TEMA VAKFI, TOPRAK DEDE VE KONYA

“TÜRKİYE ÇÖL OLMASIN” diye 1992 ‘de yol arkadaşı Ali Nihat GÖKTÜRK ile birlikte kısa adı TEMA olan Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı’nın kurucu onursal başkanı Sayın Hayrettin KARACA (Toprak Dede), vefatının üçüncü seneyi devriyesinde geçtiğimiz hafta başta TEMA Vakfı yöneticileri çalışanları ve gönüllüleri tarafından rahmetle ve özlemle anıldı. Allah rahmet eylesin. Mekanı cennet olsun, inşallah.

Ülke topraklarımızı tehdit eden erozyon ve çölleşme tehlikesine dikkat çekmek ve bu mücadelenin bir devlet politikası haline gelmesine katkı sağlamak amacıyla kurulan TEMA Vakfı merhum Karaca’nın aktif olarak yönetimde görev aldığı dönemde bu hedefine ulaştı. Bu nedenle sadece Türkiye’de değil Dünyada da tanınan bilinen ve işbirliği yapılan bir sivil toplum örgütü halini aldı. Resmi çalışanlarının yanı sıra bugün bir milyonu aşkın gönüllüsüyle ülkemizin çevre alanındaki en büyük sivil toplum örgütüdür. Kurucularından ve bugünlere gelmesinde emeği geçenlerden Allah razı olsun.

Kurulduğundan birkaç yıl sonra 1996’da o dönemin Konya Valisi Sayın T. Ziyaettin AKBULUT’un talimatı ve İl Çevre Müdürü Sayın Mehmet BİLGİÇ’in destekleriyle Konya’da da TEMA Vakfı İl Temsilciliğini kurmak ve teşkilatlanmasını sağlamak rabbime bin şükür bana nasip oldu. Çevre İl Müdürlüğündeki resmi memuriyet görevimin yanı sıra gönüllü olarak üstlendiğim Konya ve Göller Bölgesi, Güney İç Anadolu Bölgesi ve nihayet tekrar Konya İl Temsilcisi olarak bir elin parmakları kadar çevre gönüllüsü insanımızla çıktığımız yolda çığ gibi büyüdük 2011 yılına kadar on beş yılda sayıları yirmi bine ulaşan gönüllümüzle , ilçe temsilcilerimizle birlikte bu bölgenin toprağına, yeşil dokusuna, doğasına hizmet etme şansı bulduk. Burada açıklayamayacağım sebeplerle 2011 yılında TEMA hareketinden (çünkü TEMA bir halk hareketidir) ayrılmış da olsam, kalbimdeki toprak, yeşil yaprak ve ay yıldızlı bayrak sevdası hiç bitmeyecek, bu yolda ömrüm yettiği sürece vatanıma hizmete devam edeceğim inşallah. Nitekim halen Sürdürülebilir Çevre Derneği (SÜÇEV) adı altında çalışmalarımızı sürdürüyoruz, elhamdülillah.

Merhum Hayrettin Karaca (toprak dede) ve A. Nihat GÖKYİĞİT Konya ve çevresine çok önem verdiler. Çünkü Karapınar ülkemizin erozyondan en çok etkilenen en az yağış alan bir bölgesi olduğunu için TEMA Vakfı, başta Karapınar olmak üzere Konya merkez ve ilçelerinde pek çok ağaçlandırma ve erozyonla mücadele ile kırsal kalkınma projelerine imza attı. Sadece 1996-2010 yılları arasındaki yapılanlar ve bırakılan eserleri bilenler biliyor. Sadece Karapınar için verilen mücadele dahi unutulmaz ama ben yine birkaç tanesini hatırlatayım isterseniz:

Karapınar’da o dönem atıl vaziyette bulunan Toprak, Su ve Çölleşmeyle Mücadele Araştırma Enstitüsüne ait erozyonla mücadele sahasının yeniden canlandırılması (1999’da rahmetli Demirel gelmişti), buraya verilen hatıra ormanı desteği, Kum sivri tepesinin önündeki A. Nihat GÖKYİĞİT ağaçlandırma sahasını, bunların yanı sıra Yurtdışı (Japonya destekli) üç ayrı uluslararası kalkınma projesini, Konya’dan Karapınar’a gerçekleştirilen “Toprağa Saygı Yürüyüşü” nü, Karapınar’dan Dünya’ya ÇÖLLEŞME çağrısını; kim unutabilir?

