ZEKÂ VE AKIL

Bu ülkenin zeki insan problemi yok, herkes çok zeki. Ama bu ülkenin akıllı insana ihtiyacı var. İnsanlar akıllarını kullanmak yerine zekâlarını kullanıyorlar. Çünkü zeka, kişinin her türlü varyasyona açık olduğunu, kazanmak için hileye başvurmasına ve amacı doğrultusunda her şeyi mubah görmesini empoze eder. Ama akıl, yöntem ve başarmak için azmi, doğruluğu ve çözüm yollarını üretir.

Yaratılıştan gelen, hayvanlarda olmayan ve sadece insanlara verilen bazı melekeler vardır. Ama bu insani melekelerin çoğu kendi başına bir şey ifade etmez. Biri diğerini desteklemezse zincir kopar, düşünceler kötüye meyleder ve eksik kalır. Zekâ, akıl ve vicdan. Üçü başlı başına farklı özellikler gibi görünse de aralarında bir bağıntı vardır. Zekâ akılla desteklenmezse zekilik, kurnazlık ve bencillik ortaya çıkar. Yine aynı şekilde akıl vicdanla desteklenmezse, hak yemek ve kötülük ortaya çıkar. Zincirin halkası gibi birbirini tamamlarlar. Halkanın eksikliği veya zincirin kopması, insan erdeminin yok olmasına neden olur.

Maalesef Türkiye’de akıl kullanılmaz, zekâ ön plana çıkartılır ama gelişmiş ülkelerde akıl ön plana çıkartılır ve Türkiye’de bir işi yaparken olumsuzluk hâkim olup, kime sorarsan sor, o işin nasıl yapılmayacağını söyleyip olumsuzluk bildirilir ve bu olumsuzlukla önünüz kesilir. Hatta o işi yapamamanız için köstek bile olurlar, hatta ve hatta fikrini çalarlar, kendi fikirleriymiş gibi yarım yamalak uygulamaya çalışırlar. Gelişmiş ülkelerde bunun tam tersi olarak nasıl yapılacağı, nasıl başarılacağı, bir plan dâhilinde önüne sunarlar, yol gösterirler ve “nasıl destek olabilirim?” diye sorarlar. Bu da başlanan veya başlanacak bir işin kolaylaşması ve başarının önünün açılması demektir.

Bu ülke insanının kumaşı iyi ama model insan sıkıntısı var. Fikir güzeldir, fikri doğrudur ama eğer fikrine uymuyorsa, o insan senin model insanın olmayabiliyor. İşte bu da bu ülkede yaşayan insanların sabit fikirliliğini ve güven eksikliğini ortaya çıkartıyor. Türkiye’de “zekânı kullan” derler ama gelişmiş ülkelerde “aklını kullan” diye telkinde bulunurlar.

Farkında mısınız bilmiyorum ama iş ve insan önemsemesi konusunda çevrenizde olan, çalışan insan ve yaptığı işe verdiği öneme bir bakın. Şimdi söyleyeceğim cümleye rahatça cevap verebilirsiniz. Gelişmiş ülkelerde insanlar işlerini önemserler, gelişmekte olan ülkelerde ise insanlar işlerini değil, kendilerini önemserlermiş.Bu da iş hayatında ve sosyal hayattaki bakış açısının ne kadar önemli olduğunu gösterir. Bu büyük bir liyakat meselesi ve hükmetme meselesidir. Maalesef gelişmekte olan ülkelerin geçiş dönemindeki en büyük handikabı budur. İş önemli değil, o işin başındaki yetersiz insanın egosuna tapınmak istenmesidir. Ve bu kademe kademe yükselir. Birine gidersin ona biat etmek veya yağ çekmek gerekir, o biat ettiğin bir üstüne aynı şekilde, hep beraber her kademe de ki insana biat veya yağ çekmek istenir. Sanki insanlar, yukarıdan aşağıya empoze edilen intikam duygusunu yaşıyor gibi, “o bana yapıyorsa ben de benden sonra gelene yapıyım dercesine.”

Oysa liyakat sahibi olan, kendini değil de işini önemseyen, işiyle ön palana çıkan, üreten ve bilgi sahibi olan insanlarda bu söz konusu değildir, öğle baskılayıcı egoları da yoktur. Mesele sınıf farkını kaldırıp, üretken ve iyi insan olmakta. Makam ve rütbeniz ne olursa olsun, hayat ve insanların size ne verdiği değil, sizin hayat ve insanlara ne kattığınız önemli ve gerçekten liyakat sahibi olmanız, yaptığınız işe değer vermenizdedir.

Aslında zeki olmak veya zekâ sahibi olmak o kadar kötü değildir. Ama zekâ ve aklın ortak olması, ortak hareket etmesi gerekir. Çünkü akıl, zekânın kontrol aracıdır. Kontrol edilen zekâ, erdemin ve başarmanın yolunu açar.

Zekâ, insanoğluna sunulmuş en özel hediyedir. Kötülerin zekâsı "kurnazlık" iken, iyilerin zekâsı akılla harmanlanarak "vicdan ve merhamet” ekseninde kendini gösterir.

Her zaman vicdanlı ve merhametli insanlarla karşılaşmanız dileğiyle