1961’den 1977’e; Koalisyon Hükümet Programları Ülkeme Neler Vaat Etmiş

Seçim döneminin huzurlu geçmesini ve ülkem için hayırlı sonuçlar ortaya koymasını diliyorum öncelikle. Ülkemde koalisyon hükümetleri programları ile nelerin vaat edildiğini ve 1961-1977 döneminde hükümetlerin en önemli sorunlar olarak gördüklerini paylaşmak istedim. Kaynak kitabım TBMM Yayını; Hazırlayanlar Dr. İrfan Neziroğlu/Dr. Tuncer Yılmaz.  20.11.1961-25.06.1962 İsmet İnönü Başbakanlığında CHP-AP hükümeti- Normal demokratik rejimin işler halde bulundurulması;fevkalade tedbirleri lüzumsuz kılacak huzur devri başlatılması ve tarafsız idare; iktisadi durgunluğu ortadan kaldırmak ve halkı ferahlatıcı tedbirler almak; yerli ve yabancı iş muhitlerine güven vererek yatırımları artıracak iktisadi ve mali tedbirleri almak; vergi adalet ve hakkaniyetini sağlamak; ziraat arazisinden arazi vergisini kaldırmak; işçi kazançlarından Tasarruf Bonosu kesintilerine son vermek; NATO/CENTO’ya karşı taahhütlerimize uymak ve tüm komşularımızla iyi komşuluk ilişkileri geliştirmek;şanlı ordumuz ile irfan ordumuzun maddi ve manevi ihtiyaçlarını ön planda düşünmek; amme hizmeti gören personelin rahat ve huzurunu sağlamak; memleketi aşırı sağ ve sol cereyanlardan ve totaliterlikten korumak.. 25.06.1962-25.12.1963 İ.İnönü Başbakan/CHP-CKMP-YTP-Bağımsızlar Hükümeti-Atatürk Milliyetçiliği ve laiklik ilkesi ana prensip; aşırı sağ ve sol akımlara karşı durmak; 27 Mayıs meşruluğunu gölgeleyecek her türlü gayret ve faaliyete karşı durmak; Batılı demokrasi anlayışı içinde iktisadi gelişmeyi başarmak, kalkınma için özel teşebbüs ve devlet sektörünün yan yana ve ahenkli çalışacağı bir ekonomik düzen kurmak; yüzde 7 kalkınma hızından fedakarlık yapmamak; coğrafi bölgeler arasındaki iktisadi faaliyet hacmi ve gelir seviyesi farklarını ortadan kaldırmaya çalışmak; vergi sistemimizin ıslahı; toprak reformunu gerçekleştirmek; kooperatifçiliği geliştirmek; Avrupa İktisadi Camiası (Müşterek Pazar) memleketleriyle ortaklık anlaşması akdi; siyasi mahkumların 6 seneye kadarki mahkumiyetlerine özel af, daha uzun sürelilerden 4 yıl düşülmesi ancak amme hizmeti mahrumiyetlikleri ve siyasi faaliyetlerden yasaklılıklarının devamı sağlanacak…15.04.1973-26.01.1974 Başbakan Naim Talu/AP-CGP-Bağımsızlar Hükümeti- Demokratik düzen ve seçimlerin zamanında yapılması, anarşinin önlenmesi;kanun hakimiyetinin sağlanması; Toprak ve Tarım reformu-Üniversite Reformu-Maden Reformu-Devlet Güvenlik Mahkemesi kurulması-Partiler Kanunu ve Seçim Kanunu değişiklikleri;Personel Reformu; pahalılık-işsizlik-yoksulluk ve komünizmle mücadele; barışçı ve milli dış politika; köylü yurttaşlarımız ve dar gelirli zümrenin geçim şartlarını iyileştirmek.. 26.01.1974-17.11.1974 Başbakan Bülent Ecevit/CHP-MSP Hükümeti- Kooperatifler Bankası  kurulacak; Düşünce ve inanç suçları ile orman suçlarına ilişkin genel af çıkarılacak; Siyasi hakların iadesi sağlanacak; hak ve hürriyetler, Basın hürriyeti teminat altına alınacak, ortaöğretimde öğrenci olanlar hariç 18 yaşını bitirmiş tüm vatandaşlara oy hakkı tanınacak, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza oy kullanma hakkı sağlanacak, parti sözcüleri TV’de de propaganda konuşmaları yapabilecek, gereğinde nüfus cüzdanı ile oy kullanılabilecek, kamu yöneticileri yalnız görev ve yetkilerini kötüye kullandıkları zaman değil, görevlerini yerine getirmekten ve  yetkilerini kullanmaktan kaçındıkları zaman da