ENGELLİLERE YÖNELİK VERGİSEL TEŞVİKLER (2)

Engelli bireylere yönelik vergi mevzuatımızda yer alan teşvik mekanizmalarına devam ettiğimiz köşe yazımızın ikinci bölümünde; günlük kullanıma ve trafik akışına en ideal olan ve engelli bireylerce de en çok tercih edilen taşıt türlerinden binek otomobil, arazi taşıtı, jeep vb. araçların Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ödenmeksizin satın alınması konusunu ele alacağız. Özel Tüketim Vergisi, 2002 tarihinde vergi mevzuatımıza girmiş bir vergidir. ÖTV Kanununda dört liste halinde kapsama alınan mallara; benzin, motorin, gazlı içecekler, tütün mamulleri, beyaz eşyalar, kürkler ve motorlu taşıtları örnek verebiliriz. Engelli bireylerce ÖTV ödenmeksizin satın alınacak mallar ise ÖTV Kanununun II sayılı listesinde yer alan motorlu taşıtları kapsamaktadır. Bununla birlikte ilgili vergi teşvikinden faydalanabilmek için çeşitli şartların da sağlanması gerekmektedir. Şimdi sırasıyla ilgili teşvikin kapsamını, şartlarını ve özellikli durumlarını inceleyelim. ÖTV Teşvikinin Kapsamı Nedir? Malul ve engelli bireyler tarafından “beş yılda bir defaya mahsus” olmak üzere; ÖTV Kanununun II sayılı listesindeki kayıt ve tescile tabi malların ilk iktisabı (edinimi) ÖTV’den istisnadır. Belirttiğimiz listedeki mallardan günümüzde en çok tercih edilenleri ise; 87.03 tarife pozisyonunda yer alan “binek otomobil, arazi taşıtı, jeep, panelvan, pick-up, ATV, steyşın vagon vb.” taşıtlar olup belirtilen bu taşıtların motor silindir hacimlerinin ÖTV teşviki açısından bir önemi bulunmamaktadır. 2021 yılından itibaren geçerli olmak üzere uygulama alanı bulan ve ÖTV teşvikinin en önemli şartını oluşturan husus ise alınacak bu taşıtların satış fiyatlarına getirilen üst sınırdır. Şöyle ki; 2021 yılından itibaren, engelli bireylerce satın alınacak binek otomobil, arazi taşıtı, jeep, panelvan, pick-up, ATV, steyşın vagon vb. taşıtların ÖTV ve diğer tüm vergiler dahil satış fiyatının 330.800,00 TL’nin altında olması gerekmektedir. Belirttiğimiz bu taşıtların vergiler dahil satış fiyatının bu tutarı aşması halinde ÖTV teşvikinden yararlanılması mümkün değildir. ÖTV Teşvikinde Engellilik Oranının Önemi Nedir? Taşıt sahibi olmak isteyen engelli bireylere cazip bir fiyat avantajı oluşturan ÖTV teşvikinin önemli bir şartı ise engellilik oranıdır. Engelli bireylerin, %90 ve üzerinde engellilik oranına sahip olmaları ile %90’ın altında engellik oranına sahip olmaları hususu kendi içinde farklı şartların sağlanmasını gerektirmektedir. Engellilik oranlarına göre farklılık arz eden bu şartları ikili bir ayrım yaparak inceleyelim. · Engellilik Oranının %90 ve Üzerinde Olması Durumu: Engellilik oranı %90 ve üzerinde olan engelli sağlık kurulu raporunu haiz engelli bireylerin belirtilen taşıt alımları sebebiyle ÖTV teşvikinden faydalanabilmesi için, ilgili taşıtların engellilik durumlarına uygun hale getirilmesi ve özel tertibatlara sahip olması gerekmemektedir. Ayrıca, iktisap edilecek taşıtın bizzat engelli bireyler tarafından kullanılması da şart değildir. · Engellilik Oranının %90’ın Altında Olması Durumu: Engellilik oranı %90’ın altında olan engelli sağlık kurulu raporunu haiz engelli bireylerin belirtilen taşıt alımları sebebiyle ÖTV teşvikinden faydalanabilmesi için, ilgili taşıtların engellilik durumlarına uygun hale getirilmesi ve özel tertibatlara sahip olması gerekmektedir. Ayrıca, durumlarına uygun hale getirilmiş olan bu taşıtların da bizzat engelli bireylerce kullanılması şarttır. ÖTV Teşvik Uygulaması Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir? Engellilik oranı önemli olmaksızın, engelli bireyler tarafından teşvik kapsamında ÖTV’si ödenmeden ilk iktisabı gerçekleştirilen taşıtların, beş yıl geçmeden satışı veya devri halinde; daha önce ödenmeyen ÖTV’nin, satış veya devir öncesinde mutlaka ödenmesi gerekmektedir. Peki, engelli bir birey ÖTV ödemeden teşvik kapsamında bir otomobil almış olsun ve bu otomobili de daha yeni bir modelini almak amacıyla üç yıl sonra satmak istesin. İlgili otomobilin ilk edinildiği tarihten itibaren beş yıllık süre geçmediği için sahibi olduğu otomobili satabilmesi için öncesinde ödemediği ÖTV’yi ödemesi gerekecektir. Diyelim ki ödedi. İstediği daha yeni model bir aracı satın alırken tekrardan ÖTV teşvikinden yararlanabilecek midir? Derseniz, bu mümkün değildir. Engelli bireyler tarafından -gerekli şartların sağlanması halinde- belirttiğimiz vergisel kolaylıktan, beş yıl içinde sadece bir kez faydalanılabilmektedir. Hal böyleyken, ÖTV’si ödenmeden satın alınan taşıtların satın alınma tarihinden itibaren beş yıl geçmeden ÖTV’si ödenmek suretiyle satılması veya devredilmesi halinde; engelli bireylerce ÖTV ödenmeksizin yeniden taşıt alınabilmesi için beş yıllık sürenin bitimi beklenmelidir. Beş yıllık süre dolduğunda ise yeniden ÖTV’siz taşıt alınması, diğer şartların da sağlanması halinde mümkündür. Bir diğer önemli konuya da değinip köşe yazımızı sonlandıralım. Engelli bireylerce ÖTV ödenmeksizin iktisap edilen taşıtın satın alınma tarihinden itibaren beş yıl geçmesi durumunda; ÖTV ödenmeksizin tekrardan taşıt alınması mümkündür. Beş yıl geçtikten sonra ÖTV ödenmeksizin tekrardan taşıt alınabilmesi için ilk alınan taşıtın satılması veya devredilmesi gerekmemektedir. Selamlar…