Sünnet ? Hıtan (1)

Acıya hâl-i sabâvette alıştırmak için,

Müslüman’ın s..kini önce şeriat kesiyor.

Âlet-i zulm ederek din-ü mübini hâşâ

Dilini doğruların sonra hükümet kesiyor.

Yani: “Sabiyi acıya alıştırmak için şeriat pipisini kesiyor, büyüyünce doğ­ruları söylemeye kalkarsa hükümet de dilini kesiyor.”

İslâm’ın kabul ettiği güzel adetlerden biri de Hıtan yani Sünnettir. Bu ameliye adı üstünde sünnet olmasına rağmen, Müslümanlar arasında farz mu­amelesi görmektedir.

Dinle, diyanetle pek alâkası olmayan, inanç zafiyeti girda­bında kıvra­nan, magazin dünyasının jönleri bile, çocuklarını sünnet ettirme hususunda taviz vermemekte, birçok farzın yakı­nına yanaşmamakta ama, sünnet husu­sunda son derece hassas davranmaktadırlar. Tabi bu her şeye rağmen se­vindirici bir hu­sustur.

Birçok kaynakta ilk sünnet olan kişinin Hz. İbrahim olduğu zikredilse de, Barbana İncilinin kaydına göre bu operasyonun Hz. Âdeme kadar uzan­dığı rivayetleri de vardır.([1]) M. Ö. 6000’li yıllarda sünnetin icra edildiğini göste­ren resim ve vesikalar mevcuttur.

Antik Çağ Yunan Tarihçisi Heredot’a (M. Ö. 5’inci yüzyıl) göre; o dö­nemde başta Mısırlılar olmak üzere birçok kavim çocuklarını hatta bazı ka­vimler kız çocuklarını bile sünnet ettir­mektedir.([2]) Mısırdaki resimler, rölyef­ler, kabartmalar, mumya­lar incelendiğinde, Yahudilerden önce bu kavimlerde çocukların 6-12 yaş arasında sünnet edildikleri anlaşılmaktadır. Fenikeli­lerde, Azteklerde de aynı uygulamanın olduğu son yıllarda ya­pılan arkeolojik kazı­lardan anlaşılmaktadır.

 Yahudilere göre sünnet kul ile Tanrı Yahova arasında bir ahittir, bir ve­cibedir. Yahudiliğin olmazsa olmazıdır.([3]) Dolayı­sıyla Yahudilikte her çocuk doğumunun 8’inci günü sünnet ettirilir.([4]) Sekizinci günden yani sünnet olma­dan önce bir çocuk ölecek olsa, onu yine de sünnet ederek top­rağa verir­ler.([5]) Sün­net olan çocuk Yahudi toplumunun gerçek bir üyesi olmaya hak kazanır.

Hz. İbrahim Cenâb-ı Hak’a müracaatla: “Ya Rabbi! Sa­vaşlarda, arbe­de­lerde vefat eden arkadaşlarımı, yani Sana ina­nanları tanıyıp tespit et­mekte zorluk çekiyorum. Onları tanıya­cak bir alâmet olsa da cenazelerini defnet­sek” diye müracaatta bulunuyor. Allah da sünnet olmalarını tavsiye ediyor. Bunun üzerine Hz. İbrahim Şam bölgesinde Kaddum köyü yakınla­rında 80 yaşında iken kendi kendini sünnet etmiş, 13 yaşındaki oğlu İs­mail’i sünnet etmiş ve etrafındaki erkeklerin sünnet olmalarını kesinlikle emretmiştir.([6])

Nitekim Peygamber Efendimizin: “İbrahim 80 yaşında ol­duğu halde Şam yakınlarında Kaddum köyünce sünnet ol­muştur” dediği rivayetleri vardır.([7]) Yahudi toplumu içinde doğan Hz. İsa’nın da doğumunun 8’inci günü sünnet ettirildi­ğine dair kayıtlar vardır.([8])

Ondan sonra gelen Peygamberlerin hepsi bunu benimse­mişlerdir. Ya­hu­diler mutlaka sünnet olurlar. Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde de sünnet vardır. Fakat sonra birçok dini akideyi değiştirdikleri, bozdukları, terk et­tikleri  gibi, Hıristiyanlar sün­neti de terk etmişlerdir.([9])

 Bugün Hıristiyan âleminde 1 Ocak tarihi Noel Bayramı olarak kut­lan­maktadır. Bu tarihi bazıları Hz. İsa’nın doğum günü zanneder, doğum günü değil, Hz. İsa’nın doğumunun 8’inci günü yani sünnet olduğu gün­dür. Onun için bu gün Batı da bile Circumcision yani ; “Sünnet Bayramı” adı altında   kutla­nır.([10]) Barnaba İncilinde([11]) Hz. İsa’nın: “Bir köpeğin sünnet olmamış bir adamdan daha üstün olduğunu söylediği” rivayet­leri vardır.([12]) Pavlus; Yahudi­likteki çocuğun doğumunun 8’inci günü sünnet edilmesi olayını kal­dırmış, doğumun 8’inci günü vaftiz edilme prensibini getirmiş­tir.([13])   Günü­müzde bile Hıristi­yan Habeş Kilisesi ve benzeri bazı Hıristiyan mez­hepleri men­suplarına sünnet olmayı emretmektedirler.([14])

Dipnotlar:

1- Barnabas, The Gospel of Barnabas, bölüm: 23, s. 25.

2- Ali Haydar Bayat, “Tarihte Sünnet”, Docentlik Tezi, İzmin 1979, s. 7-9.

3- Tevrat Tekvin, 17/9-14.

4- İncil, Luka 1/59; 2/21.

5- Ali Osman Ateş, “İslâm’a Göre Cahiliye ve Ehli Kitap Örf ve Adetleri”, Beyan yay.İst.

        1996, s. 258.

6- Tevrat, Tekvin, 21/4-5.

7- “Tecrîd-i Sarîh Tercemesi”, c. 9, s. 111.

8- İncil, Luka 2/21.

9- Buhârî, İsti’zan, 51;  Müslim, Fedâil, 151(2370);  İbrahim Canan, a. g. e, c. 7, s. 41. 

10- Asaf Ataseven, “Tarihte Sünnet”, Zafer dergisi yıl 1987, Sayı 127, s. 16.  

11- Barnaba İncilini yazan kişinin havarilerden olduğu rivayetleri vardır. Gerçek Hıristiyanlığı

        ihtiva eden bir kitaptır. Pavlos’un bozduğu, dejenere ettiği Hıristiyanlık hükümleri ile   

         çakıştığı için, İznik Konsülünde benim senmemiş, toplatılmış, yakılmış, okuyanlar takibe

         uğramış, zu­lüm görmüş, ama yine de birkaç nüshasının günümüze kadar gelmesine mani 

         olamamışlardır. 

12- Barnaba, The Gospel of Barnabas, Bölüm 22, s. 25.

13- A. Tercüman, “Hıristiyanlığa Reddiye”, s. 67.

14- A. Osman Ateş, a. g. e. s. 260.