ENDOMETRİUM CA (RAHİM İÇİ KANSERİ)

Endometrium kanseri kadınlarda en sık görülen jinekolojik kanserdir. Özellikle yaşlı ve postmenopozal kadınların hastalığıdır. Vakaların %70’i 45-74 yaş arasındadır. Hastalığı saptamada etkin bir tarama testi olmamasına rağmen erken belirti vermesi nedeniyle  %75’i başlangıç evrelerinde yakalanır. Menopozdan sonra oluşan bir vajinal kanama ya da lekelenme nedeniyle doktora başvurmak kanserin henüz erken evredeyken saptanmasını sağlayabilir. 5 yıllık yaşam şansı tüm evreler için ortalama %84 civarındadır.

Rahim kanseri (endometrium kanseri) denildiğinde rahim iç tabakasını oluşturan endometriumdan kaynaklanan kanserler anlaşılır.

Risk Faktörleri:

• 60 yaş üstünde olmak,                                                                                                                                        • Şişmanlık (obesite)                                                                                                                                               • Progesteron içermeyen, sadece estrogenleri içeren hormon ilaçlarının uzun süre kullanımı,                                          • Adet kanamalarının küçük yaşlarda başlayıp ileri yaşlarda menopoza girilmesi,                                            • Hiç doğum yapmamak ya da kısırlık öyküsü,                                                                                                  • Kendisinde veya ailesinde kalın barsak kanseri veya endometrium kanseri öyküsünün varlığı                        • Meme yadaover kanseri öyküsü                                                                                                                        • Over hastalıkları                                                                                                                                                  • Tamoksifen (meme kanseri tedavisinde kullanılan bir hormon ilacı) kullanımı,                                          • Diyabet (şeker hastalığı),                                                                                                                                        • Hayvansal yağdan zengin beslenme,                                                                                                                          • Hipertansiyon (tansiyon yüksekliği),                                                                                                                              • Östrojen replasman tedavisi                                                                                                                             

Endometrial kanser riskini azaltan faktörler:

• Uzun süre doğum kontrol hapı kullanılması riski azaltır, bu koruma ilacın bırakılmasından sonra da 10 yıl devam eder.                                                                                                                                                  • Menopoz sonrası vajinal kanama endometrium kanserinin en erken bulgusudur, vakit kaybetmeden kontrol edilmeli                                                                                                                                                             • Endometrialhiperplazi olgularının bazı tipleri (Atipili Kompleks Hiperplazi) tedavi edilmediği taktirde kansere dönüşme eğilimindendir. Bu durumda rahimin cerrahi olarak çıkarılması bunu önleyebilir.                                                                                                                                                                • HerediterNonpolipozis Kolon Kanser’li yada bu yönden artmış risk varsa 35 yaşından itibaren her yıl endometrialbiopsi ya da çocuk istemini tamamlamışsa rahmin alınması önerilebilir                                             

• Meme kanseri tedavisinde kullanılan Tamoksifenendometrium kanseri riskini arttırdığından hastaların bu konuda bilinçlendirilmeleri ve rutin jinekolojik muayenelerini aksatmamaları sağlanmalıdır.

• Sağlıklı kiloda olmak, dengeli beslenme, var olan diabet ve yüksek tansiyonun kontrol altına alınması

Hiçbir şikayeti olmayan ya da kanser için ailesel risk taşımayan kadınlara rahim kanserini saptamak için önerilecek bir tarama testi yoktur. Fakat endometrium kanseri olan çoğu kadında erken belirtiler vardır. Bu belirtiler:

• İdrar yaparken yanma, cinsel ilişki sırasında ağrı,                                                                                                 • Pelvik bölgede ağrı veya kitle

Endometrial kanser tanısında transvajinalultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), magnetik rezonans görüntüleme (MRG) ve pozisyon emisyon tomografisi (PET) gibi görüntüleme yöntemleri de gerektiğinde uygulanabilir.Endometrium kanserlerinin %75-80’i Endometrioidadenokarsinomdur. Diğer tipler artmış nüks veya uzak metastaz riski taşır. Adenosquamozkarsinom (%6.9), serozpapillerkarsinom (%10 dan az) , clearcellkarsinom (%5.7), smallcellca (%1) tipinde prognoz  kötüdür. Meme karsinomuuterusa en sık metastaz yapan ekstragenital tümördür. Mide tümörü, malignmelanom, akciger tümörü, kolon tümörü, pankreas tümörü ve böbrek tümörü de gittikçe azalan sıklıkla uterusa metastaz yapabilir.

Endometrium kanserinin tedavisine karar verirken kanserin tipi, derecesi, evresi, hastanın genel sağlık durumu ve kişisel tercihleri göz önüne alınır. Endometrium kanserinde cerrahinin amacı kanserli dokuyu vücuttan mümkün olduğunca çıkartmaktır. Bu nedenle rahimin total çıkarılması (histerektomi) temel prensiptir.Patolojisonuclarına göre postoperatif dönemde tedaviye radyoterapi ve/veya kemoterapi eklenmesi planlanır.

Endometrial kanser tedavisinden sonraki ilk yıl genellikle 3 ayda bir, sonraki 2 yıl 6 ayda bir kontrol önerilir.