Putin'i Sırtından Bıçaklayanları, Kim Bıçaklıyor?

Rusya'nın paramiliter silahlı grubu Wagner, Putin yönetimine karşı bir günlük darbe kalkışmasıyla 2023 yazının en çok konuşulan olaylarından birine imza attı.

Haziran ayı sonunda Kremlin'e karşı ayaklanan Wagner Grubu Rusya'nın güneyindeki Rostov şehrini ele geçirip Moskova önlerine kadar geldi. Rusya'ya Soğuk Savaş'tan bu yana en uzun 24 saatini yaşatan askeri ayaklanmanın ardından Vladimir Putin'in eski dostu Prigojin'e nasıl bir ceza vereceği merakla bekleniyordu.

İkisi de St. Petersburglu olan Putin ve Prigojin, 1990'lı yılların ortalarından bu yana tanışıyorlardı. Kremlin ve Rus ordusuna sunduğu yemek servisleriyle zengin olan eski sabıkalı Prigojin, 'Putin'in Şefi' lakabını aldı.

Grup, 2014'ten 2015'e kadar kendi kendini ilan eden Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinin ayrılıkçı güçlerine yardım ettiği Ukrayna'daki Donbas'taki savaş sırasında dünya çapında üne kavuştu.

Adını her ne kadar daha çok Ukrayna savaşıyla duyursa da Wagner'in 2015'ten bu yana Şam yönetimine destek verdiği biliniyor. Suriye'deki Wagner personeli sayısının resmi kaydı bulunmasa da 2017'de grubun bu ülkedeki asker sayısının 5 bine kadar çıktığı belirtiliyor.

Wagner'in son yıllarda Afrika kıtasında giderek artan varlığı da dikkati çekiyor. Wagner'in 2018'de adım attığı Afrika'da en çok Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki (OAC) faaliyetleriyle adından söz ettiriyor. Mali, Madagaskar, Mozambik, Sudan, Burkina Faso, Libya da faaliyet gösterdiği kaydediliyor.

Libya'da, ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter kuvvetlerini destekleyen Wagner grubuna bağlı paralı askerler de bulunuyor.

Putin’ e İhanetin Cezası “Nerede” Kesildi?

Prigojin'in Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov'u hedef alan küfürlü video mesajlarını askeri isyanın izlemesi, Rusya'da dengeleri “geri dönülemez” şekilde değiştirdi. Putin, sıkı dostu Yevgeni Prigojin'in ayaklanmasını 'sırtından bıçaklama' olarak tanımladı.

Prigojin'in, Moskova üzerine yürütmesi, dünyayı dehşete düşürmekle kalmamış, Putin'in karizmasını da, hem Rusya iç kamuoyunda, hem de dünyada ilk olarak ciddî şekilde çizmişti. Putin'in bu durumu, önce bir süre yutkunsa da, asla kabullenmeyeceği ilk andan itibaren söyleniyordu.

Beyaz Rusya lideri Lukaşenko'nun girmesiyle buzlar erimiş gibi görünse de Putin'in 'Ben, hainleri ve bana meydan okuyanları asla affetmem...' şeklindeki sözlerini gözünde canlandıranlar şimdi, Prigojin'in, bizdeki 'başıbozuk yeniçeri isyanlarını hatırlatan hareketlerinden 2 ay sonra cezalandırılmış olabileceğini ve uçak kazasında böyle bir ölüm gerçekleşmesini “kaza olmadığını” düşünmeden edemiyorlar.

Wagner grubu ile bağlantılı Telegram kanalı Grey Zone, Prigojin'in ölümünü teyit ettiği paylaşımında "Wagner liderinin Rusya’ya ihanet edenlerin eylemleri" nedeniyle öldürüldüğünü savundu.

Batı yanlısı Moscow Times gazetesi ise ilgili haberinde hem Grey Zone tarafından ortaya atılan iddialara, hem de ismi açıklanmayan bir hükümet yetkilisinin "S-300'ler vurdu" iddiasına yer verdi.

Bu arada tüm açıklamalara rağmen, birçok kişi Priogjin'in öldüğüne hala inanmıyor. Bunun en büyük sebeplerinden biri de, Prigojin'in 2019'da yine bir uçak kazasında "ölmüş" olması. Wagner liderinin 2019'da Kongo'da düşen bir uçakta öldüğüne dair haberler yayılmış, ancak Prigojin 3 gün sonra ortaya çıkmıştı.

Öldü mü? Öldürüldü mü?

Bu olay, kimin yararına kimin zararına?

Putin sıradan bir devlet adamı değil, çok zeki bir devlet adamı.

Daha stratejik bakan ve çıkarlarını iyi değerlendiren bir devlet adamı. Böyle bir suikastın sonuçlarının kendisinin aleyhine olacağını, tüm okların kendine döneceğini anlayabilecek bir insan.

Bugünkü dünya dengelerinde Rusya'nın her kaybı, ABD ve İngiltere'nin kazancı anlamına geliyor.

Dolayısıyla Putin'in itibarına doğacak her zarar ABD'nin hanesine kar olarak yazılır.

Bu olay, Rus elitinin geri kalanına Rusya’ya meydan okumanın bir ölüm cezası olduğuna dair bir işaret mi?

Prigojin’in ölümü bir ihanetin sonucu mu yoksa, “bir kahramanı katleden” imajı verilerek Putin zayıflatılmaya mı çalışılıyor?

 İlerleyen günlerde olayların “kimin lehine geliştiğine” bakarak bu soruların cevaplarını bulmaya çalışacağız.

Kalın sağlıcakla