Beyşehir yolu 55 km.’deki 1 milyon metrekare alanda oluşturulan “Yurtdışı Türkler Ormanı” , Ilgın Geçit Köyündeki Karbon Emisyonu ormanı, Yine Ilgın’daki 81 ilde 81 orman projesi kapsamındaki TEMA Ormanı, Meram Kozağaç’daki Nihat Gökyiğit Ormanı, Zümrüt apartmanı hatıra ağaçlandırması vb. pek çok ilçede yapılan ağaçlandırma çalışmalarıyla Konya’da en az 3 milyon fidanın toprakla buluşmasına vesile olundu. Maalesef bazılarının tabelaları kaldırılsa da bilen biliyor zaten.

İki binli yılların başında henüz ortada atıkların geri kazanımı ile ilgili bir yasal düzenleme ortada yokken Çevre İl Müdürlüğü işbirliğiyle başlatılan bazı atıkların geri kazanılabileceği bilincini vermek üzere başlatılan “Kağıtlar Çöpe Gitmesin/Her 100kg atık kağıda 1 fidan” kampanyasıyla Meram Kozağaç’da olurturulan Atık Kağıt Ormanına dikilen 30 bin fidan bugün gerçekten bugün orman olmuş durumda. O dönemde öğrenci ve öğretmenlik yapanların hatırlayacağı gibi hafta içi toplanan kâğıtlar hafta sonu fidana dönüştürülüyor hep birlikte her hafta fidan dikimine gidiliyordu. Allah emeği geçen herkesten razı olsun.

Tabii bunun yanı sıra Çevre ve Orman Müdürlüğü ile TEMA Vakfı işbirliği ile on iki yıl içinde 250 binden fazla öğrenciye, vatandaşımıza çevre koruma ve erozyonla mücadele eğitimleri vermemiz, kamuoyunda farkındalık oluşmasına vesile olmamız ayrı bir kazancımız. Kuraklık tehlikesi, iklim değişimi vb. hadiselerin yaşanacağını, toprağın korunması gerektiği, ağaçlandırmanın önemini o günlerde söylemiştik. Keşke haklı olmasaydık. Bugün yerel yönetimler ve STK’lar başta olmak üzere toplumun pek çok kesimi ağaç dikimi, geri dönüşüm, su tasarrufu ve çevre koruma gibi konularda harekete geçiyorlarsa emin olun temeli o dönem atılmıştır. Çevre adına bir adım atan herkesten Allah razı olsun.

Velhasıl dostlar, TEMA Vakfı Konya İl Temsilciliğinden 2011 yılında ayrılırken geride 1 atık toplama minibüsü ve vakfa ait yönetim binasının bulunduğu bir daire ile birlikte tüm TEMA anılarını yeni temsilci ve ekibine emanet ettim. Son on bir yıldır ne yaparlar pek haberim yok ama yolları açık olsun.

Gelelim Merhum Toprak Dedemize, rabbim cenneti ile muamele etsin inşallah. Geçen hafta #ToprakDedeninYolundayız etiketiyle sosyal medyada ve bazı haber kanallarında yapılan anma etkinliklerinden haberdar olmuşsunuzdur. Merhum Karaca’ya vefa tüm ülkemiz insanının borcudur. Seveni var sevmeyeni var, olabilir ancak ülke topraklarına- özellikler Konya Topraklarına- bu kadar hizmet etmiş bir insana vefa göstermek bizim boynumuzun borcudur. Ancak Konya’da bir etkinlik oldu mu? Bilmiyorum.

Benim en çok dikkatimi şu konu çekti: Ülkemizde 39 yerleşim yerinde Hayrettin KARACA adı ölümsüzleşmiş, bazı parklara, cadde ve sokaklara, kültür merkezine onun adı verilmiş. İşte vefa bu. Allah razı olsun. Konya Büyükşehir Belediyemiz veya Karapınar, Ilgın, Beyşehir Belediye Başkanlarımız böyle bir şeyi düşünmezler mi? Toprak Dede bunu hak etmiyor mu? Şayet varsa da lütfen açıklasınlar da bizde öğrenelim.

Şehrimizde ve ilçelerde Sayın Belediye Başkanlarımız maşallah seferberlik içinde cadde sokak açıyorlar, vefat eden pek çok değerli büyüğümüzün adlarını buralara veriyorlar. Bir sokağın, bir parkın ya da bir ağaçlandırma sahasının adı da “Toprak Dede (Hayrettin KARACA)” olamaz mı? Kalın sağlıcakla.