MEYDANLAR VE MİTNGLER

Nalçacı Caddesinde yürürken, caddenin hemen girişinde iki yönlü yolun trafiğe kapatılarak siyasi mitinglerin yapıldığını hatırladım.

1983 seçimleri öncesinde ANAP lideri Turgut Özal Konya’daki ilk mitingini Nalçacı caddesinin girişinde yapmıştı. Özal,  o mitingde benim  1-2 bin kişi kadar olduğunu tahmin kalabalık karşısında kıytırık bir kürsüden halka hitap etmişti. O yıllarda cadde de araç ve yaya trafiği bir hayli azdı.

Nalçacı Caddesinin girişinde başka mitinglerde yapıldı, o seçim döneminde. Fakat Konya’nın esas miting meydanları Mevlana Meydanı ile Valiliğin karşısındaki meydan ile Atatürk Kız Lisesi’nin önünde bulunan küçük meydandı. Sonraki yıllarda Vakıflar Bölge Müdürlüğünün önündeki meydan ile Kılıç Arslan Meydanı miting alanları olarak belirlendi.

Şehrin Miting Meydanlarından bahsederken, partilerin geçmişteki miting araçlarından bahsetmemek olmaz.

Liderler, ANAP’ın siyasi propagandacısı  Erkal Zenger’in “Seçim Otobüsü” icadına kadar, basit ve ilkel araçlar üzerinden halka hitap ederdi. O araç kimi zaman bir römorkun üstü, kimi zamanda bir kamyon kasasının üstü olurdu.  Zenger’le birlikte “Seçim Otobüsü” kullanılmaya başladı. Son yıllarda ise parti liderleri elektronik ses düzeni son derece gelişmiş  görselli ve görkemli maliyeti yüksek platformlar üzerinden halka hitap ediyor.  

Geçmişte partilerin bizimde izlediğimiz en kalabalık ve coşkulu mitinglerine de bakalım.

1973 ve 1977 Genel Seçimlerinin partisi değil ama en popüler lideri Bülent Ecevit’ti. CHP’de, 1972 yılında  İsmet İnönü’yü deviren Ecevit ülkede ünlenmişti. Genç, dinamik ve iyi de bir hatipti. Siyaset dünyasında büyük fırtınalar yaratan Ecevit üzerinde mavi gömleği ile çıktığı meydanlarda olağanüstü  ilgi görüyordu. Liderliğinin henüz ilk yıllarında geçmiş yönetimlerin yorduğu halkın umudu haline gelmişti.  

O yıllardaki CHP il yöneticilerin miting meydanı olarak seçtikleri Mevlana Meydanı bir çeşit izdiham meydanı olurdu. Meydan Ecevit’i izlemeye gelen partili/partisiz insanlarla dolar, taşardı. Bazı mitinglerde de kalabalık yıkılan İş Başkasının önüne kadar uzardı.

Erbakan Hocanın Milli Selamet Partisi de o yıllardaki genel seçimlerin izleyicileri bakımından miting liderlerindendi. Hocanın mitingleri de olağanüstü kalabalık ve coşkulu olurdu. Mevlana Meydanı yetmediği gibi, meydanın ara sokakları bile hocayı izlemeye gelen insanlardan geçilmez  olurdu. Erbakan hocada iyi hatipti. Meydan bulunanları coşturur ve nasıl istiyorsa, o şekilde de yönlendirirdi.

O yıllarda Ecevit ve Erbakan’ın mitingleri kadar kalabalık ve coşkulu olmasa da, Süleyman Demirel’in mitinglerinin de bahsi geçmeyen partilere göre bir hayli kalabalık ve  coşkulu geçtiğini söylemek lazım.  Demirel’de kendisinin ve  meydanların ne istediğini çok iyi bilen ve meydanlara hakim olan bir liderdi. 

1983’DEN SONRA

CHP’nin ve devamı olan partilerin, başarılı parti mitingleri anlamında sınıfta kaldıklarını görüyoruz.  Ecevit’in DSP ve günümüzün CHP’si dahil sol tandanslı  partiler bu güne kadar miting meydanlarında rakip partiler karşısında üstünlük sağlayabilmiş değil.

Özallı, Özalsız ANAP’ında  1980 öncesinin partileri kadar miting meydanlarında olağanüstü kalabalıklar topladığı söylenemez.

1987’de siyasi yasakların kalkmasıyla birlikte miting meydanlarını dolduran, rakipleri karşısında  üstünlük sağlayanlar liderler ise yine Demirel, Erbakan ve Ecevit oldu.

ANAP, DYP,CHP  gibi partilerin bünyesinden çıkan yeni liderlerde,  önceki parti liderlerinin göstermiş oldukları miting performanslarını gösteremedi.

..VE 2000’DEN SONRA

Kalabalık ve coşkulu miting meydanlarının mutlak galibi Recep Tayyip Erdoğan ve onun partisi, Ak Parti.

Gelecek de ne olur, bilinmez.