GÜLERYÜZ ? TATLI DİL

 Bağçe-i âlemi hoş-bû ile doldurdu o gülŞîve-i nâz ile bülbülleri soldurdu o gülGüle geldi gülerek gülleri güldürdü o gülGül güler miydi güle, gelmese gülzâre o gül Cenâb-ı Allah az gülmeyi,( ) ama güler yüzlü olmayı tav¬siye ediyor. Pey¬gamber efendimiz de; “Güler yüz sada¬kadır”( ) bu¬yurmasına ve kendisi dâima mütebbessim bir çehre ile durmasına rağmen, kahkahayla katıla katıla gülmez ve in¬sanları bu hususta dikkatli olmaya çağırırdı. O sadece  te¬bessüm ederdi. Azı dişleri görününceye kadar hayatında bir kaç defa güldüğü rivayet edilir. Bu hususta Hz. Peygamber(s.a.v.) şöyle buyurmaktadır: “Çok gülmeyin. Çünkü çok gülmek kalbi öldü¬rür.”( )Bugün yapılan ilmî incelemeler çok gülmenin değil, çok ağlamanın insanı deşarj ettiğini, stres ve sıkıntılarını azalttı¬ğını ispatlamaktadır.( ) Hatta kadınla¬rın erkekler¬den daha uzun ömürlü olmalarını, erkeklerden daha fazla ağlamalarına bağlayanlar vardır.( ) Fransız Psikiyatrist Patrick Lemoine, ağlamanın depres¬yona iyi gel¬diğini söylemektedir. “Göz Yaşlarının Cinsiyeti” adlı kita¬bında ağlamanın bir çeşit iletişim ve gevşeme yolu olduğunu belirtir ve “erkekler ağlamayı becerebilse şiddet kullanma ve alkolizme yönelmeden vazgeçerler, ağlama on¬ları gevşetir, stres ve sıkıntılarını azaltır”( ) diyor.“İslâm az gülmeyi, ama güler yüzlü olmayı emreder” cümlesini tekrar edelim. Katıla katıla, kasıla kasıla gülme de¬ğil de edep ve terbiye sınırları içindeki gülüşle¬rin de kadr ü kıymetine paha yetmeyeceğini şairler haber veri¬yor: Erbabı bilir, ehline candır gülüşünBir başka ufuk, başka cihandır gülüşünBir lahzası bin mülk-ü Süleyman’a benzerEy sevgili esrar-ı nihândır gülüşünVeysel ÖksüzHz. Mevlânâ’nın şu sözü de ne kadar içten ve derûnî: “Bulursanız insan¬lara gül verin, bulamazsanız gülüverin”Bir Arap atasözünde şöyle denir; “İnsanın misafirle¬rini güler yüzle kar¬şılaması, yedirdiği yemekten verdiği ziyafetten daha hayırlıdır, daha iyidir, daha hoştur”Onun için Cenâb-ı Allah(c.c.) Hz. Musa ve kardeşi Hz. Ha¬run’u Firavuna gön¬derirken; "O'na karşı yumu¬şak ve gü¬ler yüzlü ol, gönlünü incitme”( ) bu¬yurmuştur. Firavuna yapıla¬cak muamele, gösterilecek tavır bu olursa, Müslü¬man’ın Müslüman’a göstermesi gereken muameleyi biz takdir    ede¬lim. Sadrazamlıktan azledilip İzmir’e vali gönderilen Ka¬mil Paşa hiç gülme¬yen bir insanmış. Eşref onun için şöyle yaz¬mış:  “Payü marı, çeşmi mûru, nânı molla kesnedid, Lütfü nisvan, künhü Yezdan, ruhu insan kesnedidSaydığım şeylerde bazen emri mâkûs olsa da, Vali Paşa’yı fakat ömründe handan kesnedid!..”Yani: Yılanın ayağını, karıncanın gözünü, imamın ziyafe¬tini kimse görmemiş¬tir. Kadının lûtfunu, ulûhiyetin esrârını, insanın ruhunu kimse görmemiştir. Saydığım şeylerin bazılarını belki görenler olmuşturFakat Vali Paşa’yı gülerken, ömründe kimse görme¬miş¬tir.( ) Osmanlı devleti ispanya’ya Saffet Efendi diye bir zatı elçi göndermek is¬temiş ama bazıları demiş ki; “Sultanım Saffet efendinin yüzünde tik var, özel¬likle heyecanlandığı za¬manlar gözünü defalarca kırpar... İtimatnamesini sun¬mak üzere İspanya Kraliçesinin huzuruna çıktığında bu tik baş¬larda Kraliçe gülüverirse veya yanlış anlarsa diplomatik skandal olur” demişler bunun üzerine Fuat Paşa elçi olarak gönderilmiş.( )   Dipnotlar:1- Tevbe Sûresi, 82.2- Ahmet  b. Hanbel, Müsned, c. 3, s. 344, 360.3- İbrahim Canan, a.g.e, c.17, s. 612. 4- Adem Tatlı-Mehmet Dikmen “Merak Ettiklerimiz”,Cihan Yay. İst. 1998, s, 361.  5- Tan Gazetesi, 02.09.1983.   6- Milliyet Gazetesi, 18.10.2002.  7- Taha Sûresi, 44.8- Hilmi Yücebaş “Şâir Eşref Bütün Şiirler ve Hatıraları”, İst. 1978, s. 207. 9- La Baronne Durand De Fontmagne, a. g. e. s. 46.