BİNALARIN YIKILMA NEDENİ 

İşin uzmanı inşaat mühendisinden binaların yıkılma nedenleri.

-Proje hataları,

-Zemin etüt hataları,

-Malzeme ve malzeme koruma hataları,

-Usta hataları,

-Uygulama ve kontrol hataları,

-Kat malikleri hataları,

-Müteahhit hataları.

KONU BAŞLIKLARININ AYRINTILARI

-Proje hataları.

Bina yaptırmak isteyenler ilk önce mimara gelir ve nasıl bir proje istediğini söyler. Mimar isteğe göre projenin mimarisini çizerek statiğini yapmak üzere projeyi inşaat mühendisine gönderir. Mimar genellikle estetiğe dikkat eder, statik pek dikkate alınmaz. Bu, bir yanlıştır. Bu durum statik projeyi yapan inşaat mühendisini zorlar. İnşaat mühendisi mimarın isteği üzerine kendisine gelen projede sınırları zorlar. Bir de mühendisin deprem kat yüksekliği, bina sınıfı, çelik sınıfı, kat sayısı, , aks aralıkları, aksların yerinin doğru tespit edilmesi, tam bir çerçeve esasının oluşturulması gibi parametrelerden birinin yanlış seçilmesi projesi hatasıdır. Aynı şekilde kışı kolan, topal kolon, narin kolon, kolonların kılıçlama yapılmaması vs. gibi konular proje hatalarıdır. Tüm bunlar mühendislik ve proje hatasıdır.

-Zemin hataları.

Zemin etüdü yapan mühendislerin gerek sondaj derinliğini gerek sondaj sıklığını şartnamelere göre yapmayıp, zemin sınıfını yanlış teşhis etmeleridir. Bu zeminin taşıma gücünün yanlış teşhis edilmesi sonucunu doğurur ve inşaat mühendisinin temel tipini yanlış seçmesine sebep olur. Zemin sıvılaşması olan bölgelerde bu konu daha büyük bir tehlike doğurur.

-Malzeme hataları.

Bazı demir çelik mamullerinin TSE şartlarını karşılamaması durumudur. Örneğin 420 kg/cm2 dayanımı olması gereken S420 çeliğinin bu dayanımı vermemesi veya 20 mm çapa sahip olması gereken 20’lik demirin 19.5 mm olması gibi. Çimentonun ise dayanımının etiket değerinin altında olması, dayanımı zayıflatmaktadır.

-Usta hataları.

Demir ustalarının ve kalıp ustalarının yapabilecekleri hatalardır. Demir ustalarının hatası genellikle demir bindirme boyları ve kanca boylarının eksik yapılması, kanca açılarının yeterli olmaması, etriye, düz demir, pilye aralıklarının projede ve TS500’de belirlendiği şekilde yapılmamasıdır.

Kalıp ustalarının hatası ise tabliyenin, kiriş ve kolonların kalıp ebatlarının eksik yapılması şakülünde  yapılmaması, eğimli yapılması, beton dökülmesi öncesinde kalıp içerisine tahta, kağıt, briket ve veya tuğla parçalarının düşmesi ile kolon ve kirişlerin boyutlarının küçülmesi şeklinde olur. Bu durumun gözden kaçırılması gerekir.

--Uygulama hataları.

Beton dökümü sonunda vibratör kullanılmaması ve betonun kalıba iyi yerleşmemesi, beton dökümü sonrası kalıbın bir kısmının veya tamamının eğilmesi, sehim yapması cm. mesabesinde çökme yapmasıdır. Ayrıca çok önemli olan diğer bir konu betonun 28 gün boyunca yeteri derecede kür yapılmamasıdır. Kür yapılmayan beton teknik tabir ile beton yanmasına maruz kalır. Bu durum beton dayanımını yüzde 20’lere kadar düşürebilir.

-Kat malikleri hatası.

Bir statik proje yapılırken o binanın kullanım amacına göre yük tespiti yapılır.  Konut olarak projelendirilen bir yeri siz depo olarak kullanırsanız ekstra yükten dolayı kolonlar veya kirişler taşımayabilir veya kat maliklerinin döşemelerde herhangi bir sebeple yapacağı tadilat veya akıntı yönünün değiştirilmesi gibi sebeplere bağlı olarak yeniden şap atılması, kum zemin oluşturulması veya çatı üstüne veya altına projede olmayan su depolarının yapılması döşemeye ve binaya ekstra yük getireceğinden deprem salınımları ile binanın yıkılmasına sebebiyet verebilir. Örneğin 30 dairelik bir binanın çatısına  proje dışı 30 tane bir tonluk güneş enerjisi koymak çatıda 15 tonluk iki tanker kamyonun olması anlamına gelmektedir. Ayrıca tesisat geçirmek için veya yer açmak için kolon ve kirişlerin kısmen veya tamamen kesilmesi en büyük hatalardandır.

-Müteahhit hataları.

Bu en bilinen ve yaygın hatalardandır. Müteahhitin   daha fazla kar yapabilmek adına beton sınıfına veya çelik sınıfına projede belirtilenden daha düşük kalitede malzemeyi kullanması veya az kullanması şeklinde olmaktadır.

Değerli okurlar, binaların neden yıkıldığını uzman görüşünden özetleyerek yazdık. Görüldüğü üzere binaların dayanıksızlığında/ yıkılmasında ilgili her kesimin, paydaşın yanlış ve kusurları var. Esas kusurlu ve sorumlu taraf gene de, kamu iradesi. En başta belediyeler ve diğer ilgili kurumlar.