DÜNDEN BUGÜNE DİNLER VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 2

HİNDUİZM

Hinduizm, adından da anlaşılacağı gibi Hindistan ve çevresinde yaygındır. Hinduizm mistik bir dindir. Bilinen en eski dindir.

Ne zaman ve kim tarafından kurulduğu hakkında yeterli bir bilgi yoktur. Hindu (Hinduizm dinine inanan) yolunu, sevgi, şiddetten kaçınma, iyi davranışlar ve doğruluk yasası tanımlar.

Bütün karmalar temizlenene, Tanrı fark edilene kadar her varlık yeniden bedenlenir(Reenkarnasyon).

Hinduizm’e göre insanın yaşamlarında başlarına gelen kötülükler ve felaketlerin Tanrı ile ilgisi yoktur, Tanrı asla hiçbir şekilde kötülüğe ve felakete neden olmaz.

Tanrı, fizik yasalarını ve doğa kanunlarını yaratması gibi, karma yasasını da var etmiştir, böylece kişi, kaderini kendisi yazmaktadır ancak “Sevgi” olan Tanrı, eğer derin bir şekilde istenirse insanların karmalarına iyi etkiye neden olacak bir biçimde müdahale edebilir.

Hinduizm’de Budizm’den farklı olarak peygamber inancı vardır. Ancak buradaki peygamber ile Ortadoğu peygamberleri arasında bir fark vardır. Ortadoğu dinlerinde peygamber Tanrı tarafından seçilir. Hinduizm’de ise bu olgu kazanılır. Birçok defa reenkarne olmuş ve karmasını temizlemiş olan olgun ruh vahiy yolu ile Tanrı ile iletişime geçebilir. Dinsel bayramlar, haç, kutsal ilahiler ve evlerde tapınak uygulanan geleneklerdendir.

Mezhepleri; Şavizim, Şaktizm, Vişnaizm, Smartizm'dir. Tanrı ve cehennem kavramları vardır. Lanetlenme kavramları da bulunmaktadır. Öldükten sonra günahkârların cehennemde kalacağına inanılır. Hinduizm, yaklaşık dünya nüfusunun %12'sini oluşturur.

BUDİZM

Hindistan’da ortaya çıkmıştır. Uzak Doğu’da yayılmıştır. 708 milyonluk nüfusuyla Budizm, hayattaki acı, ızdırap ve tatminsizliğin kaynaklarını açıklayan ve bunların giderilmesinin yollarını gösteren bir öğretiler topluluğudur

Farklı bakış açılarına göre din veya felsefe olduğu düşünülür.

Budizm’de öğretilerin ana çatısını, meditasyon gibi içe bakış yöntemleri, reenkarnasyon denilen doğum ölüm döngüsünün tekrarı ve karma denilen neden-sonuç zinciri gibi kavramlar oluşturmaktadır.

Budist metinlerindeki “uyanmış”, “farkında” olan kişiye Buddha denir. Budizm’in kurucusu Siddhartha Gautama Buddha, bir bilgedir. Fakat zamanla bu kişi tanrı olarak anılmaya başlamıştır. Bu inançta da Tenasüh (ruh göçü), karma öğretileri vardır. Budizm’in nihai hedefi insanı Nirvana’ya ulaştırmaktadır. Mezhepleri; Hinayana, Theravada,Mahayana,Vajrayana'dır.

Budizm’de her canlı sonsuz bir ölüm ve yeniden doğum döngüsü içinde, Altı alem denilen farklı yaşam formları arasında tekrar tekrar var olur.

SİHİZM

Genel olarak 16. ve 17. yüzyıllarda Kuzey Hindistan’da yaşamış olan on gurunun öğretilerini temel alan bir dindir. 1500’lü yıllar civarında ortaya çıkmıştır. Dünya’daki büyük dinlerden sayılan Sihizm’in 23 milyondan fazla inananı vardır.

Sihizm dinine inananlara Sih denir. Sihizm’in ana inancı “Tek Yaratıcının” olmasıdır.

Sihizm her yerde, her zaman var olan ve sonsuz özelliklere sahip tek bir Tanrı inancı üzerine kuruludur, bunu savunur. Sih Gurularının doğrudan Tanrı’dan ilahi mesaj aldığına inanılır. Sihler reenkarnasyona inanırlar.

Tüm yaratıkların, öldükten sonra farklı vücutlara geçen bir ruha sahip olduğuna inanılır. Bu ruh göçü bağımsızlığa, özgürlüğe ulaşılana kadar devam eder. Sih dini kurtuluşun tek yolu olarak görülmez; diğer dinlerden insanlar da kurtuluşa erebilirler.

Sih geleneğinde ölen kişilerin cesedinin yakılması geleneği yaygındır; fakat nadiren gömme vb. uygulamaları da görülmektedir.

5 kötülük ve 5 erdemleri vardır.

Kötülükler; ego, öfke, hırs, maddi bağımlılık, şehvet.

Erdemleri; memnuniyet, hayırseverlik, şefkat, olumlu tutum ve tevazu’dur.

BAHAİLİK

19. yüzyılda doğmuş, dünyanın hemen hemen tüm ülkelerinde inananı olan bir dindir. Dünya vatandaşlığı idealine sahip bir inanç olup dünyada 5 milyonun üzerinde mensubu vardır.

Bahai Tarihi, 1844’te Bab’ın (Seyyid Ali Muhammed) yeni bir çağın gelmekte olduğunu ve yeni bir Peygamber’in geleceğini ilan etmesiyle başlar. Bahailiğin kurucusu, lakabı Bahaullah olan Mirza Hüseyin Ali’dir.Kendisinin tüm Müslüman âleminin beklediği kişi olan “Kaim”, “Mehdi” olduğunu ilan eder.

Bu gelişmeler ve onun eski dini yapıya göre çok yenilikçi ve radikal fikirleri ortaya koyması yüzünden İran’da işkencelere ve baskılara maruz kalmış ve  Bab kurşuna dizilmiştir.

Bab’ın ölümünden sonra Babilere Mirza Hüseyin Ali (Bahaullah) liderlik etti. Bahailik’te dua, namaz ve oruç gibi yasalar vardır. Namaz, bireysel yapılan bir tapınmadır ve toplu namaz yoktur. 2-21 Mart tarihleri arasında Kutsal Sayı 19’dan oluşan 1 Bahai Ayı süresince oruç tutulur.

Dua, namaz, oruç bireyin kendi sorumluğundadır; temel amacı yaşamı konusunda onu meditasyona yöneltmek, karakterini düzeltmesinde yol göstermektir.

Bahailik, dünyada birçok ülkede resmi din olarak tanınmakla birlikte bazı yerlerde bu söz konusu değildir. Özellikle halen İran’da bulunan Bahailer kamu hizmeti ve üniversite öğreniminden yoksun bırakılmaktadırlar.