ERKEK VE KADINDA İNFERTİLİTE (KISIRLIK) NEDENLERİ (2)

KADINDA İNFERTİLİTE (KISIRLIK) NEDENLERİ:

Kısırlıkta bir veya birden çok neden olabilir. Hastaların bir kısmında ise nedeni bulunamaz. Kadında kısırlığın en başta gelen nedeni yumurtlama problemleridir. Yani adet dönemi yoktur, seyrektir veya düzensizdir. Eğer yumurtanın oluşması için gereken hormonlar doğuştan eksikse, ergenlik döneminden itibaren adet kanaması oluşmaz.

Adet kanamasının düzensiz ve seyrek olmasına neden olan diğer bir durum ise polikistik over sendromudur. Bu hastalığa sahip kişilerde yumurta sayısı fazladır. Bunlar erkeklik hormonu salgılar ve yumurta normal bir şekilde oluşamaz. Hormon bozukluğu yüzünden sivilce oluşumu bu kişilerde sık görülür. Diğer bir neden ise prolaktin hormonunun aşırı salgılanmasıdır. Bu, tedavi edilebilir bir durumdur.

Eğer tüpler hasar görmüş ya da tıkalı ise döllenme olmaz ve gebelik oluşmaz. Çünkü erkeğin spermleri ve kadının yumurtası birleşemez. Bu durumun nedenlerinin başında cinsel yolla bulaşan hastalıklar gelir. Rahim ağzında mukus salgılanır. Sperm bu mukus sayesinde ilerler. Bu salgı bozulursa veya rahim ağzında yapısal bir hasar söz konusu ise kısırlık ortaya çıkabilir.

Ayrıca rahim iç bölgesini örten endometrium rahim dışında meydana gelirse endometriozis meydana gelir. Bu hastalığı olan kişilerin yarısı çocuk sahibi olabilmek için tedavi edilebilir. Kısırlık nedeniyle doktora başvuran kadınların bir kısmında endometriozis vardır. Endometrıozıs günümüzde kadındaki kısırlık sebepleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Verilen ilaçlar hastalığı ortadan kaldıramamıştır.

Ameliyatla alınması çoğu zaman çözüm olamamaktadır. Ameliyat yumurtalıktaki yumurta kaybını hızlandırmaktadır. Bu yüzden çok gerekli olduğu durumlarda ameliyat yapılmalıdır. Endometriozının en iyi tedavisi gebeliktir. Gebeliklerin çoğunda normal doğum veya sezeryan farketmez endımetrıosız iyileşmektedir. Ancak bu hatalığın kendisinin en önemli kısırlık sebebi olduğunu unutmamamız gereklidir.

Eğer ameliyat edilirse hemen 40 gün sonrasında tedavi başlanmalıdır. Ameliyat sonrası 6 ay gebelik şansının en yüksek olduğu dönemdir. Bu dönem iyi değerlendirilmelidir. Ameliyat sonrası hastaların bir kısmında yenilemeler olmaktadır. Bu oran 0 ile Parasındadır. Yenileyen bir endomrtıozıs   vakasında ikinci bir ameliyat daha zor ve komplıke olmaktadır.

Bazı kısırlık vakalarında ise neden bilinmemektedir. Bunlarda psikolojik faktörlerin rolü henüz kanıtlanamamıştır. Stresin gebe kalmada etkili olduğu düşünülmektedir.

Yaş bu konuda önemli bir faktördür. Kadınlarda 35 yaşından sonra hamile kalma ihtimali biraz düşer, 40 yaşından sonra ise oldukça azalır. Bu yaştan sonra düşük görülme ihtimali yüksektir. Diğer bir kısırlık nedeni ise vajinanın ve tüplerin iltihaplanması nedeniyle tüplerin tıkanmasıdır.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, pelvik inflamatuvar hastalık, enfeksiyonlar sonucu tüpler tıkanır. Bunlar arasında pelvik inflamatuvar hastalık çok önemlidir. Bu hastalık tekrar ettikçe kısır olma ihtimali artar. Koruyucu tedavi ve cinsel konularda bilinçlenmenin gerçekleşmesiyle önlenebilir. Çok eşlilik bu konuda bir risk faktörüdür.

Şişmanlık, sigara ve alkol tüketimi, bazı ilaçlar, vitamin eksikliği kısırlığın diğer nedenlerindendir. Yoğun egzersiz de bir risk faktörüdür. Türkiye’de eksersiz yapma oranı düşük olduğundan  bu madde Türkiye için çok geçerli değildir.

Radyaoterapı(ışın tedavisi)ve kemoterapi tedavısi görünenlerde hem kadın hem erkekte üreme hücreleri zarar görebilir.

Kısırlığın tanısı, nedenini bulmaya yöneliktir. Bunun saptanabilmesi için kadın ve erkeğin doktora birlikte başvurmasında fayda vardır. Öncelikle kadının hikayesi dinlenir. Herhangi bir hastalığının olup olmadığı öğrenilir. Sonra ultrason ve jinekolojik muayene yapılır. Herhangi bir sorun varsa saptanır. Hastadan istenen testlerle üreme organları, hormonlar, yumurtlama fazı değerlendirilir.