ÇOCUKLARIMIZ TAKDİR EDİLMEKTEN KEYİF ALIR

Yetişkinler de çocuklar da olumlu bir davranış sergiledikten sonra bunun karşısındaki kişi tarafından fark edilmesinin ve buna önem verilmesini beklerler.

Çocukların olumlu davranışları kendi başına göstereceği ve ana babaların desteği olmadan olumlu davranışlarını devam ettirebileceği sanılabilir. Ancak araştırma sonuçlarına göre, çocuğun olumlu davranışına ana baba ilgi göstermediği ve bunu takdir etmediği zaman bu davranışlar azalmakta  ve olumsuz davranışlar artış göstermektedir.

Çocuğun en önemli ihtiyaçlarından biri sizin onunla ilgilenmeniz, vakit geçirmeniz ve sizin tarafınızdan takdir edilmesidir. Eğer çocuk yeteri kadar kendisi ile ilgilenilmez ve yaptığı davranışlar takdir edilmezse, bu ihtiyaçlarını karşılamak için, şımarma, vurma gibi olumsuz davranışlar gösterebilir.

Hiçbir davranış tümüyle aynı anda kazanılmaz. Eğer çocuğunuzdan odasını toplamasını ve eşyalarını düzgün bir şekilde yerleştirmesini bekliyorsanız, çocuğunuzun bu davranışı hemen kazanması mümkün olmayabilir. Ancak siz çocuğunuzun bu yöndeki davranışlarını takdir ederseniz, çocuğunuz bu davranışı zamanla daha iyi hale getirecektir.

Bazı ana babalar çocukla ilgilenmek ve onu takdir etmek için olumlu bir davranış gösterene kadar beklemektedir. Çocuğun olumlu davranışı sizin için çok küçük bile olsa bu davranışların fark edilmesi önemlidir. Bazen de ana baba olarak çocuğumuzu yönlendirmemiz gerekir. Eğer önce kendimizi değiştirir ve çocukla sıcak bir ilişki kurarsak ve onu yönlendirirsek, çocuğumuz da olumlu davranışlar gösterir.

Biz genelde takdir etmediğimiz ve takdir edilmediğimiz için çocuğumuzu takdir etmek zor olabilir. Ayrıca kendini takdir edemeyen çocuğunu da takdir etmekte zorlanır. İyi bir iş yaptığınızda kendinizi takdir edin. Davranışı açık bir şekilde tanımlayın: “Aferin sana iyi çocuk oldun.” Yerine “Ödevlerini hiç sızlanmadan kendin yaptın. Aferin sana, çok memnun oldum.”diyerek olumlu davranışı açıkça belirtin. Davranışın mükemmel olmasını beklemeyin, sonucu değil çabayı takdir edin. Çocuğunuzu takdir ederken beden dilinizle memnuniyetinizi belli edin. “Odanı toplamaya çalışman beni çok mutlu etti. Harika bir iş başarmışsın.”

 “aferin, aslan oğlum, güzel kızım…”

Ancak takdir ederken daha çok davranışı betimleyen ifadeler kullanılması daha çok etkili olabilir:

Odandaki eşyaları düzenlemen çok hoşuma gitti.

Ödevlerini ne kadar da güzel ve özenli yapmışsın. Tebrik ediyorum.

 Yemeğini hiç söylemeden bitirmen harika!

Oyuncaklarını kardeşinle paylaştığın için seninle gurur duyuyorum.

Kendinle gurur duymalısın, bana alışverişte çok yardımcı oldun.

Çocuğunuza yeni bir davranış veya zor bir davranış kazandırmak istediğinizde takdir etmenin ötesinde onun motivasyonunu arttırmak için daha somut ödüller vermeniz gerekebilir. Zaten gösterdiği bir davranışı daha çok göstermesini istiyorsanız manevi ödüller etkilidir. Yeni veya zor olan bir davranışı göstermesini istiyorsanız maddi ödüller etkilidir. En etkili olanı ikisinin birlikte kullanılmasıdır.