sorumlu olacaklar; KİT’lerde çalışanlar yönetime etkin katılacak ve tatmin edici ölçüde pay alacak; Devlet Personel Reformu; adil ve kolay vergi sistemi; banka kaynaklarının ekonomik kalkınmaya daha yararlı alanlara yönelmesi ve başta kooperatifler olmak üzere halk teşebbüslerinin kredilerden yararlanmaları, israfların önlenmesi, Merkez Bankası kanunu; ilmi tarım politikası; Tarım Bakanlığı adı Gıda-Tarım-Hayvancılık Bakanlığı olacak; köylü doğrudan tarım kredilerinden yararlanacak; tarım araç ve gereçlerinin ithal ve dağıtımında kooperatifler daha etkin duruma gelecek, girdilerdeki spekülatif fiyat artışları önlenecek, tarım araç gereçlerinin yurt içi imali; taban fiyatlar önceden ilan edilecek,  meyvecilik-sebzecilik-turfandacılık alanlarında düzenleme, orman köylülerinin meseleleri çözülecek; hayvancılık önemsenecek, haşhaş sorununa çözüm bulunacak; deniz ürünlerini bollaştıracak tedbirler alınacak; milli-güçlü-sürekli ve yaygın sanayileşme; halkın sanayileşme hareketlerine katılımının sağlanması; bölgeler arası dengeli sanayileşme; yurt dışı işçi tasarruflarının sanayi projelerine yönelmesi ; Sanayi Bankası ; yurdumuz şartlarına uygun teknoloji geliştirilmesi; yabancı sermayeye destek, petrol-tabii gaz-kömür gibi enerji kaynakları aranmasına hız verilmesi; yeraltı kaynakları üretimi, bor madenleri devletleştirilecek, madenlerimizin ham değil işlenmiş ürün olarak ihracı; üzerinde Türkiye’nin hakkı bulunan deniz yatağındaki ve deniz yatağı altındaki doğal kaynakların aranması, sahip çıkılması ve işletilmesi için gerekli değişiklikler yapılacak; piyasada darlığı çekilen ve fiyatı aşırı yükselen mallarda kamu kuruluşları ve kooperatifler eliyle dış ülkelerden ithal ve dsağıtım, ihracatın geliştirilmesi; tarım sigortası-işsizlik sigortası ; tek çatıda toplanan sosyal güvenlik kurumu, koruyucu hekimlik ; tüm yurttaşlar sağlık hizmetlerinden yararlandırılacak; çevre sağlığı , hastane ve hasta yatak sayısı artırılacak; Memur ve İşçi Yardımlaşma kurum kanunları ; çırak kalfa ve ustalar kanunu ; yurtdışı işçi çocuklarına dini ve milli eğitim ; köy-kentler ; büyük şehirler çevresinde uydu kentler ; kıyı ve kumsallar toplum yararına açılacak; gecekondular meşrulaştırılacak; belediye borçları konsolidasyonu ve daha iyi mali imkan, yol şebekesi geliştirilecek , karayol yapımına ağırlık verilecek,hava yolu filosu geliştirilecek daha düzgün çalışır hale  getirilecek, ilk ve ortaöğretime zorunlu ahlak dersleri konulacak,meslek ve sanat dallarında eğitim ilköğretime dayalı olacak, ortaokullarda meslek ve sanat eğitimi veren bölümler bulunacak,üniversite ve yüksek okullara giriş liselerde yüksek öğrenime yönelenler için imtihansız olacak; üniversite ve yüksekokullara girme imkanı olmayan öğrencilere teknik öğretmen ve fen dalları öğretmeni olarak yetiştirilme imkanı ; parasız yükseköğrenim; ekonomik ve sosyal kalkınmada din görevlilerinden yararlanılacak; tarihi vakıf ve cami eserlerinin bakım ve onarımı; cami ihtiyacı olan köylerin cami proje ve yapımlarına devlet gerekli malzemeyi verecek; ordumuzun vurucu gücü artırılacak; Kıbrıs bağımsız federatif yapıya kavuşturulacak; yurtta sulh cihanda sulh anlayışıyla bloklar ve büyük devletler arasındaki yumuşamaya  katkıda bulunmak için elden gelen yapılacak ancak kendi güvenliğimizin tehlikeye düşmesine karşı dikkatli olunacak..31.03.1975-21.06.1977 Başbakan Demirel/AP-MSP-MHP-CGP Hükümeti-Ahenkli Devlet mekanizması, hızlı