ŞEYTAN İMTİHANINI SECDE İLE KAYBETTİ

Yüce Mevlâ'mız Cenâb-ı Hakk, İnsanoğlunu yaratmayı murad ettikten sonra Hz.Âdem (a.s.)' i yaratmış ve kendi ruhundan üfleyerek ona can vermiş, meleklerine secde etmelerini istemiş ve hepsi bu emre itaat ederek secde etmişler ve Hz.Âdem (a.s.)' in varlığını kabul etmişlerdir.

Bütün melekler, Cenâb-ı Mevlâ'nın emrini yerine getirmiş lâkin, cinlerden olan İblis Hz.Âdem'e secde etmediği gibi kendisinin insandan daha üstün bir yaratık olduğunu iddia ettiğinden dolayı kibir ve isyankârlığında ısrar etmesi yüzünden Cenâb-ı Hakk’ın huzurundan kovulmuştur.

Yüce kitabımız Kur'an-ı Kerimde bahsi geçen, şeytandan İblis diyerek anılır. İblis, kibir, hased ve hırsı yüzünden azan ve isyan ederek sapıklığa düşmüş cinlerdendir.(1)   

Makam sahibi olan ve melekler arasında rağbet gösterilen, lâkin kibirlenerek Cenâb-ı Hakk'a isyan eden ve İlâhi rahmetten kovulan şeytanın; cinlerden ve insanlardan yardımcıları bulunmaktadır. Cenâb-ı Mevlâ kutsal kitabımızda şöyle haber verir:

“Meleklere: «Âdem’e secde edin» demiştik, hemen secde ettiler, ancak İblis diretti, kibirlendi ve kâfirlerden oldu.”(2)      

“(Allah Teâlâ) «Sana emrettiğim hâlde, secde etmene mânî olan şey nedir?» buyurdu.  (İblis)  «Ben ondan hayırlıyım; beni ateşten yarattın, onu ise çamurdan!» dedi.”(3)     

Yine: “«Ben, hiç çamurdan yarattığın bir kişiye secde mi ederim! Şu benden üstün kıldığın şeye de bir bak! Yemin ederim ki, eğer beni kıyamete kadar yaşatırsan, pek azı müstesnâ, onun neslini kendime bağlayıp kumandam altına alacağım!» dedi.

Allah Teâlâ şöyle buyurdu: «Git! Onlardan kim sana uyarsa, iyi bilin ki hepinizin cezası, yaptıklarınızın tam karşılığı olarak cehennemdir.»”(4)        

Cenâb-ı Hakk, isyanı ve kibri yüzünden şeytana öncelikli olarak konuşma fırsatı vermiş, yaptığı hatadan geri döner mi diye tövbe fırsatı tanımıştır. Lâkin o, küfür ve inadında ısrar edince İlâhi rahmetten kovulmuş ve makamını da kaybetmiştir. Böylece şeytanın insana olan düşmanlığı da burada başlar.

İmtihan aleminde olması sebebiyle çok iddialı konuşan ve kibirli davranan şeytana Cenâb-ı Hakk, ona istediği kadar mühlet vermiş, (Diğer şeytanlara da, İblis gibi uzun bir ecel tanınmış olup olmaması husûsunda bir bilgimiz yoktur. Ancak İblis’e tanınan uzun ömür, şahsına ait gibi görünmektedir.(5) Lâkin onun, iman ehli ihlâslı ve takva sahibi kullarına zarar veremeyeceğini çünkü o vasıfta olan kullarını muhafaza altına alacağını bildirmiştir.(6)

Allah'a ortak koşanlara ve kendisini dost tutanlara gücünü gösterip, nefsani arzuları peşinden koşan insanları kapsamı alanına çekerek tesiri altına alabilir. İman etmeyenlerin dostu olan şeytan(7), Hz.Adem (a.s.) den itibaren insanları doğru yoldan uzaklaştırarak emeline nail olmak için elinden geleni yapmaktadır.(8)

Cenâb-ı Hak şöyle buyurur:

“Şeytanların kimin üzerine ineceğini size haber vereyim mi? Onlar, yalana, günaha ve iftirâya düşkün olan herkesin üstüne inerler. Bunlar, (şeytanlara) kulak verirler ve onların çoğu yalancıdırlar. (9)

Şeytan insanı (uçuruma sürükleyip sonra) yüzüstü bırakır ve rezil rüsvay eder.(10)Ey insanlar! Allah’ın verdiği söz şüphesiz gerçektir; dünya hayatı sizi aldatmasın ve o aldatıcı  (şeytan), sizi Allah(ın affına güvendirmek sûreti) ile aldatmasın! Şüphesiz şeytan, sizin düşmanınızdır, siz de onu düşman tutun! Zira o, kendi taraftarlarını ancak cehennem ehlinden olmaya çağırır.”(11)

Sevgili peygamberimiz Hz.Muhammed (s.a.v.)’de ümmetini her defasında uyararak “Şeytan, namazda iken birinize gelir ve: «şunu hatırla, bunu hatırla» der, namazdan ayrılıp gidinceye kadar buna devam eder. Neticede kişi (namazdan sonra yapılması tavsiye edilen) tesbîhâtı bile terk eder. Kişi yatağına girince de şeytan ona gelir, (tavsiye edilen zikirleri yapmadan) uyutmaya çalışır ve uyutur da!” (12)  

Yine Efendimiz (s.a.v.) şu mühim noktaya dikkatlerimizi çeker:

“İblis tahtını suyun/denizin üzerine kurar, orayı merkez edinir. Sonra askerlerini dünyanın her tarafına salar. Ona en yakın ve en sevimli asker, en büyük fitneyi koparandır. Askerlerinden biri gelip:

«–Bugün ben şöyle şöyle yaptım!» der. İblis:

«–Hiç bir şey yapmamışsın!» karşılığını verir. Bir diğeri gelir:

«–Ben birinin yakasına yapıştım ve hanımıyla arasını açıncaya kadar peşini bırakmadım» der. Bunun üzerine İblis onu kendine yaklaştırır, kucaklayıp boynuna sarılır ve:

«–Sen ne iyisin, ne güzelsin!» der.”(13)

Kur’ân-ı Kerîm cin ve insan şeytanlarının vesvese ve tuzaklarından Allah’a sığınmayı tavsiye etmektedir.(14)

Gönülden Muhabbetlerimle.

Dipnotlar:

1-Bakara, 34; A‘râf, 12; Kehf, 50.

2-Bakara, 34.

3-A‘râf, 12.

4-İsrâ, 61-63.

5-A. Lütfü Kazancı, İslâm Akâidi, s. 111.

6-Hicr, 40-42; Nahl, 99; İsrâ, 65; Sâd, 82-83.                                                                                                                        7-A‘râf, 27, 30; Nahl, 100; Meryem, 83.                                                                                                                             8-Nahl, 63.                                                                                                                                                                                                 9-Şuarâ, 221-223.                                                                                                                                                                  10-Furkân, 29.                                                                                                                                                                   11-Fâtır, 5-6.

12-Tirmizî, Deavât, 25/3410; Ebû Dâvûd, Edeb 99-100/5065; Nesâî, Sehv, 90.

13-Müslim, Münâfıkîn, 67.

14-A‘râf, 200; Nahl, 18; Mü’minûn, 97-98; Fussılet, 36; Nâs, 1-6.