DEPREM SONRASI PSİKOLOJİK YARDIM

Oldukça zor ve derinden etkileyen bir üzüntü içindeyiz. Beraber atlatacağız desteklerimizle, yardımlaşarak, el ele..

İl sağlık müdürlüğü bünyesinde geçen hafta oldukça yoğun bir tempo içinde çalışmalarımıza başladık, deprem bölgesindeki sevgi evlerinde kalan çocuklarımız ve depremden etkilenen ailelerimizin nakledildiği yurtlara ziyaretlerde bulunduk. İlk temas ilk görüşme o kadar önemli ki, dikkat etmemiz gereken en önemli nokta nasıl bir iletişim kurmamız gerektiği. Bu kadar hassas ve zor bir süreç geçirirken, kişilere destek olmak isterken travmayı körüklememek adına iletişim kurarken dikkat etmemiz gereken noktalar var. Bugün sizlere depremden etkilenen kişilere karşı olması gereken yaklaşımlardan bahsetmek istiyorum.

 İzin vermeliyiz anormal durumlar karşısında normal tepki vermelerine.

Travmaya maruz kalmış kişilerin duygusal olarak çok zor ve yoğun duygular yaşadığını ve sinir sistemlerinin uyarılmış olduğunu unutmayınız. Güvene, kontrol duygusuna ihtiyaçları oldukça fazladır. Üzüntü, acı, öfke, huzursuzluk gibi karışık ve yoğun düşünceler yaşamaları anormal durumlara verilen normal tepkilerdir.

SAKIN BUNLARI YAPMAYIN

- Kişileri öykülerini anlatmaya, hele kişisel detaylara girmeye zorlamayın (sükûneti azaltır)

- ‘Her şey iyi olacak’ ‘En azından sen hayattasın’  bu tür cümleler kurmayın. (öz yeterliliği azaltır)

- Kişilerin neler hissedeceği hakkında diktelerde bulunmayın.

- Tutamayacağınız sözler vermeyin.

- Kişilerin ihtiyaç duyduğu hizmetleri onların yanında eleştirmeyin! (umudu azaltır)

TESELLİ ETMEYE ÇALIŞIRKEN DİKKAT!

Ne hissetmesi gerektiğini söylemeyin. ‘sakin ol, beterin beteri var buna şükret, ya onu da kaybetseydin’ gibi yorumlarda asla bulunmayın. Yapabiliyorsanız ihtiyaç duyduğu bir şey olup olmadığını sorun, bununla ilgili yetkililerden bilgi alıp mutlaka geribildirim yapın. Tutulamayacak sözler vermeyin.

Depremden kurtulan kişiler kendileri anlatmaya hazır hissettikleri zaman dinlemeliyiz. Sorgulamadan, yargılamadan en önemlisi ise o anı anlatması için ısrar etmeden kendisi anlatmak istediğinde dinlemeliyiz.

Afet mağdurlarının uzun süreçte depresyon veya travma sonrası stres bozukluğu yaşayabilmelerini göz önünde bulundurmalıyız ve yaklaşımlarımızı bu çerçevede düzenlemeliyiz.

‘her şey düzelecek’ ‘hala hayattasın’ gibi basit güvencelerde bulunmayın. Bu cümleler deprem travmasını yaşamış kişide güvensiz ve samimiyetsiz gelerek öfke geliştirebilir. Kuracağımız her türlü iyi niyet cümlelerinin varabileceği anlamları iyi analiz ederek aktarmalıyız.

Yaşadıklarını anlatması için detaylı bilgi edinmeye uğraşmayın!

‘Deprem anı nasıl oldu?! Neler yaptın o anda? Eviniz yıkıldı mı? Nasıldı yıkılma anı vs… bu tür sorular sadece travma sonrası körüklemeden öteye geçmez. Kişi kendisi anlatmaya başlamadıkça sorulmamalı. Evet hepimizin yüreği yandı ülkemizde gerçekleşen deprem felaketi hepimizi üzdü her birimiz elimizden geldiğinin fazlasıyla destek olmaya hazırız. Ama doğal afetlerden sonra gelişen travmalarda ihtiyacımız olan tek şey zaman… Kişinin üzerine giderek konuşmaya zorlayarak değil.. En önemlisi seni anlıyorum demek kadar yanlış bir cümle yoktur travma geçiren kişilere karşı… onlara zaman tanıyın ilk etapta destek amaçlı kurduğumuz konuşmaya çalıştığımız her cümle kişiyi daha derinden etkileyebilir.

Unutmayınız yaşadıkları korku, üzüntü , öfke ve ya da tepkisizlik, şok hali tüm bu psikolojik tepkiler anormal durumlar karşısında verilen normal tepkilerdir.

Yaralarımızı zamanla el ele saracağız!