’ın ayıdır. Ama Resûlullah Efendimiz bu ifadesiyle muharrem ayının değerine ve onun iyi değerlendirilmesi gerektiğine işaret etmişlerdir.