ASGARİ ÜCRETE YÖNELİK GELİR VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI

(Vergi Müfettişleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Cihad DEMET)

Soru-1:Asgari Ücrete Getirilen Vergi İstisnasının Kapsamı Nedir?

Cevap-1:2022 yılında geçerli olmak üzere uygulanacak asgari ücretin işçinin eline geçecek net kısmı 4.253,40 TL olarak belirlenmiş olup işçi SGK primleri de dahil edildiğinde aylık brüt asgari ücret tutarı 5.004,00 TL olacaktır. Asgari ücretli çalışanların vergi istisnası öncesi durumda ödemeleri gereken gelir vergisi ve damga vergisi kaldırıldığı için yeni yılda aylık cebine girecek ücret 4.253,40 TL olacaktır

Soru-2:Gelir Vergisi ve Damga Vergisi İstisnasından Sadece Asgari Ücretli Çalışanlar Mı Faydalanacak?

Cevap-2:Hayır. Bu düzenleme asgari ücret tutarı kadar olan ücretin tüm çalışanlar için gelir vergisi ve damga vergisi istisnasından yararlanmasını sağlamaktadır. Asgari ücretli bir çalışan gelir vergisi ve damga vergisi ödemeyecek iken, asgari ücretin üzerinde bir ücret ile çalışan bir işçinin ya da memurun öncelikle ücreti üzerinden ödemesi gereken gelir vergisi hesaplanacak. Bulunan bu vergiden ise asgari ücrete isabet eden gelir vergisi düşülecek ve çalışan aradaki fark üzerinden vergilendirilecektir. Örneğin 7.500,00 TL ücreti olan bir memur ya da işçinin 2022 yılı Ocak ayında ödemesi gereken gelir vergisi “asgari geçim indirimi uygulaması kaldırıldığı için” 1.125,00 TL olacak idi. Getirilen gelir vergisi istisnası sebebiyle asgari ücrete isabet eden 638,01 TL gelir vergisi istisnasından faydalanması sonucu ödeyeceği gelir vergisi 486,99 TL’ye düşecektir.

Soru-3:Asgari Geçim İndiriminden Bahsettiniz. Nedir Bu Asgari Geçim İndirimi?

Cevap-3:Asgari geçim indirimi, memurlar ve işçiler de dahil ücretli olarak çalışanların medeni durumları ile çocuk sayıları göz önünde tutularak ücretleri üzerinden ödemeleri gereken gelir vergisinin bir kısmını iade almalarına yarayan bir kanuni düzenlemedir. Bekar ya da evli olup eşi çalışan bir çalışan ile evli olup eşi çalışmayan ya da bir çocuğu olan ile daha fazla çocuk sahibi olan çalışanlar, aynı ücreti alsalar bile şahsi durumlarındaki farklılık sebebiyle iade alacakları gelir vergisi farklı olacağından ödemeleri gereken gelir vergisi de farklı olmaktadır. Fakat getirilen asgari ücret tutarı kadar gelir vergisi istisnası ile birlikte artık asgari geçim indirimi müessesesi de kaldırılmaktadır.

Soru-4:Asgari Geçim İndirimi Müessesesi ile Gelir Vergisi İadesi Alma Hakkının Kaldırılıp Yerine Gelir Vergisi İstisnası Düzenlemesi Getirilmesinin Çalışanların Ücretlerindeki Etkisi Nasıl Olacak?

Cevap-4:En basit haliyle şöyle izah edeyim. Çalışanların şahsi ve medeni durumlarını dikkate alan asgari geçim indirimi müessesesi kaldırılıyor ve yerine her çalışana eşit uygulanacak gelir vergisi istisnası getiriliyor. Şöyle ki; zaten uygulanmakta olan vergisel bir avantaj, yerini bir başka vergisel avantaja bırakıyor. Bunun da net yansımasını; önceki uygulama olan asgari geçim indiriminden sağlanan avantaj ile yeni getirilen gelir vergisi istisnası ile sağlanacak avantaj arasındaki pozitif fark ile görebiliriz. Çalışanların elde edeceği net avantajdan tutar olarak bahsedecek olursak; bekar olan veya evli olup eşi çalışan bir ücretlinin; asgari geçim indirimi kaldırılıp yerine asgari ücret tutarı kadar getirilecek gelir vergisi ve damga vergisi istisnası getirilmesi sebebiyle elde edeceği net avantaj 300,69 TL olacaktır. Evli ve eşi çalışmayan bir çalışan; 225,63 TL, evli olup eşi çalışmayan ve bir çocuğu olan çalışan 169,34 TL, iki çocuğu varsa 113,04 TL, üç çocuğu varsa da 37,98 TL net avantaj elde edecektir.