karar, temel ihtiyaç maddeleri yokluğunun giderilmesi, pahalılık ve işsizlikle mücadele, israfa son, rüşvet-irtikap ve suistimalle mücadele, yatırımların hızlanması,Devlet idaresinde ıslahat, dar gelirli-yoksul zümre ve gelişmeye muhtaç bölgeleri kalkındırmak,Genel  Sağlık Sigortası, köy kalkınması, yerli gübre fabrikaları , gübre fiyatlarında indirim , zirai ilaç ve makine temininde kolaylıklar, çağdaş telefon hizmetleri, köylerin telefona kavuşması, enerji tesisleri, komünizm-her çeşit anarşi-anayasa ve kanun dışı eylem, bölücü ve Cumhuriyeti tahrip edici tehlikelerle mücadele, siyasi ve iktisadi istikrar, duraklamış yatırım ve kalkınma hamlesini yeniden harekete geçirmek, bütün dünya ile çok yönlü ve gelişmiş münasebetler kurmak, TRT tarafsızlığı, seçmen yaşının 18 olması, öğrenci burs ve parasız yatılı öğrenci sayısı artırımı, üniversite hazırlık kursları, mesleki ve teknik eğitim, mesleki ve teknik lise sayısının artırılması,öğretmen sorunları çözümü, ders kitaplarında dar gelirli ailelerin yükünü hafifletecek tedbirler, müfredat programında milli kültürümüze uymayan kısımların değiştirilmesi, tarihi mirasımız eserlerin bakım,onarın, korunma ve tanıtılması, milli dil politikası, eğitimde radyo ve televizyondan yararlanma,sosyal ve ekonomik kalkınmada Din görevlilerinden yararlanılması, okul içi spora önem verilmesi, kamu harcamalarında israfın önlenmesi, üretimin artırılması, dış ödemeler dengesindeki bozulmayı önlemek, güvenilir sermaye piyasası geliştirmek, adil-sade-külfetsiz vergi sistemi, hayat pahalılığı-suni fiyat artışı ve haksız kazanç sağlayanlarla mücadele, deniz ticaretinin geliştirilmesi, ağır sanayi ve milli harp sanayi organize sanayi bölgeleri ve sanayi siteleri , Devlet sanayi ve işçi yatırım bankası kurulması, yabancı sermaye gelişini ve Türk müteşebbis ve sermayesinin dış ülke yatırımları teşviki,meslek okulu-çıraklık-kalfalık ve iş başında eğitim ile temel ahlak eğitimi, süratle ve milli menfaatlere uygun lisans ve know-how anlaşmaları tedbirleri, hidro-elektrik, termik ve nükleer santral inşasına hız vermek, boru hattı ve Irak tabii gaz projeleri, petrol arama ve üretimi teşviki, Türkiye’nin hakkı bulunan deniz yatağı ve altındaki tabii kaynakların aranma-sahip çıkılma ve işetilmesi, enerji kısıtlamalarına son verilmesi, Doğu Anadolu ve kışı sert illerimizin yakacak problemlerinin halledilmesi,tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi, orman-köy kooperatifleri geliştirilmesi, büyük sulama projeleri yanı sıra yer altı-pompaj ve gölet sulamaları , tüm çalışanların sigorta kapsamında olması, genel sağlık sigortası, çalışan kadına 20 yılda emeklilik, artan işsizlik probleminin çözülmesi, işçi-esnaf ve sanatkara ucuz ve sıhhi mesken, sakat ve eski hükümlülere iş,hastane ve yatak sayıları artırılması, yurtdışındaki hekimlerimizin yurda dönmesinin teşviki, ihtiyarlık bakım ve dinlenme yurtları ve çocuk gündüz bakımevi sayıları artırılması,kurulacak fabrika ve yatırımlara işçilerin ortak olması ,  çırak-kalfa ve usta kanunu , yurtdışı işçi çocuklarının eğitimi için yeterli öğretmen ve din adamı gönderilmesi, gecekondular tapuya bağlanacak, hızlı şehirleşmenin artırdığı konut ihtiyacını karşılamak için konut kredisi ve inşaat maliyeti düşüşü sağlanacak, bağımsız federe devlet statüsünde Kıbrıs, iyi komşuluk ve dostluk hedefli dış politika,ABD kongresinin Türkiye’ye hasmane tavrının verdiği zararlar, Milli harp sanayi. (devam edecek)