RIZKIMIZIN GENİŞ OLMASI İÇİN NELER YAPMALIYIZ? (1)

Yüce dinimiz İslam'da rızkımızın geniş olması için Kur'an ve Sünnet'te belirtilen hususlara riayet etmek, rızkımızın azalmasına sebep olacak söz ve davranışlardan uzak durmak önemlidir.

Rızık, Allah’ın canlılara verdiği maddî ve mânevî nimetler demektir. Sözlükte “yiyecek vermek, rızıklandırmak” anlamındaki rezk kökünden türeyen rızk kelimesi “yiyecek, giyecek ve faydalanılacak her şey; yağmur; bağış; pay, nasip” gibi mânalara gelir.

Rızık genel anlamıyla “faydalanılacak şey” diye anlaşılmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Kur’an’da geçen rızık kavramının konuları lütuf ve bağış, yağmur, yiyecek, meyve, cennetteki imkânlar vb. hususları içerdiği görülür. Terim olarak "Allah Teâlâ’nın canlılara yeme içme ve başka hususlarda yararlanmak üzere verdiği her şeyi" ifade eder (Şerafettin Gölcük, Rızık, DİA, c. 35, s. 73).

Allah’ın isimlerinden (esmâ-i hüsnâ) biri olan rezzak da sözlükte “rızık vermek” anlamındaki rezk kökünden türemiştir. Anlamı ise “kesintisiz biçimde çokça rızık veren” demektir. Allah’a nisbet edildiğinde “bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratıp veren” mânasına gelir (Bekir Topaloğlu, Rezzak, DİA, c. 35, s. 48).

Rızık “çeşitli alanlarda kendisinden faydalanılan şey” biçiminde yorumlanarak genelde zâhirî ve bâtınî olmak üzere ikiye ayrılmıştır:

1- Zâhirî rızık bedenlere ait olandır. Allah sayısız mahlûkatın rızkını yaratan, onların istifadesine veren ve bedenlerin bundan yararlanarak belirlenmiş zamana kadar varlıklarını sürdürme mekanizmasını icat edendir.

2- Bâtınî rızık ise zihni ve kalbi mâmur eden bilgi ve mârifettir.

Kur’ân-ı Kerîm’de 123 yerde geçen rızık kavramı ve rızıklandırma fiili ekseriyetle Allah’a izâfe edilmektedir. Kur’an’da hayatiyetini sürdürecek hiçbir imkâna sahip bulunmayan varlıklar dahil olmak üzere yeryüzündeki bütün canlıların rızkını verenin Allah olduğu vurgulu ifadelerle şöyle anlatılır:

"Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki, rızkı Allah'a ait olmasın." (Hûd 11/6); "Nice canlılar vardır ki, rızıklarını taşımazlar (yiyecek biriktirmezler). Onları da sizi de Allah rızıklandırır." (Ankebût 29/60).

Ondan fazla âyette Allah’ın dilediği kimselerin rızkını bollaştırdığı, dilediklerininkini daralttığı, bazen de hesapsız verdiği şöyle ifade edilmiştir:

"Allah, rızkı dilediğine bol verir, (dilediğine de) kısar" (Rad 13/26; Ankebut 29/62; Kasas 28/82; Sebe 34/36, 39).

"Şüphesiz Rabbin, dilediğine rızkı bol bol verir ve (dilediğine) kısar. Çünkü O, gerçekten kullarından haberdardır ve onları görmektedir" (İsra 17/30).

"Allah'ın, rızkı dilediğine bol verdiğini ve (dilediğine) kıstığını görmediler mi? Bunda inanan bir toplum için elbette ibretler vardır." (Rum 30/37;Zümer 39/52).

"Göklerin ve yerin anahtarları O'nundur. Dilediğine rızkı bol verir ve (dilediğine) kısar." (Şura 42/12);"Allah, kullarına çok lütufkârdır, dilediğini rızıklandırır." (Şura 42/19);

(Bütün bunları) Allah, kendilerini yaptıklarının en güzeli ile mükâfatlandırsın ve lütfundan onlara daha da fazlasını versin diye (yaparlar). Allah, dilediğini hesapsız olarak rızıklandırır. (Nur 24/38); "Allah, dilediğine hesapsız rızık verir." (Bakara 2/212; Al-i İmran 3/37).

"Peki, Allah rızkını keserse, kimdir size rızık verecek olan? Hayır, onlar azgınlık ve nefretle direnip durdular." (Mülk 67/21)

"Kim bir kötülük yaparsa, ancak onun kadar ceza görür. Kadın veya erkek, kim, mü'min olarak salih bir amel işlerse, işte onlar cennete girecek ve orada hesapsız olarak rızıklandırılacaklardır."(Mü'min, 40/40).

Rızkımızın geniş olması için:

1-Öncelikle Allah'ın ve Peygamber Efendimiz'in (sav) emirlerine itaat edip yasaklarından kaçınmak gerekir.Cenâb-ı Hak, emirlerine göre hareket eden kimseyi beklemediği yerden rızıklandıracağını şöyle müjdeler:

"Kim Allah'a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar. Onu beklemediği yerden rızıklandırır. Kim Allah'a tevekkül ederse, O kendisine yeter." (Talâk 65/2-3).

2. Dua etmek:

"Dua, kazayı ve belayı def eder, iyilik rızkı artırır. Kul işlediği günahlar sebebiyle rızkından (kısmen) mahrum olur." (Suyuti, el-Camiu's-Sağir, s. 4245); "Şüphesiz dua, kaza ve belayı def eder. İkisi kıyamete kadar birbirini tedavi etmeye devam eder." (Şuayb el-Arnaut, el- Avasım ve'l-Kavasım, 6/136).